De kranten in 2005: een laatste kans?

0

[[image:journalistiek.jpg::left:1]]Planet
Internet meldt dat Henk Kool, fractievoorzitter van de PvdA in
Den Haag, vanochtend bij de politie aangifte heeft gedaan omdat hij in
een weblogreactie ‘teringfacist’ wordt genoemd. Aanleiding voor de hele
discussie is een artikel in de Haagsche Courant over een politie-actie.
Het bijzondere feit doet zich voor dat de hele journalistieke opvolging
van dit bericht op internet volledig aan de kranten voorbij lijkt te
gaan. Voor updates, discussie hoor en wederhoor kun je terecht bij de
PvdA website, Planet
Internet en uiteraard tegenwoordig ook volop bij weblogs. Een
praktijkcase rond een nieuwsstory anno 2005. En misschien toch nog een
laatste kans voor de krant?


[[image:vuile-lucht.jpg::left:0]]
Aanleiding voor de aangifte tegen actievoerder Frank Willems was diens zijn reactie op een artikel over het politieingrijpen na
een folderactie. Een citaat uit het bericht bij
Planet Internet hierover:

“De politieaangifte is het uiteindelijke gevolg van
een folderactie in Den Haag over de slechte luchtkwaliteit in de stad.
Willems bevond zich onder de folderaars. Drie kwartier nadat de
folderuitdelers hun werk begonnen waren, werden de actievoerders door
een groep ME’ers om hun vergunning gevraagd om te mogen folderen. Dat
was volgens de actievoerders niet nodig. Discussies over het wel
of niet nodig zijn van de vergunning leidde er uiteindelijk toe dat,
behalve Willems, ook het Haagse raadslid Joris Wijsmuller werd
gearresteerd.”

Bij die folderactie op dinsdag 10 mei jl. waren – behalve Willems – ook raadslid Joris Wijsmuller (van de Haagse Stadspartij) en Frans van der Steen (directeur van het Haags Milieucentrum en lid van de PvdA; op foto, bron: HSP) betrokken. Het incident leidde een dag later, woensdag 11 mei, tot een drietal berichten:

[[image:pvda.jpg::center:1]]
De
Haagsche Courant (printeditie) pakt vervolgens met het
bericht uit, een korte samenvatting is – na registratie en alleen
tijdelijk – nog online te
lezen. Het feit dat Willems en Wijsmuller bij de folderactie werden
gearresteerd, leidde tot een reactie van PvdA-fractievoorzitter Henk
Kool (in dat bewuste artikel) waarin hij het heeft over “waar rook is
is vuur, wie zijn billen brandt moet op de blaren zitten en dit is nu
eenmaal het risico als je actie voert”.
[[image:hc.jpg::center:1]]
Het bewuste artikel in de Haagsche Courant leidde vrijwel meteen tot een reactie van actievoerders Frans van der Steen
(directeur van het Haags Milieucentrum)
en Frank Willems (milieuactivist). Omdat reageren bij de Haagsche
Courant niet mogelijk is, wijken beiden uit naar de reactiemogelijkheid
onder het al genoemde artikel op de
PvdA-site. Frank Willems noemt in zijn reactie Henk Kool een
‘teringfacist’.
[[image:willems.jpg::center:1]]
[[image:spelregels.jpg::left:1]]
De redactie van de PvdA-site besluit om een deel van de reactie van Van
der Steen te verwijderen. In feite past men toe wat elders op de site
in de spelregels en disclaimer ook te lezen is. Die aanpassing wekt
echter de woede op van Frank Willems. Hij vraagt de redactie van de
PvdA-site om geen verminkte reactie te laten staan, maar zijn volledige
reactie te verwijderen. Vervolgens plaats Willems (op 12 mei) een tweede reactie op
DenHaag.org waarin hij een quote opneemt van zijn oorspronkelijke
reactie.
[[image:denhaagorg.jpg::center:1]]
Fractievoorzitter Henk Kool besluit vervolgens om Willems tot vrijdagochtend 13 mei 9 uur de tijd te geven om in een
reactieveld van DenHaag.org zijn excuses aan te bieden.
Willems weigert echter excuses aan te bieden, maar gooit bij
DenHaag.org zelfs nog meer olie op het vuur. Hij plaatst de
waarschuwing van Kool en geeft daar ook weer zijn reactie op.
[[image:denhaagorg2.jpg::center:1]]
[[image:kool.jpg::left:1]]“Tot 9 uur
vanochtend heb ik site in de gaten te houden om te zien of hij zijn
excuses aan zou bieden. Daarna ben ik naar de politie gegaan,” aldus reageert Kool vanmiddag (vrijdagmiddag) op Planet Internet.
Willems heeft ondertussen alweer gereageerd op de blog DenHaag.org.
Daar was afgelopen nacht van de hand van David Rietveld een tweede stuk
verschenen: Opgewonden Henkie. Willems reageert hier wederom en gaat nog verder in het uiten van negatieve kwalificaties:

  •  Ja, ik beken. Ik heb Henk Kool een teringfascist genoemd. Op de site
    van de pvda. Ja, ik denk, ik zet er even een pittig polemiekje neer
    zodat de pvda kan aansluiten bij het momentum van de straat maar mijn
    voorzet wordt hopeloos verknald. Ik heb hem overigens niet gewoon platweg een teringfascist zonder meer genoemd.
  • De webmanager schreef me dat ze goede omgangsvormen op de website
    nastreven, en dat is een goede zaak. Ik ben zelf ook een groot
    voorstander van goede omgangsvormen.
  • Ik ben wel van mening dat in bepaalde gevallen de extremen van de
    nederlandse taal in stelling gebracht mogen worden, sterker nog :
    MOETEN worden om fascistische tendensen tegen te gaan. Als ik zeg : “Henk Kool is een teringfascist” dan is dat een alarmkreet
    – en alleen volslagen idioten reageren op een alarmkreet met het
    verzoek “of het wat minder kan” of een klacht bij de baas, zonder uit
    te zoeken wat er eigelijk aan de hand is.
  • Henk Kool maakt deel uit van een gemeentebestuur dat in zijn geheel
    bestaat uit teringfascisten. Ook Deetman en Hartman en hoe al die
    mannen ook heten mogen, ze zijn geen sociaal of christen democraten
    maar fascisten – en geen gewone fascisten (uiteindelijk is dat ook maar
    een politieke overtuiging) maar fascisten met een ziekte ervoor omdat
    zij valselijk en bedriegelijk het fascisme in praktijk brengen terwijl
    zij voorgeven de goede omgangsvormen na te streven.

Vanmiddag heeft ook GeenStijl het bericht opgepakt (Je bent een teringfacist). Het nieuws is ook te vinden in een bericht op Raadsweblog. Geen belangrijke weblog, maar wel het enige relevante bericht dat op dit moment via zoekmachines te vinden is (Technorati, Google, Feedster).
[[image:raadsweblog.jpg::center:1]]

Een snelle klikactie over de sites de Nederlandse
kranten leidt niet tot resultaat. Toch een vreemde gewaarwording. Een
krant maakt nieuws (de uitspraak van Kool in de Haagsche Courant) en
websites (PvdA, Planet Internet) en weblogs (DenHaag.org, GeenStijl)
zorgen voor verspreiding van het nieuws en bieden een podium voor hoor
en wederhoor
.
Over dat spel valt nog het volgende te zeggen. Er wordt door
Nederlanders volop gereageerd op de berichtigeving: GeenStijl heeft al bijna 100 reacties, op de PvdA-site ruim 60 reacties, DenHaag.org al meer dan 50 reacties, hier en hier) en bij Planet zijn er zo’n 10 te vinden).

De PvdA-site en DenHaag.org zijn de plekken waar serieuze reacties en discussies
plaatsvinden. Dat mensen reageren op de PvdA-site ligt voor de hand,
het gaat immers om een discussie de partij raakt. Dat wil overigens
niet zeggen dat dit erg gebruikelijk is, de PvdA gaat – zo blijkt uit
dit verhaal – ver in het bieden van een podium voor hoor en wederhoor. Al had men in dit geval iets meer uitleg kunnen geven rond het verwijderen van (delen van) de reactie
van Willems. DenHaag.org is duidelijk een belangrijk nieuw platform.
Zowel door het plaatsen van het persbericht als met de eigen column
werden volop reacties binnengehaald. Wat men er nog niet goed geregeld
heeft is de vindbaarheid van de blog in zoekmachines. En wat
men (nog) helemaal laat liggen is dat er met zo’n actieve community
natuurlijk ook gewoon via advertenties geld verdiend kan worden. Maar
zoals journalist Peter Olsthoorn recent op Blognomics al riep: blogs kruipen (snel) omhoog in de communicatiepiramide.

De online edities van de kranten komen er op deze
manier natuurlijk wel erg slecht vanaf. De Haagsche Courant die op deze
manier een geweldige internetscope laat liggen. Het artikel en de discussie erover had een gigantische traffic driver
kunnen zijn. Maar ook de andere kranten (NRC, Volkskrant etc) laten
kansen voorbij gaan. Het ligt voor de hand dat een discussie over zo’n
onderwerp op de website van een krant ook van een ander kwalitatief niveau zal
zijn, dan die op bijvoorbeeld een superblog als GeenStijl (om eens een
ander uiterste te noemen). Dat mensen zich in zo’n discussie af en toe
ongelukkig uitdrukken, daar weten bloggers bijvoorbeeld al goed mee om
te gaan. Dat moet journalisten toch ook lukken?

Als ik bij een krant zou werken, dan zou ik het wel
weten. Bovenop het nieuws (= core business, betere journalistiek!),
trek binnen die discussie (= niet alleen betere journalistiek maar ook
een gigantische traffic driver!) en speel er met advertenties,
reportages, updates en dossiers van seconde tot seconde ook op in (= het nieuwe verdienmodel!). Wat
er met print gaat gebeuren is inmiddels wel duidelijk. Maar ik kan me niet voorstellen dat uitgevers vanuit hun kerncompetenties geen mogelijkheden zien om een krachtig nieuw uitgeefmodel
op te tuigen. Ik zeg het nog een keer: wacht niet langer op het verder
afkalven van de journalistieke markt, maar kies de plek waar de lezers
ook zitten: internet. Of zeg ik nu vreemde dingen?

Update 15.04 uur (n.a.v. eerste reacties hieronder):

  • Naam Paul Willems aangepast in Frank Willems.
  • David Rietveld (actief in Groen Links Den Haag en afgevaardigd in de landelijke partijraad, zie HVdS) verbaast zich op zijn weblog ook over het feit dat de kranten zwijgen. Rietveld geeft in de discussie op de website van de PvdA ook forse kritiek op die partij. Op zijn weblog volgt hij de laatste ontwikkelingen.
  • * DenHaag.org noemt zichzelf geen weblog maar een website. En dat al sinds 1994, met bewondering! Collega’s,
    bij deze rechtgezet. Dat verandert mijn standpunt overigens niet: de
    formule van DenHaag.org is identiek aan de formule van een hedendaagse
    weblog. En over die reclame wil ik nog wel eens een boom met jullie
    opzetten, ik zie dat gewoon als een andere manier om te komen tot voldoende drank en voedsel  😉

[[image:hc2.jpg::left:1]]Update 16.00 uur:
De Haagsche Courant heeft op haar pagina Den Haag regionieuws een korte tekst staan waarin gemeld wordt dat Henk Kool aangifte heeft gedaan.

Verder heeft David Rietveld vanmiddag op de PvdA-site een verwijzing naar Frankwatching opgenomen (gepost op: zaterdag 14 mei 2005 – 14:28:51): “Hier op Frankwatching is trouwens een artikel te lezen dat Henk als oud-journalist erg moet aanspreken.”

Update 18 mei:
N.a.v. de reactie van Willem Minderhout heb ik de onjuiste informatie
over Frans van der Steen aangepast. Ook is hieronder een nieuw artikel
van David Rietveld toegevoegd.

Meer achtergronden
(alleen links naar artikelen met discussies):