Het regent bange druppels

Een vriend en de Volkskrant van 25 november tipten mij over de Manifesto Club. De Britse publiciste Josie Appleton is initiatiefneemster, gedreven door hoop en idealen. De geschiedenis is nog jong, en de constatering is dat de oude politiek – de politiek van vandaag dus – niet het vermogen heeft om de echte grote problemen de wereld uit te helpen. Ideeën en idealen van mensen zijn nu eenmaal niet te vangen in de klassieke indeling links of rechts. De politiek ontwikkelt een strakke regelgeving waarbinnen steeds meer gereguleerd en verboden wordt en tegelijkertijd ontwikkelt de samenleving een besmettelijke angst voor alles. Daar moeten we van af.

‘Durf te weten’, zo stelt de Manifesto Club, ‘durf vrij te zijn’.

Vrijdag 1 december jongstleden. Ik kom net terug van mijn wekelijkse lesjes op een basisschool in ons het dorp. Op de radio hoor ik de eerste berichten binnendruppelen over het drama op de school in Hoogerheide. Een dag later – je kon de klok erop gelijkzetten – kondigt lieve Maria van der Hoeven aan dat het het overwegen waard is om alle lagere scholen in het land beter te beveiligen. ‘Als de deur op slot kan, dan moet de deur ook maar op slot’, zo werd gezegd.

Iets wat kan, moet dan ook maar.

Er werd niet gezegd: ‘Als de deur op een kier kan, dan moet hij ook maar op een kier.’ Immers, het elfde gebod luidt: ‘Gij zult angstig zijn.’ Stel: het wordt beleid. Basisscholen moeten hun deuren overdag gesloten hebben. De vrees sluipt in het rooster. Jurisprudentie komt tot stand (advocaat van de inbreker: ‘Ja maar meneer de rechter, het was uitlokking, de deur was niet op slot’). Verzekeringsdeskundigen baseren hun uitkeringen na een inbraak op het politierapport (niet op slot, geen vergoeding).

Scholen op slot. De voetbalwet. De as van het kwaad. Het regent bange druppels.

Twee weken geleden schreef ik op deze plek over de Machine. De Machine is de verzameling van kennis en mensen die op het internet is te vinden. De Machine kent geen landsgrenzen, geen politiek, geen coalitie, geen klassen en kasten.

Durf te weten, durf vrij te zijn. Dat is nu precies wat ze doen, de kenniswerkers van de Machine. Ze durven te weten. Met een gulzige nieuwsgierigheid wordt flauwekul in combinatie met adellijke inhoud geconsumeerd. Van YouTube tot Wikipedia, van flutroman tot prachtig essay. Hoe meer je weet, des te weerbaarder je bent.

En durven vrij te zijn. In de Machine heerst een ongeremde en schaamteloze cultuur van exhibitionisme, resulterend in miljoenen geschreven en bijna net zo veel voor mij irrelevante blogs. Het doet er niet toe, het wordt niet gedaan voor de kijkcijfers. Ik schrijf, dus ik besta, waarom ook niet. Een enkeling schrijft kwaadaardige troep, de hele grote meute schrijft goedaardig.

In vele opzichten is de Machine een spiegel van de wereld waaruit haar makers afkomstig zijn, maar bovenal overheerst binnen de Machine de aanmoediging om achter kennis aan te gaan en om vrij te zijn.

Het gedachtegoed van de Manifesto Club is volledig te plaatsen in een tijd waarin keizer angst de boventoon voert en schraalhans het leger van de verlichten in toom houdt. Steun de verlichte Machine, steun de Manifesto Club.

Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.