Verdieping

Meet, meter, meetst

0

easyjet1.jpgHoe je het ook wendt of keert, dankzij het internet zijn er bedrijven met geheel nieuwe ideeën op de markt gekomen. Of bedrijven met heel oude ideeën, maar in een heel nieuwe vorm gegoten. Het idee om een luchtvaartmaatschappij op te richten, bijvoorbeeld, was niets nieuws. Wél nieuw was de distributie; tickets werden alleen via het internet verkocht. Bestaande maatschappijen hadden niet de bewegingsvrijheid van hun nieuwe concurrenten, geketend als ze waren aan hun braaf distribuerende reisbureaus. Het vergt niet alleen ruimte, het vereist ook moed om bestaande ketens te doorbreken. We hadden het immers toch goed met z’n allen.

easy20jetlogo.gifZo kon het gebeuren dat de zoon van een Griekse miljardair in 1995 een vliegmaatschappij oprichtte. Stelios Haji-Ioannou noemde het EasyJet , leaste twee Boeing 737-200 toestellen en verkocht goedkope tickets via het internet en reisbureaus. De kopers werden gelokt met ongebruikelijk goedkope tarieven. De ‘vanaf’-prijzen deden hun intree, dat was ongewoon in de elitaire luchtvaart. Een prijs was een prijs en je mocht blij zijn als je een stoel gegund werd. Om de magie van het ondoorzichtige tarief vol te houden werden er drankjes geserveerd en krantjes aangeboden, of je erom vroeg of niet. In de goede oude tijd vroeg niemand zich af waar het geld bleef hangen.

vliegtuigstoel.jpgEn toen kwam de nieuwe ondoorzichtigheid. Voor je drankjes betaal je gewoon. De eerste stoelen worden voor een grijpstuiver verkocht, daarna loopt de prijs op. Maar hoe? Na hoeveel stoelen? En gaat die prijs weer dalen bij een tegenvallende bezetting? Soms wel, soms niet? En als je tien keer kijkt naar een vlucht, herkent het systeem jou dan om vervolgens de prijs te laten oplopen? Een ding is zeker, de aanbieder heeft baat bij een onduidelijke prijsstructuur.

Zo ruilden we de oude ondoorzichtigheid (de vaste prijs met een onduidelijke samenstelling) in voor een nieuwe (je ziet precies wat je betaalt, en aan wie, maar het schommelt met de dag).

Er is alleen een bedreiging voor die nieuwe ondoorzichtigheid, en die heet ‘de ervaring’. Als je het tariefgedrag van een aanbieder gedurende een aantal jaren volgt kun je met grote waarschijnlijkheid het gedrag voorspellen. Aangezien alles via het bij uitstek meetbare internet verloopt, kun je wachten op de partij die voorspelt wat de prijs gaat doen.

logofarecastsmall.gifDat is precies wat Farecast.com doet. Geef aan dat je van New York naar San Francisco wilt vliegen en je krijgt een koopadvies dat is gebaseerd op het gedrag van de tarieven in de laatste jaren. Miljoenen keren werd gekeken hoe de prijs zich gedroeg. Het resultaat is vastgelegd in een advies: koop nu (de prijzen gaan stijgen) of wacht nog even (de prijzen gaan dalen). Ook wordt aangegeven hoe betrouwbaar het advies is. In een dalende markt kun je je laten waarschuwen als het tijd wordt om te kopen.

Het is een mooie toepassing. We zijn beland in fase twee van het internetgebruik. Het verschil met fase één is dat er een rijke gebruikservaring beschikbaar is. De verstandigen hebben iedere toetsaanslag vastgelegd en weten nu dus hoe aanbieders goochelen met prijzen en hoe de kopers hierop reageren.

De diepe denker met de vindingrijke ideeën wint. Het lijkt steeds meer op schaken.

Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.