Leven 2.0

Het leven begint pas bij veertig. Een uitspraak die je voornamelijk hoort van mensen die die leeftijd net gepasseerd zijn. De boodschap die de mensen daarmee willen afgeven is dat het leven pas interessant wordt na een bepaalde minimale tijdsinvestering in het leven. Een tweede kans, Leven 2.0.
Zelf heb ik zo’n aha Erlebnis gehad toen ik gisteren de film ‘The Terminal’ met Tom Hanks voor de tweede keer bekeek. Een jaar geleden al zat ik met mijn Moleskine voor de tv en krabbelde wat gedachten bij de film, maar toe kwam ik er niet helemaal uit. Wachten blijkt dan de oplossing volgens Tom Hanks. Lees verder om te kijken of dat klopt.

Het leven bestaat voor een groot deel uit activiteiten die kort duren. Het zijn protocollen verworden die je op de automatische piloot afdraait, waar je je nauwelijks van bewust van bent. Het zijn gewoontes geworden. Je schenkt er geen aandacht meer aan.

Maar soms bestaat het leven uit een activiteit die erg lang duurt. Een activiteit die alle concentratie vraagt, waarbij je alle beslissingen die je gaandeweg neemt tot in je vezels voelt. Dat zijn de mooie momenten. Dat is flow, fraai omschreven door Mihaly Csikszentmihalyi.

Leven wordt pas interessant wanneer je bewust wordt dat tijd relatief is. Als je je daarvan bewust wordt, dan ben je in staat om een intens doorleefd gevoel mentaal op stop, pauze of slow te kunnen zetten, net als je dvd-recorder. De emotie, het gevoel houdt aan; je ziet het beeld wel, maar de tijd loopt gewoon door.

“Glaasje bier?” vraagt mijn zoon van zes me, terwijl hij een glas afwaswater met een schuimkraag omhoog houdt. Kinderen hebben nog tijd. Kinderen nemen de tijd. Mijn zoontje doet een half uur tot een uur over de afwas. Voorzichtig tasten of de temperatuur wel ok is, dan lekker roeren door het sopje, borden van alle kanten bekijken, de mouwen van zijn pyjama soppen en maar klagen dat ik niks doe. Niks doe? Ik zit al vijf minuten geconcentreerd naar hem te kijken! En dat terwijl ik nog nooit zoveel aandacht heb besteed aan de afwas! Aan zijn afwas notabene! Normaal is afwassen een activiteit waar ik niet meer dan 5 minuten aan wil wijden. Volwassenen worden door tijd geleefd.

Jagen, jagen, jagen. Projectmanagement overleg met studenten, hoe tweewekelijks projectvoortgang terug te koppelen. Overleg bedrijvenbureau, hoe studenten meer verantwoordelijkheid bij te brengen over stageprocessen. Acquisitiegesprek met een opdrachtgever, hoe een interactive narrative te produceren. Acquisitiegesprek met een omroep, hoe een jongerencommunity in te richten voor middelbare scholieren. Voorbereiding Filmhuis om een fotocursus incl. expositie voor studenten te organiseren. Meer dan 8 uur van deze activiteiten op een dag, die allemaal gevoed worden door ambitie, staan tegenover een half uur afwassen met mijn zoontje, een half uur geluk. Wat weegt zwaarder, ambitie of geluk?

Als Viktor Navorsky (Tom Hanks) landt op het vliegveld van New-York, kost het hem meer dan drie jaar om uit te checken en de stad te kunnen inlopen. Hij kan niet terugvliegen en mag met zijn huidige papieren de VS niet in. De procedure van uitchecken neemt bij een ‘normale sterveling’ een uurtje of twee in beslag. Een procedure die men redelijk onbewust doorleeft. Viktor Navorsky daarentegen doorleeft de procedure intens, bewust. De beslissingen die hij neemt staan allemaal in het licht van een hoger doel, zijn bestemming. Het lot dat hem toevalt, draagt hij dapper met zich mee.

Vliegveld, uitchecken, 2 uur, alles gaat ok
leven = gewoonte = drama
Vliegveld, uitchecken, 2 uur, alles gaat fout, uiteindelijk gaat het ok
drama = gevoel = be-leven
drama = leren

Guido Crolla is docent MultiMedia aan de Informatica en Communicatie Academie van de HAN (Hogeschool Arnhem en Nijmegen).