Web (2.0) Waardecirkel?

Niet zo geleden schreef ik over factoren die de waarde van de nieuwe generatie websites kunnen bepalen. Daar kwamen boeiende en leerzame reacties op. De zoektocht naar een methode om de waardefactoren in een betere context te plaatsen, heeft nadien niet stil gestaan. Daarbij stond voortdurend de volgende vraag centraal: waarin moet je investeren om een succesvol businessmodel op te zetten rondom je website? Een column van Pascal Selles.

De Web Waardecirkel is een nieuwe zet in het kunnen bepalen van investeringsmogelijkheden bij het opzetten van een succesvolle website.

Web Waardecirkel
In de Web Waardecirkel kunnen verschillende factoren worden afgezet tegen vier dimensies: materiële en immateriële activa en de lange en korte termijn. Ik wil daarbij niet de indruk wekken dat dit model afgerond of foutloos is. Het is ook niet wetenschappelijk onderzocht. Het is ontwikkeld op basis van eigen ervaring en dat van anderen. Ik zie het daarom ook als een ontwikkelmodel, een discussiemodel, of misschien nog mooier omschreven: een open-source model. In dit artikel zullen daarom ook her en der vragen worden geciteerd. Suggesties en verbeteringen zijn van harte welkom.

Allereerst een korte bespreking van de vier dimensies in de waardecirkel

1. Materiële activa
Hieronder vallen de factoren die specifiek op een website zijn aan te wijzen. Bijvoorbeeld het ontwerp van een site (zeg maar de jpg bestanden), de advertentieposities, een stuk code of een zoekmachine. Binnen dit model vallen deze waardefactoren onder de materiële activa van een website

2. Immateriële activa
Dit zijn factoren die niet goed zijn aan te wijzen. Denk aan het community / fanclub gevoel, een hype of het relatieve voordeel van een website. Soms is het lastig om materiële activa en immateriële activa van elkaar de kunnen onderscheiden. Daarom is het mogelijk om in de web waardecirkel de factoren te verschuiven richting de materiële of de immateriële dimensie.

3. Lange termijn en 4. korte termijn
Hoe waardevast zijn de factoren? Dat probeer ik met de dimensies lange termijn en korte termijn aan te geven. Sommige factoren kunnen namelijk in korte tijd een website enorm waardevol maken, maar ook weer zeer snel in waarde doen verminderen. Een goed voorbeeld hiervan is een hype. Andere waardefactoren kunnen weer veel waardevaster zijn, bijvoorbeeld een domeinnaam.

Maar hoe zullen we lange en korte termijn voor webfactoren definiëren? Lastig, het web is onderhevig aan snelheid en zal steeds vluchtiger worden. Kort en lang zullen we daarom dynamisch moeten definiëren en voortdurend moeten aanpassen. Maar eens zal de tijd toch echt op zijn. Waar ligt de grens?

De vier dimensies en de verschillende waardefactoren die ik in een vorige artikel heb besproken plus nog een aantal nieuwe factoren komen er dan als volgt uit te zien.

 

Ik zal in het kort proberen te motiveren waarom ik heb gekozen voor de verschillende posities van de factoren:

1. Hype: creatie is lastig aan te wijzen en kan een website op korte termijn heel waardevol maken. Er wordt veel over geschreven in de media en de website, video of service verspreidt zich als een virus onder de mensen. Het nadeel van een hype is dat het binnen korte termijn veel traffic kan opleveren, maar op lange termijn vaak een groot verval ziet. Een goed voorbeeld hiervan is een virale marketingactie.

2. Kwaliteitsbeleving: deze factor is lastig aan te wijzen; de kwaliteitsbeleving van een website is vaak het geheel van sfeer, service en emotie. Vaak heeft kwaliteitsbeleving ook alles te maken met een impuls. De eerste indruk van een website is soms bepalend of we het wel of niet als hoogstaande kwaliteit beleven. Kwaliteitsbeleving heeft ook alles met trends en ‘experience marketing’ te maken. Dergelijke ontwikkelingen kunnen op korte termijn erg veranderlijk zijn en dat is dan ook de reden dat kwaliteitsbeleving meer richting de korte termijn dimensie is geplaatst.

3. Mate van invloed: wat maakt dat een website invloed heeft op de maatschappelijke opinie? Het is vaak lastig aan te wijzen. Veel weblogs hebben aangetoond dat actieve bloggers enorm in aanzien kunnen stijgen als ze zeer regelmatig allerlei artikelen publiceren. Het is een vorm van immateriële activa die op de korte termijn enorm waardevol kan worden voor een website. Invloed is echter ook weer in veel gevallen afhankelijk van 1 persoon. Verdwijnt deze persoon dan verdwijnt daarmee ook de waarde van de website.

4. Onafhankelijkheid: onafhankelijkheid wordt vaak gemeten aan objectiviteit en is een vorm van immateriële activa. Het is immers niet goed aan te wijzen op een website. Onafhankelijkheid is voor veel website bezoekers een zwaarwegend argument en kan met name op de lange termijn veel waarde creëren.

5. De community: de community rondom een website is dynamisch, maar vormt toch een stabiele factor (de kern van de community) voor het bestaansrecht van een website. Een hechte en stabiele community zorgt ervoor dat op de lange termijn veel waarde kan worden gecreëerd.

6. Het relatieve voordeel: het relatieve voordeel van een website is van groot belang. Hoe zich dat uit is vaak lastig aan te wijzen. Het is vaak een combinatie van diverse factoren. Het relatieve voordeel t.o.v. van andere websites is een belangrijke factor die een website op langere termijn erg waardevol kan maken.

7. Personalisatie: personalisatie van websites gaat steeds belangrijker worden. Bezoekers willen informatie op maat. Ze willen de inhoud van een website afstemmen op persoonlijke voorkeuren. Personalisatie is een combinatie van verschillende aanwijsbare onderdelen van een website, bijvoorbeeld een inlog, het instellen van eigen webfeeds, het opslaan van favoriete content etc. Vanwege de combinatie is ervoor gekozen om personalisatie te plaatsen tussen materiële in immateriële activa. Personalisatie is belangrijk om op lange termijn succesvol te worden met een website. Bezoekers keren immers sneller terug wanneer zij content op maat ontvangen.

8. Interne zoekmachine: een interne zoekmachine is duidelijk aan te wijzen. Meestal bestaat dit uit een zoekveld met daarbij eventuele opties om een zoekopdracht meteen te kunnen verfijnen. Een interne zoekmachine is daarom materiële activa; het is duidelijk aan te wijzen op een website en tevens belangrijk om de website op lange termijn doorzoekbaar te houden.

9. Zoekmachine optimalisatie: zoekmachine optimalisatie is afhankelijk van verschillende aanwijsbare factoren. Ook hier is er weer voor gekozen om de factor zoekmachine optimalisatie te plaatsen tussen materiële en immateriële activa. Zoekmachine optimalisatie gecombineerd met waardevolle content is erg belangrijk om voor de lange termijn een waardevolle website te creëren.

10. Usability: gebruiksvriendelijkheid is een belangrijke waardefactor voor websites. Bezoekers moeten immers snel en eenvoudig hun weg kunnen vinden op een website. Zodra zij de weg op een website niet meer kunnen vinden, zullen zij snel afhaken. Usability is een combinatie van diverse factoren en daarom ook weer tussen de materiële en immateriële activa geplaatst. Daarnaast is usability ook sterk afhankelijk van nieuwe technische ontwikkelingen en trends. Was rond het jaar 2000 de navigatiestructuur van groot belang, nu zie je dat naast deze belangrijke factor ook tags, drag-and-drop, het opslaan van favorieten etc steeds belangrijker gaan worden in de strijd om de beste usability.

11. Domein: Het domein is al jaren van vaste waarde voor een website. Het is duidelijk aan te wijzen en kan op de lange termijn erg waardevol zijn voor een website. Het is niet voor niets dat sommige domeinen in de loop van de tijd erg veel geld waard zijn geworden

12. Design: design is modegevoelig, maar duidelijk aan te wijzen. Veel sites kiezen er dan ook voor om gemiddeld om de drie jaar hun website een nieuwe jasje te geven. Daarom kan design met name op de korte termijn nieuwe bezoekers trekken en dus waarde creëren (lanceer je een nieuwe website dan zie je vaak dat kort na de lancering veel bezoekers worden getrokken). Design is ook belangrijk om met advertenties traffic te genereren, immers vormgeving is een belangrijke bepalende factor of iemand op een banner klikt.

13. Technische innovatie: net als design is technische innovatie erg sterk onderhevig aan de tijd. Het kan op korte termijn erg succesvol en populair worden, maar op lange termijn is voortdurende ontwikkeling toch van groot belang om overeind te blijven. Techniek is duidelijk aan te wijzen en vandaar ook de keuze om het dicht bij de materiële activa van een website te plaatsen.

Het model vormt een dynamisch open-source model en kan voortdurend aangepast of aangevuld worden door nieuwe factoren in de cirkel te plaatsen of door bestaande factoren naar boven, beneden, rechts op links te schuiven. Tevens wil ik benadrukken dat de positie van de factoren in de Web Waardecirkel ook aangepast kunnen worden naar gelang de doelstelling van de website.

Businessmodellen in de Web Waardecirkel
Ik wil echter nog een stapje verder gaan met dit model. Want in welke waardefactoren moet je nu gaan investeren als je succesvol wil worden met een bepaald businessmodel? Vier modellen hebben mijn aandacht getrokken en heb ik als een nieuwe dimensie aan dit model toegevoegd. Het gaat hier om:
– Advertenties (traditioneel advertenties plaatsen)
– Crowdfunding (doneren door de grote massa)
– Betaalde diensten (webshops)
– Revenue sharing (delen in de winst bij succes)

Dit leidde mij tot de volgende dynamische weergave van de Web Waardecirkel.

De waardefactoren die relatief dicht bij het centrum van de waardecirkel liggen, zijn belangrijk voor veel typen businessmodellen. De waardefactoren die dichter bij de rand van de cirkel liggen zijn specifieker voor het type businessmodel. In het kort wil ik mijn (voorlopige) keuze onderbouwen.

Businessmodel ‘Advertenties’
Advertentiebudgetten raken op lange termijn op. Niet elke site kan daar meer van leven. Advertenties zullen daarom steeds meer een vorm van aanvullende inkomsten gaan vormen. Alleen de echte grote sites zullen nog kunnen leven van advertenties. De overige sites zullen een ander businessmodel moeten gaan hanteren om voldoende inkomsten te genereren. Het businessmodel ‘Advertenties’ geldt in dit model daarom ook voor alle waardefactoren.

Businessmodel ‘Crowdfunding’
Hypes zijn kortdurend, maar kunnen in korte tijd veel advertentie inkomsten opleveren of zelfs crowdfunding creëren. Bezoekers kunnen zo onder de indruk zijn van een website (dus de website kan dan ook veel invloed uitoefenen) dat ze eerder de neiging hebben om een (micro) donatie te doen. Echter deze bewering doe ik wel met enige aarzeling, omdat ik nog sterk twijfel of dit model een echt succes gaat worden (met uitzondering voor websites van goede doelen misschien). Daarom is dit businessmodel ook meer richting de korte termijn geplaatst, want is het businessmodel ‘crowdfunding’ ook niet een hype?

Businessmodel ‘Betaalde diensten’
Webshops zijn erg afhankelijk van een goede navigatiestructuur. Daarnaast wordt een goede interne zoekmachine steeds belangrijker. Tenslotte is personalisatie van groot belang om op het juiste moment de juiste producten aan te kunnen bieden. Betaalde diensten is een klassiek businessmodel en zal dat op lange termijn ook blijven.

Busninessmodel ‘Revenue sharing’
Revenue sharing is alleen mogelijk bij een grote community die een groot deel van de content aanlevert (user generated content). Zodra een site die zich op revenue sharing  richt (YouTube?) en het relatieve voordeel voor de gebruiker in één keer duidelijk kan maken, kan het zeker succesvol worden. Ik denk dat deze vorm van inkomsten genereren een belangrijk businessmodel gaat worden in de toekomst.

Conclusie
De Web Waardecirkel moet ons helpen te bepalen welke factoren belangrijk zijn om een succesvol businessmodel op te kunnen zetten. Daarbij is de waardecirkel  dynamisch (open-source) en staat open voor veranderingen en nieuwe ontwikkelingen. Het is een nieuwe stap in het bepalen van waardefactoren voor websites. Wie zet de volgende stap?