Het heelal draait om mij

Afgelopen week lanceerde Microsoft haar nieuwste speeltje, WorldWide Telescope. Gebruik makend van de technologie achter Photosynth is het nu mogelijk om hoge resolutie foto’s van diverse satellieten aan elkaar te naaien en er als het ware doorheen te surfen. Niet langer is het heelal het speelveld van een handjevol nerds met een telescoop in de slaapkamer, het heelal is er nu voor iedereen. Sterren en planeten komen in een paar klikken binnen handbereik.

Blog godfather Robert Scoble wist het allemaal al lang. Hij mocht als een der eersten al dit moois aanschouwen. Met zijn bloed had hij een contract ondertekend waarin hij plechtig beloofde niets over dit project los te laten. Op zijn blog liet hij weten dat hij tot in het diepst van zijn ziel was geraakt. De tranen biggelden over zijn wangen. De blogosfeer in verbijstering achterlatend. Waar had hij het over?

Al voor de officiële lancering kon men op de website van WordWide Telescope een filmpje bekijken waarin scholieren het heelal verkenden. Drie kleuters voor een beeldscherm die zich verwonderden over de kleurenpracht die ons heelal rijk is. Springend van ster naar ster, zwarte gaten van dichtbij verkennend. Mogelijkheden die ik nooit heb gehad. Het heelal bestaat voor mij slechts uit de sterrenhemel bij een heldere nacht. Het deed mij nadenken. Wat voor een gevolgen heeft dit project voor de mensheid?

In “Telescopic Evolution”, de zesde scène van de film Walking Life, legt Eamonn Healy, hoogleraar scheikunde in Austin, Texas, zijn ideeën uiteen over de op handen zijnde evolutierevolutie..

“Two billion years for life, six million years for the hominid, years for mankind as we know it.You’re beginning to see the telescoping nature of the evolutionary paradigm. And then when you get to agricultural,when you get to scientific revolution and industrial revolution, you’re looking at years, years, years. You’re seeing a further telescoping of this evolutionary time. What that means is that as we go through the new evolution. It’s gonna telescope to the point we should be able to see it manifest itself… within our lifetime, within this generation.”

Wat bedoelt hij precies met de “telescoping nature of the evolutionary paradigm”? Later in de film heeft hij het ook nog over het samensmelten van digitale en analoge informatie, zeg maar van kunstmatige intelligentie en moleculaire biologie. Waar bedoelt hij precies?

Eigenlijk is het heel simpel. De mens is altijd aan het onderzoeken geweest. Al eeuwen proberen we te begrijpen waaruit het leven is opgebouwd. Onze eigen sterfelijkheid te verklaren. Steeds betere microscopen maakten het mogelijk om in te zoomen op de bouwstenen van het leven. Inmiddels zijn we zover dat we DNA van een complete mens in kaart hebben gebracht. We zijn zelfs in staat om complete dieren te klonen. Dat kunstje beheersen we dus.

Aan de andere kant zoomen we steeds verder uit. Weg van de aarde, ver weg het heelal in. Eerst in een baan om de aarde, vervolgens landen we op de maan en sinds kort kunnen we Mars aan onze lijst van veroveringen toevoegen. De Hubble biedt ons zelfs een blik in de verste uithoeken van het heelal. En al deze ontwikkelingen volgen elkaar in een razendsnel tempo op. En wanneer je deze ontwikkelingen uitzet in de tijd, valt het pas dat deze perioden elkaar steeds sneller opvolgen.

Maar wat leert ons dit allemaal? We zijn voortdurend op zoek naar onszelf. Wie ben ik? Waarom besta ik? Wat is mijn doel hier op aarde? De evolutie zal in de nabije toekomst een loopje met ons nemen. Coderings- en manipulatietechnieken uit de ICT zullen samengaan met nano-, bio- en neurotechnologie. Deze convergentie van levensbepalende technologieën is het hoofdbestanddeel van de zogenaamde singulariteit. Dit samenspel stelt de mens in principe in staat om te transcenderen naar een onsterfelijke identiteit met collectieve intelligentie, kennis, ervaringen, emotie en spiritualiteit.

En wat is dan de betekenis van WorldWide Telescope? Waarom was Robert Scoble zo ontroerd? Wat voegt het toe aan de “telescoping nature of the evolutionary paradigm” Het is niets anders dan een spiegel die wij ons zelf voorhouden. Iedereen is nu in staat om vanuit het heelal op de aarde neer te kijken. In te zoomen. Naar zichzelf te kijken. Het geeft dus voeding aan onze identiteit. Het vormt mede de basis van onze nieuwe ik. Onze hyperego. Onze Me the Media.

Sander Duivestein is senior-consultant bij ViNT (Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie), het onderzoeksinstituut van Sogeti Group en co-auteur van het boek ‘Me the Media‘, een boek over de revolutie in media.