Intranet als sociaal netwerk

De cloud is niet meer weg te denken. Het is duidelijk dat het landschap van applicaties zich aan het verplaatsen is van de desktop naar het web en daarmee van de lokale harde schijf naar een plek ergens ‘daar in de cloud’. Voor de gebruiker betekent dit een enorme toename van keuzemogelijkheden. Doordat een applicatie direct via het internet gebruikt kan worden is het veel gemakkelijker om even iets uit te proberen.

Thuis werkt men al jaren met Hotmail of Gmail en wellicht sinds kort ook met Facebook, Google Apps, Evernote, Twitter, WordPress, Picasa en Zoho Writer. Thuis draait misschien al de helft van de gebruikte software in de webbrowser en op kantoor verwacht de gebruiker eigenlijk niet anders. Het zal niet lang meer duren voordat alle software in de browser draait. Hoewel het bedrijfsleven altijd een beetje achterloopt op de thuisgebruiker, betekent dat wel dat binnen een aantal jaar je desktop en die van je collega’s er heel leeg uit zal gaan zien. De browser neemt het over.

Er is een hernieuwde, verfrissende competitie ontstaan onder software ontwikkelaars. Zij zien hun kans. Het is nog nooit zo gemakkelijk geweest om een applicatie te ontwikkelen en deze voor miljoenen gebruikers aan te bieden. Overal schieten de software bedrijfjes weer als paddenstoelen uit de grond. In combinatie met het sociale web levert dat een hefboomeffect op. Dit zal een enorme invloed hebben op de verwachtingen van de gebruikers van uw toekomstige intranet.

Het intranet moet slimmer worden. Het moet socialer worden. Het moet de gebruiker kennen en weten in welke context de gebruiker iets doet. Daarnaast moet het intranet veel meer keuzemogelijkheden bieden. Niet alleen interne applicaties, maar vooral externe applicaties moeten gebruikt kunnen worden op het intranet. Juist die cloud applicaties moeten binnen een intranetomgeving beschikbaar komen. De gebruiker wil kunnen kiezen: gebruik ik Microsoft Office Web Apps, Google Docs of Zoho Writer om dit document mee te schrijven? Het intranet wordt een platform voor alle bedrijfsapplicaties. Of het nu om een formulier gaat om de vergaderruimte mee te reserveren, om een online applicatie om klantenbeheer in te doen (Salesforce!), of het gezamenlijk werken aan een spreadsheet, het moet allemaal kunnen.

In een recente analyse van Forrester wordt gesteld dat de opkomst van sociale websites, met Facebook natuurlijk voorop, een nieuwe impuls heeft gegeven aan portalachtige applicaties en online collaboratie. Het idee dat de gebruiker zelf bepaald welke applicaties er op zijn of haar startscherm staan, is weer helemaal terug. Nu voorgoed en over de volledige linie.

Ik geloof heel erg in portal-technologie, waarin we via een beveiligingslaag verschillende applicaties bij elkaar in een gepersonaliseerde webomgeving samenbrengen. Wanneer ik het over ‘portals’ heb, denkt iedereen toch al snel aan een iGoogle-achtige pagina met blokjes die kunnen worden verschoven en aan en uit gezet kunnen worden. Portalontwikkelaars noemen dat ‘personalisatie’. Het geeft een gevoel van controle, maar het blijft een beetje de vraag of er in het slepen van blokjes eigenlijk wel toegevoegde waarde zit.

Die personalisatie is in het verleden nooit echt goed uit de verf gekomen. Bij de meeste intranettrajecten die ik meegemaakt heb (en dat zijn er heel wat), is de opdrachtgever aanvankelijk zeer onder de indruk van de mogelijkheden die personalisatie biedt. Echter, als het puntje bij paaltje komt dan bepaald uiteindelijk de manager toch gewoon wat er op het scherm komt te staan en wie met welke applicatie mag werken.

Dankzij Facebook en LinkedIn gaat dit ingrijpend veranderen. Personalisatie is iets wat je actief doet: de gebruiker ‘personaliseert’ de eigen homepage. Dankzij het sociale web verwordt personalisering tot een vorm van individualisering die veel verder gaat dan het slepen van blokjes: het sociale web gaat over de individu zelf – over iemands achtergrond, wie hij of zij is, wie iemand om zich heen heeft en in welke context hij of zij zich bevindt. Het sociale web kent de gebruiker door en door – iets wat ik een intranet tot nu toe nog niet heb zien doen. Dat is echter wel wat intranetgebruikers gaan verwachten.

Dankzij Facebook zijn we gewend geraakt aan een sociale online wereld waarin het individu centraal staat in alles wat er gebeurt. De huidige generatie dertigers bestaat uit internet “power users”, die het gewend zijn om het internet volledig naar hun hand te zetten. Volgens Forrester gaat in de komende vijf jaar de managementlaag die het momenteel voor het zeggen heeft, die van de baby boomers, met pensioen. Er komt een nieuwe generatie managers aan om hun werk over te nemen. Dat is de generatie van de internet power user. Deze groep is gewend om volledige controle te hebben over de applicaties die zij gebruikt. Een groep die al lang een online identiteit heeft, koestert en er een carrière omheen heeft gebouwd.

De internet power generatie bestaat uit job-hoppers. Het zijn professionals die er op gericht zijn om zo sterk mogelijke online identiteit uit te bouwen op basis van LinkedIn en Facebook. De opkomende generatie professionals ziet een aanstelling bij een bedrijf als een tijdelijke tussenstop, een alinea die ze kan toevoegen aan haar LinkedIn pagina. Een profiel wat door iedereen altijd kan worden ingezien. Dit geldt net zo goed andersom: bedrijven verwerven een online identiteit door de mensen die er werken. Iedereen kan op elk moment nagaan wie er eigenlijk bij een bedrijf werken. De nieuwe manager weet hoe belangrijk het is om individuen aan te trekken die een sterke online reputatie hebben. Dat is namelijk direct van invloed op de uitstraling van het bedrijf zelf.

Presentatie op Intranet 2010 Congres (17 maart 2010)

Voor de internet power user is het bedrijf waar hij of zij werkt net zo goed een netwerk als ieder ander netwerk. De persoon die inlogt in het (afgeschermde!) intranet is dezelfde als die inlogt op Hyves of die zijn of haar foto’s beheert op Flickr.com. Waarom nog een identiteit erbij? Nog een e-mailadres, nog een account, nog een profiel om te onderhouden. Online zijn we al hard op weg naar één identiteit die via OpenSocial en OpenID gedeeld kan worden over meer en meer sociale netwerksites.

Het intranet, dat is gewoon nog een extra sociaal netwerk. Dus verwacht de internet power user dat deze zijn eigen zorgvuldig opgebouwde identiteit en applicaties mee kan nemen en kan inhaken op het sociale netwerk van zijn nieuwe werkgever. De uitdaging is om je intranet zo in te richten dat dit kan.

Volg hier de serie Intranet 2010 Congres.