Kantoorgebouwen als onderdeel van het social collaboration platform

0

Nieuwe afbeelding (14)Social collaboration is een nieuw paradigma voor samenwerking. Een paradigma dat een overwegend bureaucratisch werkende organisatie in staat stelt beter te integreren met zijn omgeving, processen te voorzien van een nieuwe soort effectiviteit, werknemers inhoudelijk afwisselender te werk te bieden en dit te laten uitvoeren volgens de nieuwe manier van werken.
Een overwegend bureaucratisch ingerichte organisatie, leunend op vaste functies, procedures en workflows, en een hierarchische besturingsstructuur, zal hier nooit goed in kunnen slagen. Het machinemodel dat ten grondslag ligt aan de bureaucratie is daar nooit voor bedoeld. Het is een erfenis uit de industriële revolutie, toen productie nog fysiek was en werkers op vaste tijdstippen, gezamenlijk moesten plaatsnemen rondom een fysieke lopende band en daar vaste werkzaamheden moesten uitvoeren, in sync met hun collega’s en de machinerie die hen daarin faciliteerde. Nauwelijks kenmerken die voor moderne kenniswerk wenselijk zijn, maar middels de bureaucratie toch aanwezig zijn.

De Intelligente Organisatie is een mengvorm die de bestaande bureaucratische manieren van werken aanvult met social collaboration. Social collaboration is samenwerken zoals mieren dat ook doen. Mieren houden continu doorlopend een optimaal voedselnet bij door hun omgeving te markeren met ferromonensporen, die weer verdampen als ze niet telkens worden versterkt. Op deze manier kunnen ze flexibel samenwerken zonder directe communicatie en zonder centrale aansturing, vergelijkbaar met zoals wij mensen bijvoorbeeld ons dagelijkse verkeer hebben ingericht.

Samenwerken via een platform

Samenwerking op deze manier verloopt via een platform, dat is de truc. Die mieren gebruiken hun habitat van feromonensporen, mensen hebben een dagelijks verkeersplatform dat ze van signalen en sporen voorzien en kenniswerkers doen het op een Web 2.0 site. Het heet stigmergie en is de basis onder ‘social’. Stigmergisch werken is zelfschalend, zelforganiserend en ontstaat bottom-up, precies het omgekeerde van de bureaucratische manier. De twee manieren vullen elkaar perfect aan. In Wikipedia heb ik stigmergie uitgebreid beschreven en in het TeamPark-boek leggen we uit hoe zo’n organisatie kan worden ingericht.

scHoe een social platform er in software-vorm uitziet, kan iedereen zich wel voorstellen, zeker als je je realiseert dat Web 2.0 een bonte collectie van dergelijke platforms is. Wikipedia, Youtube, Facebook, Twitter, Digg, Ning: het is niet moeilijk te zien hoe dat platforms zijn die ons in staat stellen samen te werken zonder directe communicatie, zonder centrale aansturing, met mensen die we niet kennen, overal op de wereld en op tijden die het ons schikt. Inmiddels zijn sommige bedrijven bezig hun eerste social collaboration stappen te zetten door het levend maken van social software suites zoals IBM Lotus Connections. Maar waarom zouden ze het daarbij laten? Waarom zou hun social collaboration alleen maar op software-platforms worden gebaseerd? Ik noemde net ook al een voorbeeld van een fysiek platform, namelijk ons dagelijkse verkeer. Met de moderne gebouwen van tegenwoordig, en met de moderne technologische infrastructuren, is het heel goed voorstelbaar dat het social platform beide werelden gaat overspannen: de softwarewereld en de ‘bakstenen’ wereld.

Informatie uitwisselen tussen virtuele en fysieke wereld

Hoe zou zoiets er kunnen zien? Ik had eigenlijk gehoopt dat we dit idee hieronder in de comments wat kunnen crowdsourcen en dat we met z’n allen nadenken over hoe het social platform zowel fysiek als virtueel geïntegreerd kan zijn. Ik schrijf dit artikel eigenlijk voor een klant van ons maar door het hier publiekelijk te doen kan iedereen ervan profiteren, in ruil hopelijk voor wat crowdsourcing toch? Laat ik alvast wat voorbeelden geven. De grote lijn van het idee moet denk ik zijn dat informatie uit de virtuele wereld zichtbaar moet zijn in de fysieke wereld én andersom. Uiteindelijk zouden fysieke handelingen zelfs moet kunnen integreren met software-handelingen, én andersom. Kruisbestuiving is het sleutelwoord. Hoe?

Printers en copiers (scanners) zijn informatieknooppunten op de grens van de fysieke en de virtuele wereld. Het zijn tegenwoordig bovendien ook allemaal volwaardige computers. Deze apparaten zouden best actief kunnen deelnemen in de activiteitstreams en sociale netwerken van de social software. We zouden online best vriendjes kunnen worden met de printer op de hoek zodat hij ons op de hoogte kan houden van de informatie die hij allemaal uitspuugt en wie hem daartoe opdracht gaf. Met de juiste filters en toestemmingen op al die informatie kan dat nuttig zijn.

Schermen op de werkvloer

kantoorpandVergaderhoeken en coffeecorners zouden best voorzien kunnen worden van displays die ons tonen wat er op dat moment hot is op het social platform, wie er op dat moment ook (fysiek) aanwezig zijn elders in het gebouw, wat hun presence-toestand is of wat er op dat moment aan problemen nog openstaat. Dezelfde schermen kunnen net zo makkelijk worden gebruikt om de ideeën die opborrelen tijdens de koffie alvast een eerste uitwerking te geven en op het sociale platform te plaatsen.

Wat is er lolliger dan de interne twitterstreams ook in de kantine op kleine lichtkrantjes te tonen? Niet alles hoeft direct nut te hebben. Of op monitoren in de hal, bij binnenkomst, niet alleen de geplande vergaderingen en nieuws te laten zien, maar presence-informatie, activiteiten, top-content enzovoort?

Uiteindelijk zou het hele gebouw integraal onderdeel kunnen gaan uitmaken van het social platform door op geschikte plekken interactieve widgets plaatsen. Andersom zou op het software platform informatie zichtbaar kunnen zijn van fysieke activiteiten.

Ik ga dit voor onze klanten verder uitwerken, maar ben ondertussen nieuwsgierig wat jullie ideeën zijn! Hoe een sociaal platform in het algemeen er uit ziet, hebben we hier beschreven.