Waarom je jouw website niet zelf moet testen

Twee dagen Liverpool. Ik wilde de stad (en natuurlijk de Beatles) beter leren kennen. Dus hup voor een paar pond de ferry op. Vanaf rivier de Mersey de stad ontdekken, klinkt goed. De ferry vertrok en de band werd gestart. Met ongeveer hetzelfde volume als het motor geronk werd alles verteld. Als je goed luisterde, kon je het net niet verstaan. Jammer! Een typisch gevolg van ‘de vloek van kennis’, die ook vaak rust op websites. Hoe voorkom je dat de vloek over jouw site wordt uitgeroepen? 

De vloek van kennis

Ik begreep niet zo goed waarom het geluid niet harder stond, maar realiseerde me al snel dat de maatschappij het waarschijnlijk zelf heeft getest. Met een paar bemanningsleden even een proefrondje varen. 5 man uit de omgeving stilletjes luisteren naar informatie die ze al vaak hebben gehoord. Ze herkennen de tekst en ja hoor, het geluid is hard genoeg.

Zit je echter met een grote groep kakelende toeristen die de informatie nog nooit hebben gehoord en staat er wat meer wind, dan versta je er weinig van. Het grote probleem hier is dat de mensen testen met voorkennis. Zij kennen de tekst en horen daardoor wat er gezegd wordt. Iemand die het nog nooit gehoord heeft, moet meer moeite doen om het te verstaan en begrijpt het waarschijnlijk niet. Dit wordt ook wel de vloek van kennis genoemd.

Wat betekent dit voor jouw website?

De vloek van kennis is heel gemeen, vooral omdat hij vaak ongemerkt werkt. Jij kent je eigen website en teksten erg goed. Zelfs als je gaat testen en in je hoofd houdt dat je uitgaat van bezoekers die je site niet kennen, ga je toch snel de fout in. Zonder dat je het door hebt ga je bijvoorbeeld na het lezen van je tekst toch automatisch naar de contactbutton op de pagina. Maar weet de onbekende bezoeker deze button zo snel te vinden? En als jij over ‘SEO’ praat, weet de lezer wel dat het ‘zoekmachineoptimalisatie’ is en wat dat inhoudt? Allemaal dingen die klanten kunnen kosten.

Testen is heel belangrijk en veel dingen kun je zelf, maar wil je dat jouw website goed voor je doelgroep werkt, laat dan anderen je site uitproberen. Het liefst mensen die niet te dicht bij je staan, je product/dienst en site niet kennen en die eerlijk antwoord durven te geven. Je kunt je site ook laten testen door bedrijven of freelancers die hierin gespecialiseerd zijn. Of je vraagt het natuurlijk je websitebezoekers.

Vraag je (potentiële) klanten wat ze duidelijk aan je site vonden, waar ze tegenaan stuitten en of ze belangrijke informatie begrepen hebben. Wil je toch zoveel mogelijk zelf testen, doe dan de 3 seconden test: ga naar je website en sluit je ogen. Open ze 3 seconden, scan je website en sluit ze weer. Denk je dat de website bezoeker weet waar jouw site over gaat en waren de belangrijkste knoppen zichtbaar?

De vloek van kennis op tafel

De gebroeders Heat hebben over de vloek van kennis een goed stuk geschreven in hun geweldige boek ‘De plakfactor’ (of in het Engels ‘Made to Stick’). Een boek over waarom sommige ideeën blijven plakken en andere niet. Hierin geven ze een simpel testje dat je samen met iemand kunt doen en wat heel duidelijk laat zien hoe de vloek werkt. Omdat het boek zo’n aanrader is, zou je het eigenlijk moeten kopen om de truc te lezen, maar vooruit, ik zal hem verklappen.

Neem 5 hele bekende liedjes in je hoofd. Vraag of iemand naar je luistert en klop de melodie op het tafelblad. Laat de ander raden welke nummers je zo vol passie aan het tikken bent. Als hij of zij er 1 raadt is het veel. Draai het nu om en luister naar zijn/haar muzikale uitspattingen. In jouw hoofd klinkt de melodie die je klopt zo logisch en duidelijk, maar de ander hoort alleen maar een soort dronken specht (wist je trouwens dat spechten Tocata and Fugue in D minor van Bach tikken? Maar ja… dat horen wij niet).

Alleen zelf testen kan klanten kosten

Zorg altijd dat iemand anders dan jij jouw website test. Uiteraard geldt deze regel niet alleen voor je website, maar kun je dit doortrekken in veel andere zaken zoals gebruiksaanwijzingen, werking van producten etc. Doordat het geluid op de ferry zo slecht was, ga ik er niet meer heen en raad ik het iedereen die een tour wil hebben door Liverpool af. Als je website/product niet duidelijk is voor anderen, kan dit klanten kosten.

Wil je weten of jouw website voor anderen duidelijk is? Zet dan een link naar jouw site in een reactie en ik maak een vluchtige analyse. Het antwoord plaats ik dan ook in een reactie, zodat anderen er ook van kunnen leren.