Inspiratie, Verdieping

De museumervaring begint steeds vaker online

0

Een museumbezoek begint steeds vaker op internet. Zo gingen de afgelopen tijd de nieuwe websites van het Scheepvaartmuseum en het Anne Frank Huis live. Wat ze met elkaar gemeen hebben, is het streven naar de ultieme gebruikerservaring.

De techniek staat steeds meer toe, een bijzondere ‘user experience’ staat of valt bij een bijzonder verhaal en de interactie met de bezoeker. Nederlandse online designbureaus lopen hierin voorop, met als recent wapenfeit de prestigieuze Webby Award die Het Achterhuis Online in ontvangst mocht nemen. Aanleiding voor een guided tour, loop je mee?

Mijn Scheepvaartmuseum: oneindig veel Scheepvaartverhalen

In oktober opende het compleet vernieuwde Nederlands Scheepvaartmuseum haar deuren. Een paar weken eerder vond de livegang plaats van de nieuwe website, die op innovatieve en interactieve wijze haar collectie bij een breed publiek onder de aandacht brengt. Op de homepage drijven de door bezoekers gemaakte kijkdozen boven water. Onder water drijven de museumobjecten. De bezoekers worden uitgenodigd om op ontdekkingsreis te gaan. Ze kunnen op basis van een duizendtal onderwerpen uit het depot zelf een verhaal samenstellen en vertellen. Zowel in de virtuele expositieruimte op de site als in de interactieve kijkdoos in het museum. Zo sluiten de online en offline ervaringen niet alleen mooi op elkaar aan, ze versterken elkaar zelfs. Uiteraard kunnen de ‘gastcurators’ via social media hun kijkdoos delen met familie en vrienden, hetgeen hen automatisch tot ambassadeurs van het museum maakt. Iedereen blij.

Mijn Scheepvaartmuseum

Het Achterhuis Online: een persoonlijke rondleiding

Bij deze virtuele tour door het achterhuis wordt het drama verteld via de gezinsleden die hier ondergedoken zaten. Je krijgt hun alledaagse leven tot in de details mee, van toiletritueel tot onderduikroutines. Eigenlijk raak je online meer meegezogen in Anne Franks leefwereld op Prinsengracht 263, omdat je niet wordt afgeleid door andere bezoekers. Saillant detail: het echte Achterhuis is leeg, tijdens de oorlog werden de huizen van weggevoerde joden leeggehaald. Zo zijn ook de meubels, tapijten en andere spullen uit het Achterhuis verdwenen. Toen Otto Frank het Achterhuis na de oorlog terugzag, wilde hij dat het leeg bleef. Op deze educatieve website wil de Anne Frank Stichting de schuilplaats juist laten zien zoals hij was tijdens de oorlog.

Het Achterhuis

INNL: het publiek participeert

INNL.nl is een verhalennetwerk, geïniteerd door het inmiddels opgeheven Nationaal Historisch Museum, met als partners Geheugen van Oost, Buurtwinkels, Nieuw Land Erfgoed en Community Joods Monument. Ook andere musea zijn van harte welkom om bijdragen te leveren. Bezoekers van een site binnen dit INNL-netwerk kunnen inloggen met één profiel en bijdragen leveren aan iedere site. Hierdoor kun je bijvoorbeeld je verhaal op de NHM-site illustreren met foto’s uit de database van het ANP, of mensen uit de Community Joods Monument taggen op een foto van de Buurtwinkels-site.

IN NL

Doel is kortom dat wij Nederlanders samen ons eigen geschiedenis schrijven. De sites ondersteunen bijdragen in verschillende vormen; verhalen, geluidsfragmenten, foto’s en film. Gebruikers kunnen geografische- en chronologische informatie aan hun bijdrage toevoegen. Zo worden gebeurtenissen gekoppeld aan de plek waar ze zich hebben afgespeeld, en wordt de historische samenhang tussen gebeurtenissen weergegeven. Deze semantische webopbouw maakt het mogelijk betekenisvolle relaties te leggen tussen de inhoud van de website en persoonlijke verhalen. Het INNL-netwerk verbindt nu zo’n 500.000 verhalen, foto’s, objecten, persoonsbeschrijvingen en andere historische inhoud. En oja, je kunt ter inspiratie natuurlijk ook nog steeds een van de musea bezoeken.

Niet Nederlands, wel bijzonder

Natuurlijk zijn er ook niet-Nederlandse projecten die kunst en cultuur online beschikbaar maken en die in dit artikel niet mogen ontbreken.

Google Art Project

Kunstliefhebbers die te ver weg wonen of geen geld hebben om het Rijksmuseum of de Uffizi te bezoeken, kunnen hier terecht. Andere aangesloten topmusea – zeventien op dit moment – zijn onder andere: het Van Gogh, het Metropolitan Museum in New York, de Hermitage in Sint-Petersburg, The National Gallery, Tate Britain in Londen en het Paleis van Versailles. De site biedt onderdak aan ruim duizend kunstwerken en 385 zalen die je in 360 graden kunt bekijken. Je kunt tot in de kleinste details inzoomen op De Nachtwacht en andere topstukken. Sterker nog: je komt online dichter bij De Nachtwacht dan de Rijkssuppoost je ooit zal toestaan.

Google Art Project

911 Memorial Museum

11 september jongstleden, tien jaar na de aanslag, opende op het voormalig WTC-terrein in New York het 911 Memorial. Online kun je via een interactieve tijdbalk van minuut tot minuut de desbetreffende dag herbeleven, op basis van onder meer geluid- en videofragmenten, dossiers, diashows en testimonials. Uiteraard brengt een bezoek aan Ground Zero je dichtst bij 911.

911 Memorial Museum

Museum of Me

Last but not least de ultieme persoonlijke museumervaring: het Museum of Me, gebaseerd op een tool waarmee je een visueel archief kunt creëren en tentoonstellen van je sociale online leven. Goed beschouwd wordt al je Facebook-ontent omgetoverd tot een museale tentoonstelling. Lekker voor je ego, je kunt immers je Facebook-vrienden uitnodigen voor een bezoek aan jouw eigen online museum.

Museum of Me
Museumbezoek op je mobiel

Je VincentMobiel internet is binnen twee jaar groter dan vast internet, zo voorspelt researchbureau Gartner. Geen wonder dus dat veel musea nu al hier op inhaken en een app aanbieden met een op de collectie geïnspireerde mobiele ervaring. Enkele Nederlandse apps voor op je smartphone en/of tablet:

  • de Rijkswidget van het Rijksmuseum, die dagelijks een kunstwerk voorschotelt
  • Je Vincent*: een app van Het Gogh Museum die een audiovisuele tour biedt langs de brieven van Vincent aan zijn broer (zie afbeelding hiernaast)
  • De Urban Augmented Reality (UAR)-app van het Nederlands Architectuurinstituut, met een gidsfunctie, architectuurroutes in diverse steden, en last but not least: een Augmented Reality-kaart waarmee je via je smartphone-scherm architectonisch gebouwen uit verleden, heden en toekomst kunt zien.
  • De Nieuwe Kerk-app, met een rijk geïllustreerde introductie tot de geschiedenis van de kerk en een tour langs de hoogtepunten van het interieur. Ook leuk: de virtuele rondleiding langs de monumenten ter ere van enkele Nederlandse zeehelden, zoals het graf van Michiel de Ruyter.
Ken jij nog interessante of vernieuwende initiatieven die kunst & cultuur beschikbaar maken via internet of mobiel? Laat het weten in een reactie!