Filter
Employee Experience O2, H2O & 01101001: zuurstof, water & internet (in het buitenland)
Zomaar drie dingen waar we niet zonder kunnen. Misschien overdrijf ik een beetje met internet en is het met name dat we wel zonder internet KUNNEN maar het niet WILLEN. Internet is voor velen ‘onmisbaar’, zowel thuis als buitenshuis. Thuis hebben de meesten van ons het wel goed geregeld met breedband internet, maar buitenshuis is het een ander verhaal.
Het was zo mooi….
Een paar jaar geleden konden we nog overal onbeperkt mobiel internet gebruiken tegen een lage vaste prijs. We konden alles mobiel doen: YouTube filmpjes kijken, spelletjes spelen, Spotify luisteren, skypen enzovoort. We deden zoveel we wilden, want er was onbeperkt internet voor een laag bedrag. In die droom van onbeperkt internet is helaas wel de klad gekomen. De telecomproviders zijn wakker geworden.
Het is denk ik wel bekend bij iedereen: het gebruik van social media en bijvoorbeeld WhatsApp (met andere woorden dataverkeer in plaats van bellen en sms) leidt bij de providers tot een daling van de omzet en winst. In theorie heb je alleen nog maar een dataverbinding nodig en geen belminuten en sms om alles te kunnen doen. Dat levert natuurlijk minder op en dus nemen de telecomaanbieders maatregelen.
In de spotlights
De providers hebben gemerkt dat ze in de spotlights staan. Deep packet inspection (het analyseren van dataverkeer en eventueel blokkeren of tariferen van apps of diensten) of het afronden van gesprekken op hele minuten, hebben geleid tot een storm van kritiek, niet alleen van consumenten(organisaties), maar ook vanuit de politiek.
Deze akkefietjes hebben ook het imago van de telecombedrijven geen goed gedaan. Er wordt online in weinig vleiende termen over hen gepraat. Het is voor de telecomaanbieders nu de uitdaging om de balans te vinden tussen goede winstgevendheid en een innovatief, klantvriendelijk, aantrekkelijk (en fair) producten- en dienstenaanbod. En dat is een behoorlijke uitdaging.
Mobiel internet
De nieuwe abonnementen combineren data met bellen en sms, de databundels lopen van 100 Mb tot 2 Gb per maand. De kosten kunnen oplopen tot meer dan 100 euro per maand voor de grootste bundels. Dat is natuurlijk een groot verschil met onbeperkt mobiel internet voor 10 euro per maand.
Tabletgebruikers kunnen voor ongeveer €45,- een bundel van 5 Gb per maand krijgen. Er zijn nog wel wat onbeperkte mobiele internetbonnementen, maar daar is vrijwel altijd ‘ iets’ mee, bijvoorbeeld T-Mobile Onbeperkt Internet Voordeelbundel (bovenop je abonnement a €4,95). Het is inderdaad onbeperkt, maar als je door je databundel bent, wordt de snelheid teruggedraaid naar 64 Kbps. Voor nog eens €5,- wordt de snelheid hersteld en heb je de rest van de maand weer je eigen databundel.
Het wegvallen van onbeperkt mobiel internet is met name zuur voor partijen als Spotify. Met Spotify mobile kun je (tegen betaling van €9.95) uit de catalogus meer dan 13 miljoen nummers naar je mobiel streamen. Het streamen van muziek kost redelijk wat MBs (een uur Spotify kost ongeveer 50 Mb), dus in tien uur is een bundel van 500 Mb op. Natuurlijk kan je via WiFi streamen of lokaal muziek opslaan, maar was het nou niet het idee dat je overal ter wereld muziek kon luisteren uit die enorme verzameling, zonder enige moeite of problemen?
Op zoek naar WiFi
Voor diegenen die, net als ik, graag ook op vakantie in het buitenland in contact met de buitenwereld blijven, is de meest goedkope oplossing het zoeken van gratis WiFi . Gelukkig bieden steeds meer hotels, campings, restaurants en cafés wireless internet, soms tegen betaling, maar vaker ‘gratis’ (onder voorwaarden dat je er verblijft c.q. iets gebruikt). Het gebruik maken van mobiel internet in het buitenland via je Nederlandse mobiele telefoon abonnement is duur, heel erg duur.
Een rekening van €150.000
Kun je (in theorie) een rekening krijgen van €150.000 voor mobiel datagebruik in het buitenland? Dat moet toch een ‘broodje aap’ verhaal zijn? En toch is het mogelijk. Collegabloggers @gonny en @jeanpaulh hadden tijdens hun vakantie in de VS 12,5 Gb aan mobiele data verbruikt. Gelukkig hadden ze in Nederland via Droam een mobiele 3G hotspot gehuurd met enkele 2 Gb data abonnementen. Kosten: ongeveer €300,-.
Als ze roaming zouden hebben gebruikt, hadden ze dan een rekening van 150.000 euro kunnen krijgen? Ja hoor. Het gemiddelde tarief van de providers voor 1 Mb data via roaming is €12,73. Vermenigvuldig dat met 12.500 Mb aan verbruik en je komt toch echt wel een heel eind in de goede richting (het hieronder getoonde KPN-tarief van €9,95 is dus nog relatief ‘goedkoop’).
Dit is natuurlijk wel een theoretische benadering. Ten eerste sturen telecombedrijven bij het overschrijden van €59,95 aan roaming- of datakosten een SMS dat het maximale tarief is overschreden (altijd in Europa, KPN doet dit ook wereldwijd en per 1-7-2012 is dat voor alle providers verplicht). Wil je doorgaan met je mobiele datagebruik, dan moet je daar zelf een actie voor ondernemen, namelijk het terug-sms’en van de tekst JA. Zou je dat doen, dan heb je ingestemd met het data- en roaminggebruik en is het je ‘eigen schuld’.
Aan de andere kant, is een dergelijk tarief nog wel te verantwoorden? Zeker omdat op dit moment niet alle operators je wereldwijd waarschuwen en je dus zomaar voor hele dure verrassingen kunt komen te staan. Steeds meer mensen hebben een smartphone met internetmogelijkheden, je kunt je afvragen of iedereen weet wat roaming is, of het uit of aan staat en zich realiseert wat de impact kan zijn van het akkoord gaan met de roamingkosten. Moet je eigenlijk gewoon weten wat data roaming is voordat je een smartphone koopt? Je weet toch ook dat bellen en sms’en in het buitenland meer kost? Maar hoeveel mensen weten dat het al heel snel over honderden euro’s kan gaan?
Onlangs kreeg NRC Next columnist Marcel van Roosmalen een rekening van Vodafone van duizenden euro’s aan (ongewilde) roaming kosten in de VS. Hij schreef er een erg scherpe column over waarbij zowel Vodafone als een met naam genoemde call center medewerker er flink van langs kregen. Dit leverde weer een felle reactie op van Arnoud Wokke op Tweakers. die vindt dat van Roosmalen over journalistieke en ethische grenzen is gegaan (een interessante discussie, helaas buiten de scope van dit artikel).
Actie in Brussel
De kosten voor bellen, sms’en en dataverbruik in het buitenland heeft ook de bijzondere interesse van de Europese Commissie en het Europees parlement (al vele jaren, zie de website). In het rapport “Report on the outcome of the functioning of the Roaming Regulation” staat dat de retail EU roamingmarkt goed was voor € 4,777 miljard (71% bellen, 17% data en +/- 11% sms). Op een totale telecommarkt van 164 miljard is dat zo’n 3,7%.
Wat er ook in staat, is dat de zogenaamde wholesale markt (wat de telecomaanbieders onderling moeten betalen) €1.253 miljard was. Geen wonder dat de telecomaanbieders niet blij zijn met verlaging van de roamingtarieven. Het levert goed geld op (zeker dataroaming, waar geen maximumbedrag per Mb voor consumenten voor bestaat). Het rapport is kort maar interessant en geeft nog veel meer informatie, ook over andere maatregelen dan prijsregulering om een concurrerende interne markt voor dataroaming te ontwikkelen (zoals zelf een roaming provider kiezen).
Commissaris Kroes (Digitale Agenda) heeft al sinds 2010 het voornemen de roamingkosten te verlagen met als doel het verschil tussen buitenlands en binnenlands gebruik naar nul te brengen. Door het Industrie committee is een voorstel ingebracht in de Europese Raad om veel sneller de kosten voor roaming en buitenland gebruik te verlagen en tevens naar een lager niveau dan voorgesteld door Kroes. Let wel, het gaat om een voorstel dat is aangenomen door de Europese Raad, maar in mei van dit jaar formeel in stemming moet komen in het parlement. Als het wordt aangenomen, en dat ziet er goed uit volgens Europarlementariër en committeelid Judith Merkies, gelden vanaf juli 2012 de volgende maximumtarieven voor bellen, sms’en en dataverbruik in Europa:
Stel nu eens ….
Nu wordt het wat speculatief van mijn kant. Ik neem even aan onderlinge prijzen op zijn minst kostendekkend zijn, met een mogelijke opslag (anders hebben de lobbyisten echt zitten slapen). Het speculatieve zit erin dat ik niet weet wat de kostprijs is en uit de uitzending van De Rekenkamer (met dank aan @postbus31) blijkt dat het moeilijk is om een exacte kostprijs te berekenen van de kosten voor mobiel bellen.
https://www.youtube.com/watch?v=fN-UDc4lwMI
Wat neem je wel en niet mee voor de berekening van de kostprijs? Wordt dataverkeer ‘gesponsord’ door bellen en SMS (de infrastructuur is er al, dus die kosten zijn gedekt) of wordt een gedeelte van de kosten van de infrastructuur meegenomen in de kostprijs? Dat telecombedrijven niet staan te springen om inzicht te geven in de kostprijs is natuurlijk niet vreemd. Als ze het maximale tarief rekenen, dan gaat van 20 eurocent die de een Mb in 2014 in het buitenland kost, 25 % naar de lokale operator en 75% naar jouw telefoonbedrijf (voor het gemak doe ik even of alle bedragen inclusief BTW zijn).
Nu nog even verder speculeren. Een 3G tabletabonnement van 5 Gb kost bij KPN € 45,-. Per Mb komt dit neer op €0,009 per Mb (5000 x 0,009 = 45 euro). Dit is dan een prijs, waarbij er ook nog winst wordt gemaakt, uitgaande van mijn aanname dat telecomoperators niet vrijwillig producten (blijven) verkopen, waar verlies op wordt gemaakt. Als je meer dan die 5 Gb gebruikt, betaal je per Mb de prijs die je ook binnen je bundel betaalt.
Medelijden met de telecombedrijven?
Als de kostprijs per Mb voor roamende klanten dezelfde is als voor eigen abonnees (zeg 1 cent per Mb), is het nog steeds een zeer winstgevende business. De vergoeding (in 2014) is max. 5 cent voor de provider in het buitenland en 15 cent voor jouw provider. Ook al zou roaming dubbel zoveel kosten met zich meebrengen, dan is dit nog steeds niet slecht en is medelijden met de telecombedrijven echt niet nodig.
Het is toch al iets dat de telecombedrijven je nu tenminste gaan waarschuwen als je over €50 (excl. BTW) roamingkosten gaat? Ja dat klopt en dat is ook een goede zaak. Maar dat is niet primair ingegeven door de telecombedrijven, maar het gevolg van wetgeving uit Brussel. Ook de verlagingen hierboven zijn het gevolg van acties vanuit Brussel. Hoera voor Brussel dus! Ook zijn er providers zoals Vodafone die het mogelijk maken om in 42 landen met het zogenaamde Passport tegen lagere tarieven te bellen, sms’en en internetten. Een stap in de goede richting, maar het kan beter en simpeler: stop gewoon met roamingkosten.
WiFi hotspot
Aan het begin van het jaar was ik in Las Vegas voor de jaarlijkse CES. Ik wilde niet hoeven inleveren op mobiele connectiviteit. Om te voorkomen dat mijn telefoonrekening astronomisch hoog zou worden, had ik via Internet-op-Reis een WiFi hotspot van het Chinese merk ZTE te leen. Met zo’n hotspot maak je een lokaal WiFi netwerk dat met 3G-verbinding zorgt voor internettoegang (hier meer over WiFi hotspots). Met een SIM van TRUphone (met een tegoed van 10 euro) was ik klaar voor de reis.
CES is echter wel een uitdaging voor mobiele telefoons/mobiele hotspots. Zeker in de press lounge was er eigenlijk een kwartier na opening al geen mobiel verkeer meer mogelijk (te veel mobiele telefoons). Daarbuiten, in de hallen waar de beurs plaatsvindt, was het wel te doen. Ik gebruikte met name de hotspot als ik ergens zat waar geen wireless netwerk was. Voor het werk, het schrijven van stukken en het uploaden van in totaal 2 Gb aan videobestanden gebruikte ik het netwerk van de press lounge (gelukkig) waar we een echte breedband (synchroon)verbinding hadden.
Wat vreemd is: ik kan niet zien hoeveel ik verbruikt heb van mijn SIM. Ik weet dat ik deze heb geactiveerd en dat ik hem heb gebruikt in Las Vegas, maar op de website van Tru kan ik niet het verbruik zien, want mijn SIM is niet geactiveerd – volgens de site. In ieder geval had ik een tarief van ongeveer 12 cent per Mb in de VS, dus heb ik maximaal +/- 80 Mb gebruikt. Zou ik dat hebben gedaan met mijn eigen mobiele telefoonabonnement, was mijn rekening 80x zo hoog geweest.
Einde van het businessmodel?
Maar als de roamingtarieven worden afgeschaft, is er dan nog wel een business model? Het model bestaat bij de gratie van het prijsverschil tussen roamingkosten en een ‘lokale’ sim. Zolang dat bestaat en je goedkoop databundels kunt inkopen, blijft het business model in tact. Ik denk dat het business model nog wel een tijd blijft bestaan. Ten eerste gaat het Europees Parlement over Europa en niet over de rest van de wereld (alhoewel een goed voorbeeld kan leiden tot goed volgen, maar dat is afwachten). Ten tweede zal er verzet zijn tegen de afschaffing van de roamingtarieven door de telecombedrijven die daar aan verdienen, de afbouw van tarieven gaat ook een aantal jaren duren.
In het oorspronkelijke voorstel over de maximale roamingkosten in Europa was ook sprake van een door de klant zelf instelbaar flexibel maximaal roamingplatform (bijvoorbeeld € 20,- i.p.v. de standaard € 50,-). Volgens mij is dit toch onder druk van de telecomproviders (te hoge kosten om te ontwikkelen en te weinig voordeel voor de klant) niet verplicht gesteld, maar optioneel. Toch zou dit een goede zet zijn geweest.
En als laatste: roamingkosten van 20 cent per Mb zijn natuurlijk wel aanzienlijk lager dan de huidige tarieven, maar toch nog steeds erg hoog. 500 Mb (nog niet eens zo heel veel) kost dan toch nog even € 100,-. Als je in Frankrijk op vakantie bent dan is een lokale SIM van Bouygues Telecom voor een maand met 1,5 Gb voor € 29,90 meer dan drie keer goedkoper voor drie keer zoveel data. Nadeel is wel dat je deze SIM niet online meer kunt ‘ opladen’, daarvoor heb je een Franse bankkaart (Cartes Bancaires) nodig.
Tot slot
De komende jaren zal moeten blijken in hoeverre daadwerkelijk de tarieven voor roaming naar beneden zullen gaan. De eerste hobbel is de goedkeuring door het Europees Parlement in mei voor de nieuwe tarieven. Het doel blijft volgens Kroes het totaal afschaffen van roamingkosten. Gaat het lukken? Laten we het hopen. Want internet lijkt op zuurstof en water; we kunnen (bijna) niet zonder!
Met dank aan @Gonny, @jeanpaulH @Attore en @postbus31 voor hun input. Daarnaast is de titel eigenlijk incompleet , het moet zijn “O2, H2O en 01101001 01101110 01110100 01100101 01110010 01101110 01100101 01110100”, maar dat werd zo lang.
Over de auteur
