Wat is beter: afgeronde of rechte hoeken in je webdesign?

In sommige webdesigns kom je voornamelijk kaders tegen met rechte hoeken. In andere designs hebben ze juist gekozen voor afgeronde hoeken. Maakt het wat uit of je nou rechte of afgeronde hoeken gebruikt? En zouden rechte hoeken echt angst opwekken?

Dit is de veralgemenisering van de vragen die ik ontving van sommige Frankwatching-lezers, naar aanleiding van een artikel van Emerce over call-to-cation-buttons. In dat artikel wordt gepleit voor ronde call-to-action-buttons (CTA’s). Rechthoekige CTA’s zouden werken als een waarschuwing: ‘Scherpe punten worden altijd als iets negatiefs gezien. We zijn onbewust getraind om scherpe onderdelen als een bedreiging te zien.’

We zijn onbewust getraind om scherpe onderdelen als een bedreiging te zien

De volgende gedachtegang komt dan ook niet uit de lucht vallen: als het voor CTA’s positiever is om rond te zijn, geldt dit dan niet voor het gehele webdesign? En wat is het verhaal achter die ‘negatieve’ en ‘bedreigende’ aspecten van scherpe punten? Laten we eens kijken naar de rol van ‘scripts’ in onze hersenen.

Stereotyperen van objecten

Je loopt vluchtig door de stromende regen, terwijl het duister invalt. Nog enkele straatjes en dan ben je thuis. Het donkere steegje aan je linkerhand had je nog niet eerder gezien. Je bedenkt dat je behoorlijk kunt afsnijden, dus je ‘duikt’ direct het steegje in. Halverwege de steeg leunt een man tegen de muur, met in zijn hand… een pistool. Je ziet een object (stimuli) en je herkent het als ‘een pistool’. Wat nu? Vechten? Vluchten? Waarschijnlijk heet je geen Tom Cruise of Liam Neeson, dus je zult wel voor dat laatste kiezen.

Hoe kan het eigenlijk dat je zo snel reageert bij het zien van een object? Simpel gezegd komt het neer op ‘scripts’ die onze hersenen hebben aangemaakt. Met deze ‘scripts’ stereotyperen we alles binnen de seconde, waardoor we snel op stimuli reageren. Dit mechanisme komt goed uit bij levensbedreigende stimuli.

In eerste instantie?

Je brein denkt soms al stimuli te herkennen voordat je je er bewust van wordt. Hierdoor kun je soms irrationeel reageren. Je schrikt bijvoorbeeld van een stok die op een slang lijkt. Het lichaam wordt paraat gemaakt op een gevaarlijke situatie, zodat het vervolgens snel kan handelen. Hoe gevaarlijker de stimuli lijken, hoe heftiger de reactie van het lichaam. Stimuli die niet al te gevaarlijk zijn kunnen ook een angstrespons veroorzaken, alleen is deze respons zo klein dat je het niet bewust opmerkt. Dit speelt echter wel mee bij je onbewuste eerste impressie binnen de eerste seconde!

Preferenties door onbewuste beïnvloeding

In je leven heb je geleerd om scherpe onderdelen als een bedreiging te herkennen. Je kunt je dus voorstellen wat rechte hoeken onbewust doen. Ze veroorzaken een angstrespons. In plaats van een heftige reactie (zoals bij de ‘slang’ of het pistool) beïnvloedt een rechte hoek je op een onbewuste manier. Deze beïnvloeding draagt bij aan je preferenties (voorkeuren). Daardoor prefereer je onbewust ronde objecten boven rechthoekige objecten. Dit gaat zo ver dat je intuïtief mensen met ronde gezichten – in eerste instantie – aardiger vindt dan mensen met rechthoekige gezichten.

Heftigheid angstrespons: wel of geen rationalisatieproces

Dit ‘eerste oordeel’ houd je tot het tegendeel bewezen is – oftewel: totdat je er over gaat nadenken. Kijk bijvoorbeeld naar de ‘slang’: je realiseert je dat het maar een stok is, dus je heft je (voor)oordeel op. Bij een kader met rechte hoeken kom je niet aan dat bewuste denkproces toe, omdat de schrikreactie niet heftig genoeg is. Ondanks de angstrespons volgt er geen rationalisatieproces.

In plaats daarvan houd je mogelijk een ongemakkelijk gevoel in je onderbewuste over, waar je verder niet over nadenkt. Of je ‘besluit’ dat het design ‘niet mooi is’, een ‘foute’ redenering in dit opzicht. Je kunt hierdoor onbewust een voorkeur voor een webdesign met afgeronde hoeken ontwikkelen. Naast deze visie is er een visie over ‘bias’ (intuïtieve vooringenomenheid) bij rechthoekige objecten. Omdat veel rechthoekige (scherpe) objecten gevaarlijk zijn, heb je hier een heuristiek (vuistregel) voor gemaakt: ‘rechthoekig is negatief’.

Nuance is noodzaak

Maakt het wat uit of je rechte of afgeronde hoeken gebruikt? Dat de oordeelsvorming over rechte hoeken grotendeels onbewust gebeurt, betekent niet dat je er dan geen rekening mee hoeft te houden. Een groot gedeelte van ons handelen komt immers voort uit ons onderbewuste. Tegelijkertijd is er volop ruimte voor nuance en relativering, waarbij je vervolgens gerust kunt kiezen voor rechte hoeken. Er zijn immers nog ontelbaar veel factoren die meespelen bij het beoordelen van een website of webdesign, waarbij het ‘gewicht’ van rechte of afgeronde hoeken verwaarloosbaar lijkt.

Ik kan me wel voorstellen dat er vooral bij CTA’s rekening wordt gehouden met de ‘scripts’ in onze hersenen en de bias bij rechthoekige objecten. Maar ik ben van mening dat je niet per se je gehele webdesign aan hoeft te pakken. Ga je er wel mee aan de slag? Vergeet dan niet om naast de visuele kaders ook de ‘denkkaders’ aan te pakken (framing).

Foto intro met dank aan Fotolia.