Meer blauw online: zo burgerden social media in bij de politie

‘Politie erg druk met eigen imago op social media’, het lijkt de onschuldige titel van een nieuwsartikel, maar niets is minder waar. “Ik ben al 5 jaar bezig met social media, dus het is bijna een belediging dat ze dit nu pas oppikken”. Voor me op het podium staat Arnoud Grootenboer, vader, politieagent, maar bovenal Twitteraar vanaf het eerste uur.

Bij de presentatie van de politie op Social Media Week Rotterdam geen PowerPoint of Prezi, maar een unieke, interactieve website met filmpjes, media en een toffe time-lapse van Rotterdam. Het is duidelijk: het oog wil ook wat.

Toch draait het uiteindelijk om de inhoud. Ruim vijf jaar geleden begon Arnoud Grootenboer samen met zijn collega Wilco Berenschot actief te twitteren. Binnen no time was het booming, en kregen beide heren een grote schare volgers.

Nieuw publiek, nieuwe werkzaamheden

Al gauw merkten ze dat ze via social media een ander publiek aanboorden en andere informatie verzamelden dan achter hun bureau. Daarmee veranderden ook hun eigen werkzaamheden. Grootenboer: “Door social media kwamen we veel dichterbij de burgers. We kwamen meer te weten over hun leven en wat er in de wijk gebeurde. Mensen waardeerden het ontzettend dat ze konden zien wat wij deden en waar we aanwezig waren. We stonden er echt van te kijken dat mensen zo enthousiast reageerden. Je bent als politieagent opeens likeable. Dat waren we helemaal niet gewend!”

Je bent als politieagent opeens likeable. Dat waren we helemaal niet gewend!

Op zoek naar de grenzen

Omdat Grotenboer en Berenschot wat social media betreft de pioniers van de politie waren, wisten ze dat er nog geen in steen gebeitelde richtlijnen waren. In het begin was het twitteren en facebooken dan ook vooral een experiment.

Iedere week, en in het begin zelfs iedere dag, liepen ze tegen zaken aan waarbij ze op zoek moesten naar de ethische, maar ook de juridische grens. Wat kun je wel op social media zetten en wat niet? Kun je bijvoorbeeld twitteren vanaf de crimescene als later blijkt dat het slachtoffer in het ziekenhuis is overleden? Wat doe je met dreigtweets? En wat doe je als je even geen leuke informatie hebt om te melden? Maar, en dat was volgens Grootenboer de belangrijkste bevinding: social media bleek ontzettend leuk!

De volgende stap

Aan het duo de taak om hun bevindingen, en dat enthousiasme, over te dragen aan collega’s. Zo ging het van twee naar 100 agenten die actief zijn op social media. 6 maanden lang probeerden zij social media, en hielden ze bij waar ze tegenaan liepen. Er was geen specifieke opleiding of protocol en ook de middelen waren vrij. Dertig tweets of twee tweets per dag, twitteren of juist facebooken, ook daar waren geen richtlijnen voor. Door die vrijheid moest de innovatie blijven groeien.

Aanwezig zijn op social media is leuk, maar volgens de politie kon het best nog een stapje verder. Onder de titel #24poljus nodigden de agenten 24 jongeren uit om op een creatieve manier naar hun processen, organisatie en contentstrategie te kijken. Daar kwamen een hoop grappige, onverwachte, maar vooral creatieve ideeën uit. De politie is toen ook samen gaan werken met drie zogeheten ‘conceptualizers’. Ook de hippe presentatie van vandaag, met time-lapse, video’s en een interactieve kaart komt uit de koker van die conceptualizers, Fabian van Hal, Brandon Lee Hoop en JP.

Voorbeelden

Inmiddels zijn social media bij de politie volledig ingeburgerd. Vandaag de dag zijn er 2000 twitterende agenten en 700 tot 800 Facebookpagina’s van verschillende wijken, dorpen en steden. Er wordt over van alles getwitterd, getuige deze greep uit de tweets van verschillende agenten.

Hoe verklaar je het succes?

Bij bedrijven kun je gericht kijken wat social media oplevert. In het geval van de politie moet de populariteit op social media op een andere manier gemeten worden. Grootenboer: “We kunnen niet meten in een toename van aangiften. We moeten kijken naar de likes en shares bijvoorbeeld”. En aan dat aantal te zien, doen ze het niet onverdienstelijk. In een gemiddelde week zonder speciale evenementen, stroomden op de verschillende Facebookpagina’s meer dan 6 miljoen(!) likes binnen.

Maar waarom worden die foto’s zo veel geliked, en waarom volgen wij graag onze wijkagent? Grootenboer oppert dat het toch misschien komt door een bepaald geromantiseerd beeld van de politie. Daarbij komt ook dat mensen het nu eenmaal fijn vinden om te weten wat de politie doet en waar ze aanwezig zijn.

Veel vrijheid

Een groot gedeelte van het succes is volgens Grootenboer ook te danken aan de grote vrijheid en verantwoordelijkheid die zijn collega’s hebben. “Er is niemand die tegen ze zegt: je moet het zo of zo doen. Ze hebben alle ruimte voor hun eigen ideeën en creatieve inbreng. Dat geeft ze zelf de regie en maakt ook dat ze doen wat ze leuk vinden. Door die structuur voelt social media niet als een verplichting, maar juist een leuk extraatje naast de dagelijkse bezigheden”. Een te strikte regie werkt volgens Grootenboer niet. De enige manier om er een succes van te maken, is het steeds weer bedenken van nieuwe dingen en agenten zelf betrekken bij het proces.

Geef de regie uit handen

Voor organisaties die zelf aan de slag willen met social media is Grootenboer dan ook heel duidelijk. “Geef de regie uit handen. Iedereen bij de politie is professional, en kan best zelf inschatten wat wel en niet kan. Leg de verantwoordelijkheid bij iedereen en vooral: zorg dat het leuk is. Rem het niet volledig af, geef de ruimte, heb vertrouwen, maar bescherm ze ook”.

Rem het niet volledig af, geef de ruimte, heb vertrouwen, maar bescherm ze ook.

Eén van de nieuwste projecten is het uitdelen van flyers waarop mensen kunnen zien wie hun wijkagent is, en hoe ze met hem of haar in contact kunnen komen. Online, dan wel offline. Want dat laatste blijft natuurlijk ook ontzettend belangrijk.

Altijd nieuwe ideeën

Is de cirkel zo dan rond? Welnee! Grootenboer is alweer aan het nadenken over nieuwe projecten en een tweede editie van #24poljus. De politie op Snapchat, een Periscope met een dag in het leven van een agent? Ideeën genoeg.

Na zo’n enthousiast verhaal zou ik niets liever willen dan een dagje op stage met een Twitcop. Wanneer mag ik mee?

Foto intro via WikiMedia Commons/ Alf van Beem/ CC 1.0