Shoppen met je VR-bril: is virtual reality de volgende stap in retail?

De huidige opkomst van virtual reality (VR) is, na een eerste gefaalde poging in de jaren ’90, indrukwekkend en veelbelovend. We staan aan de vooravond van de grootschalige intrede van een nieuw medium. Een medium dat kan worden toegevoegd aan het historische lijstje drukwerk, film, radio, televisie en het world wide web. Enkele sceptici wijzen nog op de forse prijs van meer dan 1500 euro voor een Oculus Rift virtual reality-bril met bijbehorende pc. Deze prijs zou een absolute showstopper zijn voor grootschalige adoptie van virtual reality door consumenten. Daarbij gaan ze voorbij aan de lager kostende alternatieven die inmiddels breed beschikbaar zijn.

Mobiele virtual reality

Voor minder dan 100 euro beschik je over een Gear VR-bril van Samsung, die een overtuigende virtual reality-ervaring biedt in combinatie met een smartphone. Miljoenen mensen hebben al een Google cardboard-bril, van karton of een degelijke kunststof-versie, die verrassend goed werkt voor kortdurende belevingen in virtual reality. Terwijl velen wachten op de Oculus Rift of HTC Vive, doet ondertussen de virtual reality via smartphone massaal zijn intrede bij consumenten.

Beleving met virtual reality

Uit berichten van Oculus en Samsung blijkt dat, tegen de verwachting van analisten in, de consumenten niet zozeer virtuele games spelen, maar met name gecharmeerd zijn van de experiences. In deze categorie vallen onder andere virtuele video’s (cinematic vr) en op foto-gebaseerde virtuele tours. De content varieert van journalistieke producties en entertainment tot en met reisbestemmingen en virtuele woningbezichtigingen.

De sleutelwoorden van een virtuele ervaring

Er is geen twijfel of virtual reality experiences daadwerkelijk iets toevoegen ten opzichte van traditionele media zoals het world wide web. In de afgelopen anderhalf jaar heb ik zo’n duizend mensen laten kennismaken met dergelijke mobiele, virtuele realiteitservaringen en ze na afloop steevast gevraagd wat er in deze beleving ‘anders is dan vroeger’. Dit kan worden samengevat met de sleutelwoorden ‘aanwezigheid’ en ‘emotionele impact’; het gevoel daadwerkelijk aanwezig te zijn ín deze ervaring. En doordat de virtuele bril je afsluit van het hier en nu, is de impact op de consument vele malen krachtiger dan ieder traditioneel medium, zoals televisie en een bioscoopfilm, ooit voor elkaar heeft gekregen.

Doordat de virtuele bril je afsluit van het hier en nu, is de impact op de consument vele malen krachtiger dan ieder traditioneel medium, zoals televisie en een bioscoopfilmp, ooit voor elkaar heeft gekregen.

Retail

Ook bij de retail-branche wordt een grote toekomst voor virtual reality voorspeld. De gedachte is: als het je lukt om de consument emotioneel te raken, dan is de stap voor de consument om tot aankoop over te gaan nog maar klein. Deze gedachte is van alle tijden, maar met virtual reality is nu een marketingtool beschikbaar gekomen die dit beter kan invullen dan ooit tevoren.

Er zijn inmiddels door enkele bekende retailers de eerste experimenten met virtual reality uitgevoerd, maar deze beperken zich meestal tot het verder vergroten van een merkimago met virtuele video. Media-Saturn, in Nederland bekend van MediaMarkt, gaat een stapje verder en opent in Duitse binnensteden kleine winkels waar klanten virtueel kunnen shoppen in het gigantische assortiment keukenapparatuur. Een assortiment dat op de kleine winkeloppervlakte in fysieke vorm niet kan worden tentoongesteld en waar virtual reality een uitkomst biedt.

Conversie

Prima initiatieven, maar hoe kunnen we virtual reality bij de consument thuis inzetten, op de bank of in de comfortabele draaistoel, zodat de verkoop van fysieke producten daadwerkelijk toeneemt? Conversie is wat we willen bereiken. Webwinkelen in virtual reality, oftewel virtual reality shopping kan dit doel gaan verwezenlijken dankzij de intensere productbeleving die vr biedt.

Beperkingen

Belangrijk hierbij zijn de specifieke eigenschappen van webwinkels en virtual reality met elkaar te verenigen. De oplossing is niet zozeer het aanbieden van een virtuele versie van een fysieke winkel. Vorig jaar heb ik hiermee ervaring opgedaan bij het realiseren van de eerste virtuele drogist in een co-creatie met een Zweeds-Nederlandse opdrachtgever. Hoewel de proefpersonen deze winkel als visueel, erg realistisch hadden ervaren, komt rondlopen in virtual reality nog lang niet in de buurt van een realiteitservaring. Ook de aangekondigde HTC Vive, die fysiek rondlopen in een ruimte van 3 bij 3 meter mogelijk maakt, zal hierin niet toereikend zijn. De vraag is of deze beperking eigenlijk wel relevant is. Ik denk, op basis van onze opgedane ervaring, niet.

Kijkend naar de specifieke pluspunten van een webwinkel als bol.com of Amazon, dan is één van die eigenschappen het snel kunnen vinden van het gewenste product uit een immens assortiment. In het zoekvenster typ je wat je zoekt en binnen een seconde staat het op je scherm. Probeer dat maar eens in een fysieke winkelstraat, of in een virtuele winkelstraat, waar je geacht wordt rond te lopen zoals in onderstaande virtuele winkelcentrum voor de Oculus Rift. Zo’n winkelconcept wordt ervaren als onhandig, traag en teveel gedoe. Met andere woorden; een achteruitgang in plaats van een gebruiksvriendelijke webwinkel.

Virtual reality shoppen

Virtueel shoppen kan het beste van webwinkels en virtual reality combineren. Snelle vindbaarheid en een groot assortiment, gecombineerd met de impactvolle productbeleving van virtual reality. Deze productbeleving kan nu al worden aangeboden middels 360-graden 3D-productfotografie, audio en 360-graden video. Zoals makelaars hun woningen al aanbieden voor virtuele woningbezichtiging, zo kunnen webwinkels de eerste stappen zetten in de virtuele realiteit om zo een nog betere ervaring met digitale informatie aan te bieden.

Toekomst of realiteit?

Is dit toekomstmuziek, zoals veel beloftes rondom virtual reality? Of is het realiteit anno 2016?
In de praktijk binnen mijn bedrijf zijn we vorige week gestart met een geïntegreerde koppeling tussen het webshop-platform van CCV Shop en de virtuele technologie van Smart2VR. Dit virtual reality shopping experiment voor Android en iPhones is tweeledig. Enerzijds maakt dit concept het mogelijk om virtuele producten intens te ervaren, waarna het gewenste product direct in het winkelwagentje kan worden geplaatst. Anderzijds wordt een meeslepende virtual reality-showroomervaring gegeven, die met virtuele video de aangename sfeer van een mooie winkel biedt. Afhankelijk van de uitkomsten van dit experiment zal de koppeling beschikbaar worden gemaakt voor andere webshop-platformen, zoals SeoShop en OSCommerce.

Beloftes waarmaken

Het experiment biedt nog geen prettige manier om de virtual reality te testen door de gebruiker, daar ligt nog een uitdaging. De virtuele toetsenborden, die als een groot scherm in het virtuele beeld worden geprojecteerd, zijn nog ongemakkelijk in gebruik. Ik zal het virtuele shoppingplatform daarom uitbreiden met spraak (voice control) om het gewenste product volledig en nog sneller in de virtuele winkel te vinden. Met de ervaringen die met dit geïntegreerde platform in de praktijk worden opgedaan, zal duidelijk worden of de intense beleving die virtueel winkelen biedt, ook daadwerkelijk leidt tot een toenemende online verkoop. Dán weten we of de belofte van virtuele realiteit óók in de online retail kan worden waargemaakt.