Gemeenschappelijk auteursrecht op je website? Voorkom slepende procedures

Je zult het maar hebben: gemeenschappelijk auteursrecht op een website. Het klinkt leuk. Wel houdt het in dat je aan je mede-auteursrechthebbende ‘verbonden’ blijft, ook als je ruzie krijgt. Je kunt de website dan niet exploiteren zonder toestemming van de ander. Het enige wat je kunt doen om de ander ‘nooit meer te hoeven zien’, is diegene uitkopen of jezelf laten uitkopen. Maar dan moet de ander wel mee willen werken. Hier zijn vele procedures over gevoerd. Ik licht een recente uit en geef tips om dit te voorkomen.

Website met wetenschappelijk project

Kort samengevat was het volgende aan de hand. Stichting Bosch Research and Conservation Project (BRCP) heeft een wetenschappelijk project waarbij schilderijen van Jeroen Bosch digitaal worden ‘ontleed’. Op enig moment kwam er een zekere Erdmann bij dit project. Hij is specialist in dit soort technieken. Hij had onder meer een curtain viewer voor de website boschproject.org ontwikkeld, waardoor de verschillende lagen van een schilderij zichtbaar worden.

Toen het een en ander klaar was, weigerde Erdmann de inloggegevens van boschproject.org af te geven aan de stichting. De stichting wilde deze graag hebben om dingen te kunnen toevoegen of wijzigen. Ook kwam de stichting ineens niet meer voor in de domeinnaamregistratie. Dit had deels te maken met een factuur van 30.000 euro die nog niet door de stichting aan Erdmann was betaald. Een ander punt was het feit dat de stichting de broncode van Erdmans software zou zien als Erdmann de stichting toegang zou geven.

Naar de rechter

De stichting liet het er niet bij zitten en stapte naar de rechter voor een kort geding. Dat is een soort voorlopige spoeduitspraak. Daarin zei de rechter kort samengevat onder meer: “De website is gezamenlijk eigendom. De inlogcode hoeft Erdmann niet af te geven, want dan ligt de broncode voor de curtain viewer op straat. Wel moet hij BRCP ‘in staat stellen’ tot het wijzigen van de website.”

In dit artikel ga ik in op de bodemprocedure die na het kort geding volgde. Dat is een procedure waarbij er meer gelegenheid is voor uitgebreide argumenten en bewijs.

Bijdragen website te scheiden? Geen gemeenschappelijk auteursrecht

In het eerdere kort geding zei de rechter: “Iedereen heeft vanuit zijn eigen expertise iets aan het project bijgedragen. De website als geheel is van jullie samen.” BRCP wilde dat de bodemrechter het gemeenschappelijk auteursrecht op die website zou bevestigen. De rechter in de bodemprocedure dacht daar heel anders over, en deed iets wat waarschijnlijk geen van beiden had voorzien.

De bodemrechter zei: “Er is pas een gemeenschappelijk auteursrecht als de afzonderlijke bijdragen niet meer te scheiden zijn.” En die bijdragen van BRCP en Erdmann waren nu juist wèl te scheiden: teksten, afbeeldingen, lay-out en de curtain viewer zijn ook los van elkaar toe te passen. Die onderdelen kunnen apart van elkaar of in een andere context nog steeds auteursrechtelijke betekenis hebben. Als de teksten ergens anders zouden staan, zou een rechter die de site niet kent nog steeds van mening zijn dat op deze tekst auteursrecht zit. En een rechter die de website zou zien zonder die teksten, zou ook zeggen: “Op deze website zit auteursrecht.”

Het gevolg was dat Erdmann de inloggegevens voor de site niet aan BRCP hoefde te geven. Wel moest Erdmann ‘medewerking verlenen aan aanpassing’. Hoe dat dan weer moet als de ander de inloggegevens niet heeft? Het is me een raadsel. De HTML klaarzetten zodat de ander het kan uploaden, waarschijnlijk.

Gestitchte foto’s niet van elkaar te scheiden? Gemeenschappelijk auteursrecht

Ook Erdmann had verschillende dingen geclaimd bij de rechter. Zo wilde hij dat de rechter zou verklaren dat het auteursrecht op de aan elkaar vastgemaakte foto’s op de website van hem alleen zou zijn. Daarop paste de rechter hetzelfde criterium toe dat we hierboven al zagen.

De foto’s waren gemaakt door de fotograaf van BRCP, dus BRCP bezit het auteursrecht. Die foto’s waren aan elkaar ‘gestitcht’ door Erdmann op een creatieve manier. In het resultaat konden de creatieve bijdragen van de fotograaf en Erdmann niet meer afzonderlijk worden beoordeeld. Dus: gemeenschappelijk auteursrecht. De website stond nu dus kennelijk vol met dingen van de één, dingen van de ander, én gemeenschappelijke dingen. Volg je het nog?

Digitale opslagplaats? Auteursrecht als vorm/structuur creatief is

Nog een interessant stuk in deze uitspraak ging over een ‘onderzoeksportal’. Dit was een soort digitale opslagplaats van allerlei documenten. BRCP claimde auteursrecht op deze databank. Dat er auteursrecht zit op die documenten wil echter nog niet zeggen dat je auteursrecht hebt op de databank. Daarvoor is het nodig dat bij de vorm of de structuur van de weergave van de gegevens creatieve keuzes zijn gemaakt. Op een louter functionele digitale opslagplaats rust geen auteursrecht.

Oké, en nu?

Dit was weer een procedure waar de honden geen brood van lusten. Maar hoe voorkom je zoiets? Door bij de start van een samenwerking na te denken over iets waar je liever niet over nadenkt: wat als er ruzie komt? Ik weet het, de champagneflessen staan nog te bruisen en je denkt dat de samenwerking geweldig wordt. Toch is dit het moment om te bespreken en vast te leggen wat er gebeurt bij een onverhoopt einde.

• Is of ontstaat er auteursrecht?
• Waarop dan?
• Van wie is dat?
• Van wie blijft of wordt het auteursrecht als de samenwerking stukloopt?
• En tegen welke prijs?

Gemeenschappelijk auteursrecht op je website is dus niet zo makkelijk als het lijkt. Hopelijk kom je met behulp van dit voorbeeld en de tips al een heel eind in je afspraken. Deze afspraken laten controleren door een intellectuele eigendom-specialist is aan te raden.