Samenwerken, leren & ontwikkelen in de Metaverse: tips voor bedrijven
Ondanks dat veel fictionele toekomstvoorspellingen ook echt bij fictie zijn gebleven, lijkt dat voor de Metaverse anders. De Metaverse werd in 1992 geïntroduceerd door Neal Stephenson in zijn boek Snow Crash. Steeds meer bedrijven bouwen aan steeds betere versies van deze virtuele wereld waarin augmented reality en internet samenkomen. Onder andere Meta (voorheen Facebook), Microsoft én Stephenson zelf. Maar welke kansen bieden deze nieuwe werelden dan precies voor jou als organisatie?
Stephenson beschreef de Metaverse als een gesimuleerde wereld waar de bewoners leven middels een avatar. Hij noemde zelfs al termen als cryptocurrency. Zijn idee van de virtuele wereld strookt met hoe deze er in de praktijk uitziet, weet Pieter van Leugenhagen. Hij sprak afgelopen november over dit onderwerp op Digital Workspace Event, schreef het boek ‘Welkom in de Metaverse’ en is internationaal expert op het gebied van VR/AR en Metaverse experiences te vertellen.
De Metaverse is een nieuwe virtuele wereld die wij kunnen ontdekken. Het is een belichaming van het internet.” – Pieter van Leugenhagen
Een nieuwe virtuele wereld
Een nieuwe virtuele wereld dus. En net zoals in de echte wereld, heb je hier ook talloze mogelijkheden in wat je kunt doen, zien en nodig hebt. Van concerten tot tafeltennis en van kleding tot meetings: alles wat je in de fysieke wereld kunt en hebt, is ook mogelijk in de virtuele wereld van de Metaverse, én meer! Je komt bijvoorbeeld op plaatsen waar je normaal gesproken niet (snel) terechtkomt.
Samenwerken
Dat brengt ons ook bij de eerste mogelijkheid die VR in de Metaverse voor organisaties brengt. De coronacrisis zorgde voor een boost van alles dat virtueel is, zo ook VR. En de komende jaren zullen we alleen maar meer ontwikkelingen gaan zien. Waar digitale meetings zich nu voor het grootste deel afspelen in apps als Teams, Google Meets en Zoom, is er ook steeds meer mogelijk in de Metaverse. Zo kun je binnen enkele ogenblikken aanwezig zijn op het hoofdkantoor van die ene partner in Barcelona. Dat bespaart niet alleen een hoop tijd, maar zorgt daarmee ook voor afname in kosten, een betere work/life balance en minder belasting van het milieu.
Maar wanneer zitten wij dan met onze avatars in een boardroom in Tokio? Van Leugenhagen: “Volgens Bill Gates, mede-oprichter van Microsoft, zullen we onze 2D virtuele meetings binnen 2 à 3 jaar inruilen voor driedimensionale ervaringen, oftewel Metaverse experiences. Ik geloof dat we eerder een overgang zullen kennen, en dat 2 à 3 jaar misschien té vroeg is om massaal over te schakelen op 3D-ruimtes. Ik zou eerder zeggen dat het 4 à 5 jaar zal zijn.’
Een mooi voorbeeld van slim samenwerken in de digitale wereld is Accenture. De organisatie kocht 60.000 VR brillen, heeft een Metaverse gebouwd en doet onboarding van nieuwe mensen in de virtuele wereld. Daarnaast organiseren ze ook Academy sessies en sociale bijeenkomsten. Tot nu toe zijn bij Accenture zo wereldwijd al 150.000 nieuwe medewerkers gestart. Uit onderzoek blijkt dat die tot meer dan 30% meer retentie hebben van informatie en kennis, in vergelijking met video tutorials. De driedimensionale ruimtes zorgen er ook voor dat avatars van over de hele wereld met elkaar kunnen kennismaken, wat bijvoorbeeld in een massale Teamsvergadering niet mogelijk is.

Zangeres Camille in JBC World (bron: Yondr, 2022)
Huidige én nieuwe business lines neerzetten
Naast dat je je manier van werken met virtual reality kunt optimaliseren, biedt het je de mogelijkheid om je huidige business lines ook hier uit te zetten, of misschien zelfs hele nieuwe te introduceren. Er zijn al veel voorbeelden van bedrijven die je voorgingen en al stappen zetten in de Metaverse. De grootste successen zijn tot nu toe op het gebied van fashion en entertainment.
Zo introduceerde Nike in november 2021 Nikeland op het wereldwijde (gaming)platform Roblox. In Nikeland kun je je avatar hullen in kleding van Nike, je eigen mini-games maken, verschillende sporten spelen, foto’s maken en zelfs sporthelden (zoals de Nederlandse voetballer Virgil van Dijk) ontmoeten. Ook via NFT sales verdient Nike geld in de Metaverse, via .Swoosh waar je virtuele kleding en sneakers kunt kopen voor je avatar. Door .Swoosh te positioneren als ‘een nieuwe community ervaring die je de kans geeft om co-creator te zijn van de toekomst van Nike’, laat het bedrijf zien dat virtuele werelden geen hype zijn maar onder ons zullen blijven.
Ook onze favoriete artiesten bestijgen het digitale podium. Zo trad onder anderen rapper Travis Scott in 2020 op in Fortnite en gaf ook de Belgische Camille een optreden in de JBC World in Roblox. Deze optredens betekenen heel wat goede publiciteit en omzet voor de artiesten, platforms en platenlabels in kwestie. Zo opent zich een hele nieuwe wereld aan verdienmodellen.
Leren en ontwikkelen
Ook voor onderwijs en ontwikkeling zijn er talloze mogelijkheden in de virtuele wereld. Een biologieles over de flora en fauna van het Amazonegebied? Dan ga je daar toch gewoon even naartoe. Een lesje geschiedenis over het oude Egypte? Maak een reis in de tijd en je bevindt je tussen de farao’s, scarabeeën en piramides. Je gaat samen met je klasgenoten op virtuele field trip, kunt elkaar daar ontmoeten en bijvoorbeeld op locatie vragen stellen aan je leraar. Daarnaast kunnen we ook lessen volgen in een virtueel klaslokaal en simulaties creëren, waarin je bijvoorbeeld je personeel traint in de omgang met lastige klanten of het uitvoeren van bepaalde werkzaamheden.
Voor mij is de biggest fail te vinden bij bedrijven die zeggen dat de Metaverse een hype is en niks voor hen is.” – Pieter van Leugenhagen

De avatar van Pieter van Leugenhagen in de Metaverse (bron: Yondr, 2022)
Fails
Zijn er dan ook dingen die echt misgaan bij organisaties in de Metaverse? Er zijn organisaties die virtueel land hebben gekocht op platformen als The Sandbox en Decentraland. Uit actuele data blijkt dat hier heel weinig actieve gebruikers op zitten. Is het dan per se een fail? Volgens van Leugenhagen niet: “Ze hebben er alleszins uit geleerd, ze hebben een innovatie mindset in hun organisatie gebracht en hun medewerkers laten voelen dat ze on the next big thing zijn. Als die platformen alsnog een succes zouden gaan worden in de toekomst, hebben ze ook nog eens een gigantisch competitief voordeel. Voor mij is de biggest fail te vinden bij bedrijven die zeggen dat de Metaverse een hype is en niks voor hen is.”
Zelf starten in de Metaverse?
Waar kun jij nu actief mee beginnen? Experimenteren, experimenteren, experimenteren! Er zijn veel gratis tutorials, artikelen en boeken te vinden die je daarbij kunnen helpen, of je kunt professionele hulp inschakelen bij organisaties die ervaring hebben met virtual experiences. Bijvoorbeeld keynotes, workshop of een consultancy via Yondr, waarbij je wegwijs wordt in de digitale wereld en wat die specifiek voor jóú kan betekenen.
Vind je het spannend om te starten? Denk eens terug aan de tijd vóór het internet, en hoeveel bedrijven dankzij deze ontwikkeling hun business naar een hoger niveau hebben getild. Maar vooral ook: wat is het effect op bedrijven die níét meegaan in grote ontwikkelingen. Dan loop je het risico om de volgende ‘Free Record Shop’ te worden, die de kansen en bedreigingen van vorige zogenaamde ‘hype’, het internet en e-commerce, naast zich neerlegden.