Jongeren worden niet warm of koud van massamedia

[[image:jongeren.jpg::left:1]]Voor het eerst is op Europees niveau kwalitatief onderzoek gedaan naar het mediagebruik van jongeren. Op initiatief van CJP zijn in 10 landen 57 groepsdiscussies gehouden met 421 deelnemers. De belangrijkste conclusies: jongeren worden niet warm of koud van massamedia en internet en vrienden zijn voor hun de belangrijkste informatiebronnen. Nederlandse jongeren blijken kranten geloofwaardiger te vinden en er sneller actief door te raken dan jongeren in andere landen. Verdere missen ze één jongerenkanaal waarop alle elementen samenkomen. It’s time to act!

Massamedia in Europa

In heel Europa worden massamedia als tv en radio nog veel gebruikt door jongeren. Ze zijn populair vanwege hun brede aanbod en omdat ze entertainment bieden. Jongeren gebruiken deze media echter passief. “Ik kijk tv als ik me verveel”. De massamedia zijn daarom ook niet in staat om jongeren te activeren. Radio en tv zijn – naast tijdschriften, affiches e.d. – alleen geschikt als medium om een vraag te creëren naar informatie over de dingen waarin jongeren (nog) niet geïnteresseerd zijn.

De troeven van Internet

Internet wordt steeds belangrijker voor Europese jongeren. Het grote voordeel van internet is dat het aantrekkelijke elementen van veel verschillende media combineert: het is er altijd,  je kunt er informatie zoeken, entertainment vinden, vrienden ontmoeten en je kunt jezelf laten zien. Maar de belangrijkste troef is dat het internet interactief is. Je zit als gebruiker zelf aan de knoppen:  je kunt zelf bepalen wat je ziet of zoekt. Voor onderwerpen waarin ze geïnteresseerd zijn, zoeken jongeren een of twee uur op internet. Voor het verplicht zoeken van informatie voor school of studie, is de tijd die ze online doorbrengen aanzienlijk korter. Overigens beschikken lager opgeleide jongeren thuis veel minder vaak over een internettoegang dan hoger opgeleide jongeren. Ze zijn ook onzekerder over het gebruik van het net.

Vertrouwen en betrouwbaarheid

Naast internet, zijn vrienden voor alle jongeren in Europa de belangrijkste informatiebron. Hoe jonger de doelgroep, hoe meer ze de informatie van leeftijdsgenoten geloven. Vrienden vertrouw je omdat ze er geen belang bij hebben om je te beïnvloeden. Ze kennen je interesses en ze praten
bovendien op een manier die je begrijpt.

Europese jongeren hebben niet al te veel vertrouwen in de media. Vooral massamedia worden argwanend bekeken. De presentatie van informatie heeft veel invloed op de geloofwaardigheid. Als de informatie wordt ondersteund door argumenten is ze betrouwbaarder. Ook van belang is dat
informatie door verschillende bronnen wordt bevestigd. Informatie moet kunnen worden nagetrokken in verschillende kranten, op verschillende tv-zenders, verschillende radiostations en verschillende internet pagina’s. Maar voor Nederlandse jongeren ligt dit anders.

Nederlandse jongeren moeten ‘dealen’ met informatie overload

Nederlandse jongeren zijn wat individualistischer en staan verder weg van hun familie dan jongeren uit Zuid- of Oosteuropese landen. Zelfs ten opzichte van hun vrienden zijn ze iets gereserveerder. Ze staan bloot aan meer informatie en gedragen zich vooral als kritische consumenten. Ze gebruiken meer verschillende bronnen, zoeken een breder scala aan informatie en ‘zappen’ ook makkelijker. De laconieke manier waarop ze omgaan met de grote hoeveelheid informatie die op ze afkomt, blijkt ook uit het feit dat ze zich niet druk maken over de betrouwbaarheid van media- als enige in Europa.  Zo vinden ze het internet niet betrouwbaar en geven zelf ook makkelijk valse gegevens op. Maar ze vertrouwen op hun eigen oordeel. “Je kunt zo zien of het een officiële site is of niet”.

Meisjes gebruiken internet vooral voor contacten met vriend(inn)en, ze zoeken emotionele informatie, fun of dingen voor school. Jongens gebruiken veel meer mogelijkheden: zij downloaden muziek en films, gebruiken Photoshop en houden van forum-sites. Opvallend is verder dat Nederlandse jongeren kranten geloofwaardiger vinden en er sneller actief door raken dan jongeren in andere landen. Radio wordt daarentegen veel minder gebruikt dan in andere landen.

Verder zeggen Nederlandse jongeren dat ze één jongerenkanaal missen waarop alle elementen samenkomen waarin ze geïnteresseerd zijn. Dat zou op tv, radio of in een tijdschrift moeten komen. Of ze dit kanaal echt zouden gebruiken, is onduidelijk. Wellicht is het eerder een verzuchting als reactie op hun informatie overload.

Achtergrond onderzoek

Dit is een korte samenvatting van de resultaten van een onderzoek dat is uitgevoerd in 10 landen in Europa. Het onderzoek, genaamd Youth Builds Europe, is een initiatief van CJP. CJP is met 300.000 leden een van de belangrijkste deelnemers aan de European Youth Card Association. Youth Builds Europe is opgezet om vergelijkend kwalitatief onderzoek te doen naar de mening van jongeren in verschillende Europese landen (met inachtneming van de verschillen). Deelnemende organisaties laten jongeren trainen tot groepsbegeleiders. Na enkele jaren krijgen deze groepsbegeleiders een licentie om  in hun land nieuwe ‘moderators’ op te leiden, zodat de reikwijdte van het onderzoek snel uitgebreid kan worden. Een project met die ambitie is uniek in Europa.

Het is voor het eerst dat het mediagebruik van jongeren op Europees niveau kwalitatief is onderzocht. Voor het onderzoek is gekozen voor de methode van Focus Groups: groepsdiscussies waarbij veel in het werk wordt gesteld om redenen te vinden die liggen achter meningen, opvattingen, verwachtingen, wensen en ontgoochelingen van jongeren. In totaal zijn er 57 groepsdiscussies gehouden met 421 deelnemers. De groepen werden ingedeeld naar geslacht, leeftijd en onderwijsniveau.

[Bron: Persbericht ANP Pers Support]

Nawoord

Tot zover deze samenvatting van dit persbericht van het ANP. Een erg interessant onderzoek, mocht ik nog ander interessant materiaal tegenkomen, dan zal ik er hier op de weblog op terugkomen. Bijzonder om te lezen dat Nederlandse jongeren wat positiever denken over de Nederlandse kranten. Dat lijkt me de duidelijk de verdienste van Metro en Spits.

De opmerking over het ontbreken van een jongerenkanaal lijkt me een duidelijk signaal. Je ziet in andere landen hoe merken er soms wel in geslaagd zijn om de brug te slaan tussen een bestaand kanaal en internet. SkyRock en SkyBlog in Frankrijk vind ik hiervan het mooiste voorbeeld, maar dat land kent er meer.

Misschien wordt het tijd dat Talpa’s Tien, Sanoma/ Ilse Media en/of Metro eens met elkaar gaan praten? Of zijn er nog andere mediaconcerns, blogproviders en uitgevers die in de startblokken staan? It’s time to act!

Eerder kon je hier al gerelateerde berichten lezen:

• Kids en blogs worden volwassen (13 januari 2005, eveneens gepubliceerd in ReclameWeek)
• Blogs in Frankrijk voorpaginanieuws (27 december 2004)
• Internet voor informatie, TV nog voor entertainment (4 november 2004)
• Media in Nederland: nieuwe media verdrukken de oude (6 oktober 2004)