Stop met pleisters plakken, werk aan langetermijnoplossingen

Je klant komt met een dringende vraag, omdat het eigenlijk gisteren al af had moeten zijn, ontwikkel je een snelle oplossing. De pleister is snel geplakt. Het past perfect bij de behoeften van dat moment. Top, brandje geblust en een blije klant! Na een maand komt een andere klant met een zelfde soort vraag. Alleen had jij die andere oplossing zo snel gemaakt, dat je hem niet simpel kan kopiëren op de wensen van deze klant… dus opnieuw bouwen maar. Weer een jaar later komen de beheerskosten kijken van de twee oplossingen… Hoe maak je dit ooit schaalbaar?
Wat als je een oplossing kunt bouwen die niet alleen de klant van nu helpt, maar ook waarde biedt aan toekomstige klanten? In mijn werk probeer ik hier bewust over na te denken en word ik gelukkig van oplossingen bouwen, die de basis vormen voor toekomstige doorontwikkelingen. Om zo een stabiel, schaalbaar en duurzaam IT-platform te ontwikkelen.
Strategisch denken
Het voorbeeld van de dringende vraag van een klant, en je besluit die meteen op te lossen, noemen we denken op operationeel niveau – gericht op het aanpakken van directe, dagelijkse uitdagingen. Het voelt goed om snel een probleem uit de weg te ruimen, maar vaak blijft het daar niet bij. De klant komt terug, de situatie verandert, en jouw oplossing moet worden aangepast.
Dan is er het tactische niveau, waar je verder kijkt dan de korte termijn. Hier optimaliseer je processen en zorg je ervoor dat je oplossingen duurzaam en schaalbaar zijn. Je houdt rekening met toekomstige scenario’s, maar blijft nog steeds vrij dicht bij de huidige situatie.
Het verschil kun je juist maken op strategisch niveau. Hier kijk je niet alleen naar de problemen van vandaag of morgen, maar ontwikkel je oplossingen die een basis bieden voor de komende jaren. Dus niet alleen een oplossing voor één klant, maar iets dat voor meerdere klanten. Daarnaast is het een oplossing die een basis biedt voor nieuwe doorontwikkelingen waarmee je probeert in te spelen op de klantvraag van volgend jaar!
Door te schakelen tussen deze niveaus kun je niet alleen reageren, maar ook proactief bijdragen aan de groei en innovatie van je organisatie.
If I had asked people what they wanted, they would have said faster horses. – Misquote van Henry Ford
Hulpmiddel
Bij McKinsey hebben ze voor deze manier van ontwikkelen een model ontwikkeld, het ‘Three Horizons Model’. Het biedt een praktische aanpak:
- Horizon 1: focus op bestaande processen en producten verbeteren.
- Horizon 2: verken nieuwe mogelijkheden in de markt en breid je activiteiten uit.
- Horizon 3: ontwikkel innovatieve oplossingen die toekomstige behoeften adresseren.
Dit model helpt je om evenwicht te vinden tussen dagelijkse werkzaamheden en het bouwen aan de toekomst. Deze ‘horizons’ zijn respectievelijk het operationeel, tactisch -en strategisch niveau. Als je je blik alleen maar houdt op de eerste horizon, plak je volgens dit model de pleister. Heb je ook de derde horizon in beeld? Dan ben je bezig met een toekomst bouwen!
Hoe zorg ik dat ik bewust strategischer ga nadenken?
Dit is natuurlijk allemaal makkelijk gezegd. Maar jij als professional weet dat de praktijk niet gelijk is als de theorie. Daarom heb ik nog een hulpmiddel om juist in het dagelijkse werk je derde horizon scherp te houden. Om strategisch te gaan denken, is de eerste stap om bewust te worden van de momenten waarop je die strategische blik kunt toepassen in je werk. Ik ga er hierbij vanuit dat jij of je organisatie al een duidelijke toekomstvisie/strategie hebt voor IT.
Bij het oplossen van problemen of het inspelen op klantvragen, doorlopen we vaak onbewust de stappen van het OODA Loop-model (Het OODA-model komt van John Boyd. Een militair strateeg uit de Verenigde Staten): observeren, oriënteren, beslissen en acteren. Dat is de plek om strategisch denken te realiseren.
Laten we eerst even kijken naar welke stappen het OODA Loop-model heeft:
- Observe: verzamel relevante informatie en krijg inzicht in de situatie.
- Orient: analyseer wat je hebt waargenomen en bepaal de context.
- Decide: maak een goed doordachte keuze op basis van de verzamelde inzichten.
- Act: voer je beslissing uit en evalueer het resultaat.
Stappen 2 ‘oriënteren’ en 3 ‘beslissen’ zijn cruciaal voor strategisch denken. Door jezelf op deze momenten bewust te laten kijken of je niet alleen de klant van nu helpt, maar ook de klant van volgend jaar, dwing je jezelf om de strategie mee te nemen in je beslissing.
Uiteraard kun je dan nog steeds voor de pleister kiezen, omdat de andere oplossing voor nu te duur is of simpelweg te lang duurt om te bouwen. Maak dan wel afspraken met je team of klant om uiteindelijk over te stappen naar de strategische beslissing. Dit is voor alle partijen op de lange termijn beter.
Kijk in de glazenbol
Door verder te kijken dan de vraag van vandaag, kun je oplossingen ontwikkelen die niet alleen effectief zijn, maar ook waarde toevoegen op de lange termijn. Begin klein met operationele verbeteringen, houd je focus op strategische doelen, en maak slimme keuzes met de juiste modellen. Je zal je als een waarzegger voelen wanneer je met je reeds gebouwde oplossingen nieuwe klanten gelijk kunt helpen 😊.