Verdieping

Gezocht: Social Business Officer (m/v)

0

In het artikel ‘Jobs of the future’ op Business Insider wordt een beeld geschetst van mogelijk nieuwe functies die door innovatie en ontwikkeling de komende jaren kunnen ontstaan. Bijvoorbeeld de Printing Handyman, een buurtklusjesman die 3D kan printen of de Drone Driver, een nieuw soort chauffeur. Ik voeg daar graag nog één belangrijke rol aan toe: de Social Business Officer.

De Social Business Officer: de persoon die binnen organisaties zorgt dat professionals goed kunnen samenwerken, kennisdelen en communiceren met online tools die echt werken, leuk zijn en toegevoegde waarde bieden. Dus geen door IT gepushte oplossing, log, onvriendelijk en niet relevant.

Wat is social business eigenlijk?

Social business is het creëren van waarde voor de organisatie door het verbinden van mensen met behulp van social (online) tools. Anders geformuleerd: social business is een manier van denken, veranderen, organiseren en faciliteren, waarbij je de professional zoveel mogelijk in staat stelt zijn of haar werk makkelijk te doen, in lijn met de strategie van de organisatie en de gekozen doelen. McKinsey’s blog ‘Building the social Enterprise’ stelt dat dit onlosmakelijk verbonden is met een succesvolle organisatie.

Duurzame groei

Deze definitie komt voort uit de verwachting dat elke organisatie streeft naar duurzame groei (waarde, omzet en klanttevredenheid). Volgens het artikel ‘A new model for Innovation in Big Companies’ van Beth Altringer is innovatie en het vermogen te vernieuwen de sleutel tot duurzame groei:

“Increasing creativity and innovation is not only on the priority list for start-ups; it’s also a strategic goal for CEOs of small, medium, and large-sized companies…”

En de manier om te innoveren is de belangrijkste asset van een organisatie: de mensen in staat te stellen verbindingen te leggen over alles en iedereen heen. Social business is het verbinden van mensen via online tools waardoor meerwaarde gecreëerd wordt voor de organisatie.

In de dagelijkse praktijk worden nu de begrippen ‘social intranet’, ‘social business’ en ‘social enterprise’ door elkaar gebruikt. Social business is echt iets anders dan sociaal intranet. Dit komt in een volgend artikel aan de orde.

Waar lopen organisaties tegenaan in het realiseren van socialbusiness-oplossingen?

Vanuit de vraag om een betere samenwerking of kennisdeling tussen mensen wordt er te vaak een oplossing (lees: intranet) ontwikkeld op basis van de beschikbare technologie. De oplossing werkt, technisch gezien, maar sluit vaak niet aan bij de bedrijfsdoelstellingen. Er is te weinig aandacht voor adoptie, laat staan dat er echt vanuit de eindgebruiker gekeken is naar de knelpunten waar medewerkers tegen aanlopen in het kennisdelen en samenwerken. Zelden is de directie echt betrokken en te vaak is IT in de lead. Het ideale recept voor een project dat slaagt in de trant van ‘dat het opgeleverd is’, maar dat geen concrete bijdrage levert aan het gezamenlijke doel. Operatie geslaagd, patiënt overleden.

Vijf rollen

Laten we het functioneren van een organisatie vereenvoudigen en bekijken vanuit vijf ‘rollen’ of ‘verantwoordelijkheden’ (disclaimer: organisaties zijn in werkelijkheid complexer):

Schema Social Business Officer

Schema Social Business Officer

Iedere zichzelf respecterende organisatie heeft een visie, een strategie en heeft doelen gesteld. De directie of Raad van Bestuur (RvB) stelt deze punten vast en communiceert hierover met de rest van de organisatie. Laten we stellen dat de CEO de bewaker is van deze strategie.

Business development-, research-, service- en salesafdelingen zijn bezig onderzoek te doen, producten te ontwerpen en te maken, klanten te zoeken en vragen te beantwoorden. Kortom: bezig in het primair proces.

(Staf)afdelingen als HR, Marketing en (Corporate) Communicatie zijn traditioneel verantwoordelijk voor het communiceren van informatie en nieuws over onder andere deze strategie, behaalde resultaten en voor de ontwikkeling en ondersteuning van de medewerkers. Zij zijn ook vaak aan zet als eigenaar van interne communicatietools. Maar zijn zij ook diegenen die over social business gaan?

Vanzelfsprekend hoort hier ook de IT-afdeling bij. Verantwoordelijk voor de juiste tools (applicaties), beheer, devices en support. Zij zorgen dat alles werkt en onderhouden wordt. Voorwaar geen sinecure. Wat is eigenlijk hun vertrekpunt? ‘Total cost’ of ‘ownership’? Dat gebruiken wat in de ‘enterprise agreement’ zit?

En last but not least is er de medewerker zelf die elke dag zijn werk moet doen. In zijn vrije tijd kan hij zelf kiezen en gebruik maken van allerlei makkelijke tools (bijvoorbeeld Dropbox, Gmail, Evernote of Facebook) om met anderen in contact te staan. Op het werk daarentegen is er een vaststaande set van gekozen applicaties. Op zich niet zo gek, want ‘Bring Your Own Application’ is wellicht wel een erg rigoureuze stap. Maar helpen die applicaties en tools hem nu echt in zijn dagelijkse werk?

Waarom de behoefte aan een Social Business Officer?

Wanneer je de medewerker echt wilt helpen in zijn dagelijkse werk moet je vanuit de vijf verschillende belangen kijken, redeneren en vooral samenbrengen:

  • Duidelijke visie op social business en de meerwaarde voor de organisatie (vanuit de strategie).
  • Begrijpen wat de vertaling van de strategie naar de business is, in termen van een roadmap.
  • Vanuit de gebruiker en de verschillende doelgroepen denken: er is geen ‘one size fits all’.
  • ‘Out of the box’ kunnen en willen denken, in termen van technologie en devices.
  • Een project is pas succesvol bij adoptie en doorontwikkeling, niet bij oplevering.

Lange termijn

Het rapport ‘Social Business: What are companies really doing?’ van Deloitte (zie pagina 15) laat zien dat de meeste trajecten op het vlak van social business mislukken omdat het management niet betrokken is en er geen duidelijke business case of meerwaarde in zit. De Social Business Officer (SBO) is het schaap met de vijf poten, heeft een duidelijke visie op social business en ziet (vanuit de strategie) wat de meerwaarde is voor de organisatie. Hij heeft een directe verbinding met de directie of CEO en krijgt steun en budget.

De SBO heeft de kennis en vaardigheden om over de verschillende afdelingen en belangen te denken en houdt vooral de ’social business-stip’ op de horizon in de gaten. Hij snapt voldoende van technologie om valkuilen te herkennen, laat zich niet wegzetten door IT en denkt vooral vanuit de eindgebruiker. De SBO heeft het vermogen mensen te binden en de beste oplossing voor de lange termijn te realiseren. Uiteindelijk bewaakt de SBO alle initiatieven op dit vlak.

En wat levert de SBO op?

De Social Business Officer moet uiteindelijk wel renderen. Zoals zo vaak is het enorm lastig een duidelijk ‘return on investment’ te benoemen. Is het een bedrag dat men bespaart? Werkt men 10% efficiënter? Ontzettend lastig om op voorhand te beloven. Wat zijn dan wel mogelijke resultaten?

  • Medewerkers zijn beter en consequent geïnformeerd over strategie en businessdoelstellingen, inclusief resultaat via KPI’s en dashboards.
  • Betrokken medewerkers door korte lijnen naar directie en naar elkaar: “alles open en transparant, tenzij…” is het devies.
  • Verbindingen leggen tussen mensen, vestigingen en landen die normaal gesproken elkaar niet zien of kennen.
  • Gebruiksvriendelijke, intuïtieve apps en oplossingen waar mensen echt blij van worden.
  • Toepassingen in lijn met het dagelijkse werk en de werkomstandigheden.
Blackboard ROI

Foto met dank aan Fotolia.

Een organisatie die social business echt goed doorvoert wordt ook aantrekkelijk voor de huidige en komende generatie professionals. Die werken thuis en op school al met makkelijke en zelf gekozen (cloud)tools, kennen weinig barrières en werken waar en wanneer ze willen. Dat verwachten ze ook van hun werkgever. Bied ze dus ook die mogelijkheden en ze betalen het terug!

Aannemen dus die Social Business Officer!

De leukste baan voor de toekomst is die van Social Business Officer (SBO). Een persoon die de brug slaat tussen Directie, Business, Communicatie, HR en ICT. Iemand die weet dat Keulen en Aken niet op één dag gebouwd zijn en aandacht besteedt aan gebruikersadoptie. Wellicht een soort superman of supervrouw. Wie zal het zeggen? Ik ben van mening dat deze persoon zich binnen twee jaar dubbel en dwars terugverdient. Volgens dit onderzoek van MITSLoanReview zou dat geen probleem moeten zijn.

Foto intro met dank aan Fotolia.