Innovatie

Waarom we nog steeds qwerty gebruiken

0

En toen was het weer zover, de jaarlijkse IG-Nobel nacht. In de Leidse Stadsgehoorzaal werden de prijswinnende onderzoeken van 2014 die twee dagen daarvoor in Harvard University bekend waren gemaakt toegelicht. Met veel humor en wetenschappelijke ondertonen, precies wat de Ig Nobelprijs probeert te bereiken.

Waarom zijn kattenbezitters regelmatig depressief?

Waarom bananenschillen inderdaad glad zijn, of het waar is dat honden bij het poepen de lengte-as van hun lijf significant vaker over het magnetische noord-zuid veld van de aarde plaatsen, hoe het komt dat zo dikwijls het gezicht van Jezus wordt gezien in geroosterde boterhammen en waarom kattenbezitters regelmatig depressief zijn. Om maar een paar voorbeelden te noemen.

Zeven woorden

Vast onderdeel van de Ig Nobel-avonden zijn de 24/7-lezingen: wetenschappers krijgen 24 seconden de tijd om hun onderzoek toe te lichten en aan het eind wordt een samenvatting van maximaal zeven woorden verwacht. Zo was daar ook de 24/7-lezing van Professor Ineke Sluiter, Spinozaprijswinnaar, hoogleraar Grieks aan de universiteit van Leiden. Haar 24 seconden gingen over het verankeren van innovatie, en eindigde met “succesvolle innovatie staat en valt met ‘verankeren’”: inderdaad, zeven woorden.

Ineke Sluiter

Ineke Sluiter

Innovatie wordt gedelegeerd aan béta-denkers

Door Homerus, Plato en de Griekse tragedie’s te bestuderen kun je veel zeggen over de innovatiekracht van de moderne wereld. Het belang van ‘verankering’ bij het succesvol laten landen van vernieuwingen in de maatschappij of in ondernemingen wordt toegelicht. Innovatie wordt vaak gedelegeerd aan de bèta-denkers. Maar het daadwerkelijk succes van een innovatie is afhankelijk van de mate waarin innovatie wordt gedeeld door de belangrijkste betrokkenen. In een onderneming bijvoorbeeld de klanten en de medewerkers.

Er veranderde veel

In hoeverre kan een studie over het gedrag van de oude Grieken en Romeinen hierbij inspireren? De Atheners uit de vijfde eeuw voor Christus waren in de ban van de Trojaanse en de Perzische oorlog, praatten over Homerus, en tegelijkertijd veranderde alles om hen heen. Er kwam een nieuwe staatsvorm, een nieuwe munt. De democratie kreeg vorm, er waren verschuivingen in de bouw van tempels en theaters, het was de tijd van het ontstaan van tragedies, er veranderde veel en er lukte veel.

Gewenning van het gebruik

De Grieken veranderden vanaf de zesde eeuw voor Christus van materiaal bij het bouwen van hun tempels. Van hout naar steen. En wat deden ze? Bij de stenen tempels werden ook niet meer functionele uiterlijke kenmerken van de houten tempels overgenomen: een tempel hoorde er immers zo uit te zien.

Waarom zit de ‘tank’ van een elektrische auto op de plaats waar bij benzine-auto’s de dop zit? Het heeft niets met functionele logica te maken, alles met de interface waaraan de mens gewend is, een verankering in de gewenning van het gebruik.

startpagina

Waarom ziet Startpagina er nog steeds hetzelfde uit?

En hoe komt het dat – de Correspondent schreef er deze week over – we nog steeds het qwerty-toetsenbord gebruiken terwijl het verre van optimaal is? Omdat het gebruik van qwerty het gebruik van qwerty versterkt; het is een voorbeeld van verankering die innovatie juist tegenwerkt. Daarom ziet Startpagina er nog steeds uit zoals Startpagina er uit ziet.

Iedere verandering moet gebaseerd zijn op een fundament van verankerde gewoonten. Onderzoek toont aan dat slechts 25 procent van het succes van een gelukte innovatie kan worden toegewezen aan de oorspronkelijke ‘uitvinding’, of ‘verbetering’: de andere 75 procent wordt bepaald door de menselijke factor, of de groep de verandering daadwerkelijk accepteert.

24 seconden om geïnspireerd te raken

Je hebt maar weinig seconden nodig om geïnspireerd te raken. Ongeveer 24 is voldoende. Tot slot: is het je wel eens opgevallen dat het Whatsapp-icoontje een ouderwets telefoontje in een klassiek spreekwolkje bevat?

Foto’s met dank aan Fotolia. Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.