Inspiratie

Met blockchains kun je veel meer dan het creëren van bitcoins

0

Blockchain is de technologie waarop bitcoins zijn gebouwd. Daar is veel meer mee mogelijk dan het creëren van virtuele valuta. Je kunt er zelfs een geheel nieuw internet mee bouwen, dat niemand kan afsluiten. Programmeurs en goeroes verwachten dat het uitwisselen en vastleggen van gegevens via internet dankzij die blockchains binnen enkele jaren veel slimmer wordt: alles wordt ‘smart’. En de wereld zou er echt een stuk beter van kunnen worden.

Wat is blockchain?

Vergelijk blockchains met iets dat we nu goed kennen: internet. Internet is communicatie. Duizenden computers sturen gegevens pijlsnel van hot naar her. Blockchain is registratie. Ook hier worden gegevens verstuurd, maar duizenden computers leggen eigendom en transacties tevens vast in een boekhouding. Van die boekhouding hebben alle computers een kopie. Iedereen kan beschikken over die informatie. De informatie is transparant en gedecentraliseerd.

Accepteer cookies

Iedereen kan al mijn betalingen zien

Zo gaat dat met bitcoins en zo gaat dat met blockchains in het algemeen. Als ik op https://blockchain.info het adres van mijn bitcoin-portemonnee (wallet) intik, zie ik alle betalingen die er mee zijn verricht. Ook jij als lezer kan dat doen, als je tenminste beschikt over de 34 cijfers en letters waar mijn wallet-adres uit bestaat. Dat is de ‘hashcode’. Wat je krijgt, zijn nog meer hashcodes. Die stellen de transacties voor, met de bedragen die er mee genoemd zijn. Probeer het met 1K1UT2VFFaF6FJDvyGGJ7DqEsmLT74yK2m.

Op https://blockchain.info kun je alle transacties zien van alle bitcoin 'wallets: live

De blockchain is pseudoniem, niet anoniem

Uiteindelijk kunnen die hashcodes worden herleid naar wallets. Betalen met bitcoins lijkt dus anoniem, maar is feitelijk ‘pseudoniem’. De hashcode is de bankrekening, pardon: bitcoinrekening. Bedenk hoe revolutionair het zou zijn als ik iemands IBAN kan intikken op een website en zie welke transacties er mee zijn verricht. Zo revolutionair zijn bitcoins en blockchains. Omdat de gehele boekhouding openbaar is en gedecentraliseerd, schept dat enorme mogelijkheden voor het registreren van gegevens en het refereren aan die gegevens.

Bedenk hoe revolutionair het zou zijn als ik iemands IBAN kan intikken op een website en zie welke transacties er mee zijn verricht. Zo revolutionair zijn bitcoins en blockchains.

Blockchaintechnologie in de praktijk: ‘Rebook, read & resell your book’

Misschien is het goed om met voorbeeld te werken, uit eigen keuken. Ik heb een manier bedacht om ebooks legaal verhandelbaar te maken, net zoals je boeken van papier kunt doorverkopen. Ik noem het Rebook: read & resell your ebook. Uitgevers van gedrukte boeken vinden het niet erg als je je boek na lezing op welke wijze dan ook doorverkoopt. Je hebt er namelijk toch maar één, uniek exemplaar van, ooit eerlijk gekocht in een boekwinkel. Het is zelfs je recht als consument om het boek door te verkopen. Mijn manier is opgebouwd uit drie handelingen.

Handeling 1: gebruikmaken van het bestaande watermerk van ebooks

Ebooks zijn anders dan boeken. Ebooks kun je makkelijk kopiëren en het verkopen van zo’n kopie is een overtreding van de auteurswet. Om dat manco te omzeilen, moet je ebooks uniek maken, om ze daarna wettig te kunnen verhandelen. Dat uniek maken gebeurt nu eigenlijk al met de meeste ebooks die je koopt. Bij aankoop wordt in elk exemplaar een onzichtbare code geplaatst: een watermerk. Daar zitten gegevens in van de koper, zoals naam en e-mailadres. Mocht het ebook ooit ergens illegaal gaan ‘rondzwerven’, dan kan worden achterhaald wie de oorspronkelijke koper is. Fijn dat dat klusje al is geklaard. Vanaf hier komt er blockchaintechnologie aan te pas.

Ebook-downloads-Fotolia_86394205_Subscription_XXL

Illustratie met dank aan Fotolia.

 

Handeling 2: de hashcode creëren met blockchains

De essentie van blockchain is encryptie. Je kunt elk digitaal bestand ‘samenvatten’ in een reeks van maximaal 64 cijfers en letters; de hashcode. Om dat te doen laat je een formule op dat bestand los om die samenvatting te berekenen. Die formule is het algoritme. Als je daar een programmaatje voor hebt gemaakt, is dat een fluitje van een cent.

Je zult begrijpen dat het maar één kant uit werkt. Je kunt vanuit een hashcode niet het ebook terughalen. En dat hoeft ook niet. Je kunt namelijk het algoritme altijd nog een keer toepassen om te bewijzen dat ebook en hashcode bij elkaar horen. Voorwaarde is dat je afspreekt steeds hetzelfde algoritme te gebruiken. Dit is de essentie van pseudonimiteit: die werkt altijd maar één kant op.

Handeling 3: koper, transactie en producent in één datapakket

Nu volgt er nog één handeling. De hashcode van het ebook wordt toegevoegd aan de bitcointransactie waarmee het ebook is gekocht.  Vergelijk het met een ouderwetse bankoverschrijving (gaap), waar je een omschrijving van de betaling aan kunt toevoegen. Daar is plaats voor het ‘block’ waar de ‘blockchain’ uit is opgebouwd: een van de vele pagina’s van de boekhouding waar de bitcoins ook in zijn vastgelegd.

Klaar? Nu heb je een ‘smart contract’ gesmeed. In één datapakket zijn koper, transactie en product geïdentificeerd. Ook het tijdstip is vastgelegd, de ‘time stamp’. Dat datapakket is pseudoniem, staat geregistreerd op duizenden computers en kan door iedereen wordt geraadpleegd. De rebookhandel kan beginnen.

Zie het internet, oftewel de blockchain, als één grote lege, openbare administratie, waar iedereen naar believen informatie in kan vastleggen en eruit kan lezen.

Heb je het in de gaten? We hebben net een sprong gemaakt van www, world wide web, naar wwa, zeg maar wereldwijde administratie.  Zie het internet, oftewel de blockchain, als één grote lege, openbare administratie, waar iedereen naar believen informatie in kan vastleggen en die er kan uitlezen.

Blockchains in de praktijk

Blockchains maken de wereld beter, van uitgevers tot mensenrechten

Maakt deze technologie de wereld beter? Ja. In elk geval uitgevers zullen blij zijn met dit model. Lezers zullen eerder ebooks kopen als ze weten dat ze ze makkelijk kunnen doorverkopen. Daar moet je dan wel nog een speciale app voor bouwen, die een marktplaats in zich bergt die vraag en aanbod op elkaar afstemt. Dat wordt een geautomatiseerd proces op basis van prijs. Wat wil je voor je uitgelezen ebook vangen en wat is een ander bereid er voor te betalen? Is er een match, dan verdwijnt het ebook bij de een uit de lees-app en komt het tevoorschijn bij de ander in de lees-app. Je wordt betaald in ‘credits’, die je kunt gebruiken voor de aankoop van een nieuw ebook. Dit stimuleert tot meer lezen en veel kopen.

De lezer wordt boekhandelaar

Uitgevers zullen helemaal blij worden van het idee dat ze bij elke doorverkoop een marge ontvangen. Ook dat kan namelijk in het systeem worden ingebakken. De lezer wordt ook een beetje boekhandelaar. Ook de auteurs profiteren hiervan, want die krijgen altijd een deel van de verkoopprijs als royalties.

Hebben de uitgevers nog bedenkingen voor ze willen meedoen aan dit systeem, dan kunnen we ze over de brug helpen met een extra voorwaarde: je mag als lezer elk ebook maar vijf keer doorverkopen. Dan is het ‘versleten’. Dat zal leiden tot spannende handel en prijsdifferentiatie. Voor een ebook dat je nog vier keer kunt doorverkopen, kun je meer geld vragen dan voor een ebook dat tegen het einde van z’n levenscyclus loopt.

Je kunt voor veel zaken smart contracts sluiten

Maar met alleen economie maken we de wereld niet beter, al betekenen meer ebooks en minder boeken wel besparing van het milieu (hoewel boekproductie de laatste jaren veel minder vervuilend is geworden). Met blockchains kun je ‘smart contracts’ sluiten voor allerlei zaken: huizen, auto’s, grondstoffen, noem maar op. Zelfs de identiteit van mensen kun je op zo’n manier vastleggen: pseudoniem, dus veel beter dan het kopietje van je paspoort dat nu overal wordt gemaakt en gekaapt kan worden.

Boekhandel in Birma in 2009, voor het democratiseringsproces. Grote delen van internet waren toen voor Birmezen niet toegankelijk. Dankzij .bit-websites kan iedereen overal ter wereld de informatie krijgen die hij wil. Foto: © Peter de Ruiter

Blockchains als instrument voor betere mensenrechten

De blockchain heeft veel meer in z’n mars, bijvoorbeeld op het gebied van mensenrechten. Je kunt er een geheel nieuw internet mee bouwen, dat niemand kan afsluiten. Het zal bijvoorbeeld weinigen zijn ontgaan dat regimes in landen als China, Turkije en Iran bepaalde websites tijdelijk of permanent onbereikbaar maken voor hun burgers. Daar staat zogenaamd ‘staatsgevaarlijke’ informatie op.

Regimes doen dit door de zogeheten DNS-servers die in hun land functioneren te manipuleren. Hoe werkt DNS? Als iemand www.twitter.com intikt, wordt de naam twitter.com verbonden aan het werkelijke, numerieke internetadres van Twitter, het IP-adres, bijvoorbeeld 109.71.51.6. Als een DNS-server (domain name system) die koppeling niet kan maken, is de website onbereikbaar.

Gedecentraliseerde informatie voor iedereen op het .bit-domein

De blockchain heeft hier een remedie tegen: het .bit-domein. Zoals je waarschijnlijk verwacht, worden alle gegevens van websites met deze extensie opgeslagen in de blockchain. Die gegevens zijn gedecentraliseerd en kunnen dus niet onbereikbaar worden gemaakt, tenzij één land héél internet binnen zijn landsgrenzen wil platleggen. Maar dan klapt de nationale economie.

Iedereen kan inmiddels een .bit-website maken. Voor 5 dollar per jaar koop je een domeinnaam bij https://dotbit.me. Om een .bit-website te kunnen bekijken, heb je wel een plug-in nodig voor je browser. Op genoemde website is die beschikbaar voor Chrome.

De blockchain haalt schakels uit de keten

Zoals ik in mijn vorige verhaal over bitcoin miner Justin Bons op Frankwatching heb geconcludeerd: de blockchain verwijdert schakels uit de keten. Met bitcoins zijn het de banken, met de hierboven beschreven .-bit-domeinen zijn het de regimes die niet willen dat hun burgers beschikken over bepaalde informatie. En helaas: in Rebook wordt de boekhandelaar voor een deel buitenspel geplaatst. Zo heeft de blockchain nog veel voor de wereld in petto: op het gebied van economie en op dat van burgerrechten en vrijheid.

Proef op de som

P.S. Stel nou iemand mijn Rebook-idee zonder mijn toestemming wil gaan uitvoeren. Dat is niet netjes. Om dat te voorkomen kan ik op dit idee patent aanvragen. Maar dat is een hoop gedoe. Makkelijker is om dit verhaal vóór publicatie te laten ‘encrypten’ op www.proofofexistence.com  Dat kost een duizendste bitcoin (ongeveer € 1,30). De hashcode die eruit rolt wordt opgenomen in de blockchain. Zo kan ik altijd bewijzen dat ik de eerste was met dit idee. Dankzij de blockchain. De hashcode is: 32a6a24d85f435c6627dbf301da74fa740310483173153c23ecee3bf4f916bab. Time stamp: 2015-08-03 13:07:31.

Met medewerking van Bas de Lange, organisator Bitcoin4Beginners, Ethereum & Bitcoin Dinner en Bitcoinmeetup.nl

Tip voor wie meer wil weten
Een zeer informatief en inspirerend boek is Blockchain: blueprint for a new economy van Melanie Swan (februari 2015), te koop als boek en ebook via Bol.com en Amazon. Swan schetst in niet-technische bewoordingen het fundament van bitcoins en andere valuta, de blockchain en waartoe het fenomeen in staat is, met talrijke voorbeelden van resultaten en projecten.

Zojuist is verschenen Het tijdperk van cryptovaluta, Hoe bitcoin en andere digitale munten de wereld voorgoed veranderen van Wallstreet Journal-journalisten Michael Casey en Paul Vigna, het eerste boek over deze materie in het Nederlands. Vertaald uit het Engels, als boek en ebook via Bol.com