Digitaal geld is ondergewaardeerd

Column – Bitcoin is in mijn ogen het meest onbegrepen en ondergewaardeerde fenomeen van onze tijd. De digitale munt wordt vaak weggezet als een betaalmiddel voor criminelen, een stuk speelgoed voor nerds en funest voor het milieu. Met dit artikel wil ik je een andere visie op bitcoin geven en onderbouwen waarom het volgens mij de meest waardevolle vorm van geld is die we ooit hebben gehad.

Bitcoin is vooral een nieuwe vorm van geld. Bij een uitleg over bitcoin verwacht je waarschijnlijk een technisch verhaal, maar in mijn ogen is de technische kant van bitcoin een stuk minder spannend dan de monetaire kant. We gaan het dus vooral hebben over geld.

Hoe werkt geld?

Wat is geld eigenlijk? We gebruiken het iedere dag en het speelt een belangrijke rol in ons leven, maar we denken er eigenlijk nooit over na. Geld is een indirect ruilmiddel waar we ons vermogen in bewaren voor een later moment. Als we werken investeren we onze tijd en laten we ons uitbetalen in geld. Met dat geld wil je niet alleen dingen kopen die je nu nodig hebt, maar ook de boodschappen of de huur van volgende maand betalen. Om deze functie te vervullen moet geld waardevast zijn. Het probleem van ons geld is dat het allesbehalve waardevast is.

Sinds 2000 is de koopkracht van de euro en de dollar met ongeveer 33 procent afgenomen. Met iedere euro die je sindsdien op je rekening hebt kun je vandaag de dag dus minder spullen kopen. Maar de euro is nog relatief stabiel als je deze vergelijkt met de Zuid-Afrikaanse rand, de Argentijnse peso of de Turkse lira die sinds 2000 meer dan 50 procent van hun koopkracht verloren. Is sparen wel zo slim? En hoe komt het eigenlijk dat ons geld minder waard wordt?

Kralen

Om die vragen te beantwoorden gaan we een paar honderd jaar terug in de tijd. Enkele eeuwen geleden waren glazen kralen in West-Afrika het belangrijkste betaalmiddel. Zoals de euro dat nu voor ons is. De productie van glas was in die tijd nog een ware kunst voor de West-Afrikanen en daarom bleven glazen kralen relatief zeldzaam. Ze konden niet zomaar geproduceerd worden en behielden daarom hun waarde.

De problemen begonnen op het moment dat Europese ontdekkingsreizigers voet aan wal van het continent zetten. Ze ontdekten dat glazen kralen een enorme waarde vertegenwoordigden en de productie daarvan was in Europa al een stuk geavanceerder. Het duurde niet lang voordat de eerste schepen, volgeladen met glazen kralen, vanuit Europa richting het Afrikaanse continent voeren. Met de glazen kralen kochten ze alle rijkdommen van de Afrikanen op die, voordat ze het goed en wel doorhadden, enkel nog op een berg glazen kralen zaten. Ze hadden al hun waardevolle bezit omgeruild voor een berg glas. Glazen kralen waren er ineens in overvloed, niemand wilde ze meer hebben en je kon er niets meer van kopen. De samenleving was in één klap overspoeld met geld.

Inflatie

Het voorbeeld met de glazen kralen is een extreem voorbeeld, maar het erom dat de kern van het probleem duidelijk is. Als er één partij bij machte is om een gangbaar betaalmiddel oneindig en goedkoop te produceren, dan zal dat altijd gebeuren en ten koste gaan van de rest van de bevolking. Voor de West-Afrikanen waren dit de Europeaanse ontdekkingsreizigers en bij ons zijn het de centrale banken. Het gevaarlijke in onze tijd is dat centrale banken er heel goed in zijn geworden om ons geld geleidelijk minder waard te laten worden. Het gaat vaak om een paar procent per jaar, waardoor het de meeste mensen niet echt opvalt. Het is als het ware een sluipmoordenaar die de boodschappen ieder jaar een klein beetje duurder maakt en ons spaargeld in koopkracht laat afnemen.

Op de huizenmarkt en aandelenmarkten is dat inflatie nog het meest zichtbaar en voelbaar voor de bevolking. Als gevolg van de lage rente die het lenen van geld in sommige gevallen zelfs gratis heeft gemaakt, staan de aandelenkoersen en huizenprijzen wereldwijd op recordhoogtes. Het zijn vooral de rijken die op papier steeds rijker en rijker worden.

Waarom is bitcoin een interessant alternatief?

Het interessante aan bitcoin is dat niemand de macht heeft om er zomaar nieuwe bitcoins bij te drukken. Iedereen kan meedoen, maar het protocol zorgt ervoor dat iedereen zich aan dezelfde regels moet houden. Het is een transparant systeem. Er zullen maar 21 miljoen bitcoins in omloop komen. Weet jij 1 bitcoin te bemachtigen? Dan zul je altijd 1/21 miljoenste deel van het totaal aantal bitcoins hebben. Het is het ultieme spaarmiddel en om die reden in mijn ogen een veel betere vorm van geld dan de euro en de dollar.

Zou jij liever je vermogen bewaren in een geldvorm waarbij één partij de macht heeft om er nieuwe eenheden bij te drukken, of in een geldvorm waarvan je zeker weet dat er nooit meer dan 21 miljoen eenheden zullen bestaan? Dit is dé reden waarom bitcoin op dit moment mijn favoriete spaarmiddel is.

Headerfoto: Austin Distel via Unsplash.