Hoe creativiteit jouw superkracht is in een wereld vol AI

Wat blijft er voor mensen over als technologie steeds meer taken van ons overneemt? Ons creatieve vermogen. Zie creativiteit in het digitale tijdperk daarom niet langer als een leuk extraatje of aangeboren talent, maar als een noodzakelijke vaardigheid voor iedereen.

In zijn boek De Creatieve Revolutie (affiliate) biedt André van Straten een inspirerende kijk op de toekomst. Waarin je creatieve vermogen juist je grootste troef wordt in een wereld vol robots en kunstmatige intelligentie. Hij nodigt je uit om creatief te worden – of beter gezegd, om creatief te blijven – in een tijd waarin technologie de wereld razendsnel een ander aanzien geeft. We weten niet hoe ingrijpend AI en robots de wereld gaan veranderen. Maar dat we daar veel creatief vermogen voor nodig hebben, daar twijfelt niemand aan.

Van Straten omschrijft zichzelf op LinkedIn als ‘schrijver, spreker, ondernemer, creativiteitscoach, amateur cartoonist en gebrekkig gitarist’. Een veelzijdige duizendpoot dus. En dat geldt ook voor de invalshoeken in De Creatieve Revolutie. Met uiteenlopende voorbeelden uit bedrijven, muziek en wiskunde laat hij zien dat creativiteit een breed en kleurrijk fenomeen is. En daarin kun je altijd wel iets vinden dat bij jou past.

Creativiteit is namelijk niet alleen een rationeel proces. Het is eerder iets dat gevoed wordt door onderbewuste ingevingen, spirituele momenten en inspiratie uit onverwachte bronnen. Door je bronnen bewust te gebruiken en uit meerdere vaatjes te tappen ontwikkel je je creatieve vermogens.

Morgen ga je het anders doen. Foto: auteur

Creatief vermogen in het digitale tijdperk

Waar andere auteurs bij dit onderwerp vooral ingaan op de risico’s en uitdagingen van AI, richt Van Straten zich op de kansen die creativiteit kan bieden. AI mag dan uitblinken in patroonherkenning en veel taken overnemen, het bedenken van écht originele concepten en het verbinden van ogenschijnlijk losse ideeën blijft een menselijke kracht.

Van Straten maakt ook duidelijk dat creativiteit in het digitale tijdperk meer is dan alleen het bedenken van ideeën; het gaat om het uitvoeren ervan. Hiervoor introduceert hij de WOW-methode: Waarnemen, Ontrafelen en Waarmaken. Dat gaat onder meer over het stellen van kleine doelen, het vieren van successen en het omarmen van fouten als onderdeel van het creatieve proces.

Die sleutel tot succes ligt juist in de volharding en de bereidheid om dingen uit te proberen, zelfs als het niet meteen lukt. Want ook falen, durven twijfelen, omgaan en accepteren met onzekerheid behoren tot de creatieve mindset.

AI als creatieve partner

Hoewel het boek niet diep ingaat op de technologische complexiteit van AI, geeft Van Straten wel praktische tips om AI als een ‘creatieve partner’ te gebruiken. Bijvoorbeeld, door AI-tools zoals ChatGPT te gebruiken tijdens een brainstormsessie. AI kan snel nieuwe invalshoeken vinden en ideeën genereren die je anders over het hoofd zou zien.

Om die losse ideeën om te zetten in een krachtig concept is nog steeds menselijke creativiteit nodig. Het vermogen om diepere connecties te vinden en intuïtief de meest relevante ideeën samen te brengen, dat blijft de superkracht waarmee mensen zich onderscheiden van machines.

Van Straten benadrukt dat leiders een actieve rol moeten spelen in het voeden van creativiteit binnen hun team. Denk aan hackathons en de ‘creatieve vrijdag’, waarbij medewerkers vrij zijn om aan eigen projecten te werken. Juist doordat mensen de ruimte krijgen om hun creatieve vaardigheden te ontwikkelen, blijven bedrijven onderscheidend. En dat is in een wereld vol AI cruciaal.

Creativiteit als superkracht

Van Straten moedigt de lezer aan om deze digitale tijd juist te zien als een kans om je creatieve vermogen tot een superkracht te maken. Creativiteit helpt je in het AI-tijdperk om de mogelijkheden van technologische vooruitgang ten volle te benutten.

Persoonlijk was ik vooral nieuwsgierig naar de revolutie die de auteur voor zich ziet. Op grond van de titel had ik meer kabaal verwacht rondom alle technologische ontwikkelingen die de wereld in hoog tempo een ander aanzien geven. De revolutiefactor in het boek is echter niet zo hoog; we hoeven niet de barricaden op om de menselijke creativiteit veilig te stellen in het digitale tijdperk.

Wel geeft het boek je volop tools om je creatief vermogen verder te ontwikkelen en jezelf op de kaart te zetten, ongeacht wat de technologie gaat brengen. Het boek is een toegankelijke gids voor mensen die nog niet zoveel weten over creatief denken, vol tips om te gaan experimenteren en vol te houden. Bovenal is het boek een uitnodiging om de digitale toekomst met vertrouwen tegemoet te treden. Een aansporing om van je verbeeldingskracht je enige beperking te maken.