Zo ga je in 4 weken naar minder stress & meer focus

Het einde van het jaar nadert. Een mooi moment voor reflectie in de vorm van een terug- en vooruitblik. Is wat je in januari 2024 verwachtte, uitgekomen? Misschien ben jij, net als vele anderen, erg streng voor jezelf en richt je die reflectie vooral op wat er niet gelukt is of waar je vond dat je niet goed of goed genoeg handelde. Het is vaak makkelijker voor de geest te halen waar je een lastig telefoongesprek uitstelde, een bespreking onvoldoende had voorbereid of een voorstel werd afgewezen. En uiteraard hoort dat ook bij de terugblik.

Maar de blik waarmee je ernaar kijkt, kan productiever en constructiever. Dat is geen pleidooi voor ‘zie alles als een kans of een andere vlucht in positiviteit’, maar een pleidooi voor realiteitszin. Mocht je daar inspiratie voor willen hebben, dan is Oliver Burkemans meest recente boek ‘Meditations for Mortals’ (affiliate) een aanrader.

Meditations?

De Engelse titel, Meditations for Mortals. Four Weeks to Embrace Your Limitations and Make Time for What Counts, heeft een aantal lezers misleidt als je wat besprekingen in podcasts mag geloven. Kennelijk dacht een aantal lezers iets over meditatie te gaan leren, in plaats van een aantal overpeinzingen te gaan lezen. De Nederlandse titel die de uitgeverij Maven Publishing eraan gaf, is misschien duidelijker: Meditaties voor stervelingen. Vier weken om tijd te maken voor wat echt telt.

For mortals?

Eerder heb ik een artikel geschreven over hoe Burkeman je in het boek ‘4.000 weken. Je tijd op aarde en hoe ermee om te gaan’ aanspoort om erbij stil te staan dat je sterfelijk bent. Je moet dat niet als een verpletterend gegeven zien, maar als motivatie om hier-en-nu te doen wat je écht wil doen. Ons bestaan is eindig, dus je kunt beter niet uitstellen wat je echt wil doen tot je mail, baan en huis op orde zijn, aangezien dat ze nooit helemaal zijn.

Met dat idee werkt Burkeman verder en opent hij zijn laatste boek. Je kunt Meditations for Mortals en 4.000 weken los van elkaar lezen. Beide hebben genoeg verschillen om meerwaarde te hebben.

Vier weken?

In de ondertitel staat ‘four weeks.’ Het advies van Burkeman is om elke dag een hoofdstuk te lezen of te luisteren. Het luisterboek vind je op Spotify als je een betaald abonnement hebt, door Burkeman zelf voorgelezen.

Laat de aantekeningen achterwegen

Elk hoofdstuk is zo’n 1.000 woorden of een kleine 10 minuten luisteren. Het advies van Burkeman is om geen aantekeningen te maken, geen acties te noteren en alle slimme markeringsdiensten even te laten voor wat ze zijn. Lees of luister en kijk wat resoneert. Als iets resoneert, zul je wel merken dat het je de hele dag bijblijft, of later in de week weer te binnen schiet.

Het centrale idee

Dat betekent ook dat het centrale idee van elk stukje het belangrijkste is, en niet twee of drie acties. Dat laatste is sowieso iets waar Burkeman geen groot fan van is: systemen en concrete acties, dus de belofte hebben om alles op te lossen, terwijl we allemaal unieke mensen zijn, die spelen met een unieke rol in een unieke context. Waarbij een doe-altijd- of doe-nooit-advies lastig is, terwijl een principe of een inzicht ons allemaal kan dienen waar we ook zijn.

Burkemans nieuwsbrief

Degenen die Oliver Burkeman volgen, hebben in zijn nieuwsbrief The Imperfectionist, een titel die goed de lading van zijn werk dekt, ook al een aantal van de stukken kunnen lezen.

Elk van de vier weken heeft een thema waar telkens zeven hoofdstukken horen.

• Being finite: over het accepteren van de eindigheid van ons bestaan. Het is nu eenmaal zo en als je dat accepteert, telt het moment meer dan wanneer je leeft voor een toekomst die nooit komt.
• Taking action: met als pleidooi dat nu een actie doen, hoe klein of willekeurig ook, altijd beter is dan de ideale actie bedenken en daardoor acties uitstellen.
• Letting go: over het vermogen om aannames en zelf-opgelegde ideeën te weerspreken.
• Showing up: de centrale notie daar is dat opkomen dagen, op plekken en in momenten die ertoe doen, het belangrijkste is dat we kunnen doen.

Van metafoor naar zen-les naar tip

De overpeinzingen verschillen sterk. Soms gebruikt Burkeman een metafoor, zoals ‘kapitein op een superjacht’ (hoe je idealiter door het leven kruist) versus ‘peddelen in een kayak’ (hoe het alledaagse leven eruitziet).

Varen of peddelen

Als je leeft met het idee dat je ooit als een kapitein op een blinkend schoon jacht vaart, loop je het risico altijd voor een toekomst te werken die niet komt. En dan ga je pas echt aan een project beginnen als je alle mails weg hebt gewerkt, nadat je drukke week voorbij is of als je eindelijk alle taken op orde hebt. Als je ervan uitgaat dat je in een kayak peddelt, heb je weinig nodig en kun je nu aan dat ene belangrijke project werken. En de mail? Die komt straks wel.

Het is zoals het is

Andere keren beschrijft Burkeman op een Britse, droge toon hoe je, overvallen door een enorme regenbui, een moment kunt hebben. Op dit moment accepteer je volledig dat je nu eenmaal door-en-door nat gaat worden. Dat moment werkt bevrijdend. Of in de woorden van Burkeman: “Very well then, this is how things are.”

Informatie is als een rivier

Een praktischere tip is om de vele informatiestromen, zoals nieuwsbrieven, mails en RSS, te zien als een rivier en niet als een emmer. Het is een rivier waar je uithaalt wat je nodig hebt, wat je aanspreekt of waar je iets mee wil doen.

Archiveer bij ophoping van mails

De rest is doorstroomt, aangezien je onmogelijk alles kunt verwerken, als een rivier die doorstroomt. Als je die stroom ziet als een emmer die zich vult en die leeg moet, kom je nooit aan het einde. Of, nog erger, de berg leeswerk is zo groot dat je er niet eens aan begint. Voor degenen met een e-mailleesmap: maak een auto-archiefmailregel, zodat elke nieuwsbrief ouder dan bijvoorbeeld een maand naar je archiefmap gaat.

Accepteer ‘normaal’

Een hele huiselijke vertaling van de principes van Burkeman zijn scruffy hospitality. Ik weet niet wat de Nederlandse vertaling daarvan is, maar het is een soort rommelige gastvrijheid.

Hij beschrijft een echtpaar dat graag mensen ontvangt en het leuk vindt om iets te koken, een gezellig drankje te serveren en te zorgen dat leuke mensen een leuke avond met elkaar hebben. Maar om dat goed te doen, moet het huis aan kant, moet het diner goed zijn en staan ze in de keuken terwijl de gasten in de eetkamer met elkaar converseren. Daardoor is er in de aanloop stress over de boodschappen doen en het huis opruimen.

Scruffy hospitality omarmen

Als de kinderen gaan spelen en speelgoed tevoorschijn halen, is daar weer stress over. Op een gegeven moment besluiten zij het concept van scruffy hospitality te omarmen, oftewel het huis is heus wel schoon, maar geen punt dat er een paar bordjes op het aanrecht staan, dat er nog wat speelgoed van de laatste speelpartij ligt, dat er ergens een stapel met een paar tijdschriften liggen. Dat is hoe normale mensen wonen.

Het betekent dat zij zich beter kunnen ontspannen en dat ze het leuker vinden om mensen te entertainen. Dit kunnen ze ook nog eens beter doen, waardoor ze van gasten terug horen dat zij dat waarderen. Dat zij met het zien van een paar borden op het aanrecht zich herkennen.

Levenstaak

Een veel groter thema, dat net zo goed helpt om na te gaan wat je nu het beste kunt doen dan de wat praktischere, prikkelende adviezen, is het zoeken naar je levenstaak.

Het idee is dat je een levenstaak hebt, niet wat je ouders willen dat je doet, niet wat de samenleving wil dat je doet, niet wat op dit moment economisch aantrekkelijk is, maar iets dat voor jou, met jouw talenten, op het moment waar jij nu bent, een uitdagende taak is waar je voor opgesteld staat.

Een levenstaak past bij jou

Een levenstaak is nooit iets dat je niet kunt. Dus als je financieel bescheiden middelen hebt, is je levenstaak niet investeren in een tech-startup. Als je de zorg voor jonge kinderen hebt, is het nooit om 18 uur per dag voor diezelfde startup te werken. Als je niet heel erg wiskundig aangelegd bent, is het nooit om een van de laatste wiskundige raadsels te kraken.

Een levenstaak moet ook passen bij waar je nu bent. Het idee is dat het doorgaans iets is dat je vermijdt of lastig vindt. Misschien waar je zelfs voor wegloopt, wat je vaak zelf wel weet.

Vaak weet je het al

Door het een levenstaak te noemen, maak je dingen expliciet die je impliciet vaak al weet. Dus blijf je in een opdracht, project of baan zitten, omdat je het lastig vindt om de confrontatie te zoeken met iemand om er een eind aan te maken, dan kan het goed zijn dat dat al vaker in je leven voorgekomen is. En dat is wat jij te doen hebt. Ben je juist iemand die heel vluchtig in contact is en als het moeilijk wordt naar een nieuwe opdracht gaat? Dan is de stap die jij moet zetten misschien dat je moet blijven om de complexiteit te oplossen.

Bepaal je koers

De aansporing van Burkeman is je levenstaak te vinden en te benoemen. Zodat je in lastige situaties die levenstaak kunt gebruiken om een koers te bepalen.

De levenstaak krijgt maar één hoofdstuk, net zo groot als scruffy hospitality, terwijl het een boek op zich kan zijn. Als het resoneert, kun je ermee aan de gang. Zeker aan het eind van een jaar of begin van een nieuw jaar. In het boek The Courage to be Disliked (affiliate), een dialoog tussen een filosoof en een jongeman, van Ichiro Kishimi en Fumitake Koga, komt het fenomeen levenstaak ook voor. In dat boek lees je meer over wat het is, hoe je het vindt en hoe het je helpt een eigen koers te varen, zonder asociaal te zijn.

Kortom

Meditations for Mortals (affiliate), of later de Nederlandse editie Meditaties voor stervelingen, van Oliver Burkeman is een reeks inspirerende teksten met praktische inzichten, tegen-intuïtieve adviezen en levensgrote opgaven. De heldere, nuchtere toon van Burkeman maakt het niet zwaarder dan nodig, zonder de inhoud te versimpelen. Aanrader!

Home < Zo ga je in 4 weken naar minder stress & meer focus