Stop met doelen stellen, start met experimenteren

Wat doe je als je iets wil veranderen aan je bijdragen in besprekingen of je online aanwezigheid? Je stelt doelen en gaat aan de slag. Maar welk doel hoort bij brede voornemens? Of welke gewoonte? Dat is lastig op voorhand te zeggen. Kortom, doelen stellen en gewoontes vormen zijn voor sommige situaties niet de juiste tools. Wat dan wel? Experimenteren!

Geen lineaire doelen maar experimenten

Het boek Tiny Experiments: How to Live Freely in a Goal-Obsessed World (affiliate) opent met een beschrijving van de carrière van Anne-Laure Le Cunff, die druk aan de slag is bij Google en een mooie carrière heeft. De druk van het vele werk eist zijn tol op haar welzijn, maar ook op haar gezondheid. En toen ze een aantal medische zaken op te lossen had, probeerde ze zelfs in het ritme van het werk te plannen om haar team  zo min mogelijk tot last te zijn. Op een keerpunt besefte ze zich dat dit bestaan niet voor haar was. Altijd stress en altijd op weg naar een volgende stap, zonder echt te genieten van hier en nu of van huidige prestaties.

Met het boek zet Le Cunff een hele andere manier van ontwikkelen tegenover die lineaire doelen, die je voortjagen naar een toekomst die ver weg en intimiderend is. Je sluit met jezelf een pact om een bepaalde tijd een bepaalde actie te doen. Al doende en zeker na afloop evalueer je jouw bevindingen en kies je om door te gaan, aan te passen of te stoppen.

Een voorbeeld van Le Cunff is om 100 dagen elke dag een blog te schrijven. Al doende ontdekt ze een lengte, toon en stijl die bij haar past. Door al die oefening verzamelt ze veel data en kan ze een goed beeld vormen of dit experiment kan leiden tot permanent gedrag of niet.

Geen tiny habits

In de wereld van gewoontevorming is het werk van BJ Fogg erg bekend geworden. Zijn ‘Tiny Habits’ is een aanpak die vraagt om een erg kleine variant van een beoogde gewoonte (twee push-ups of één tand flossen) dagelijks te doen. Zo’n kleine inspanning lukt elke dag, toch? Voor je het weet is het daarmee een gewoonte geworden.

In Tiny Experiments schrijft Le Cunff dat de beslissing om een gewoonte te vormen een stap verder gaat dan een experiment. Immers, in een experiment houd je, als je klaar bent met je pact, alle opties open. Als je in elke teamvergadering de komende maand minstens één vraag wil stellen, dan gaat je verplichting niet verder dan deze maand.

Een experiment kan niet mislukken

Stel dat je…

• drie maanden lang elke week één YouTube-video plaatst over je werk
• drie weken lang elke weekavond om 22:00 uur naar bed gaat
• voor elke bijeenkomst van je projectgroep de komende maand een mini-debat organiseert

… dan haal je elke keer dat je je experiment doet data op. Je ziet plussen, minnen, verbeterpunten, afwijkingen en versnellers.

You are an evolving canvas, an unfolding story, a great work in the making. All you can do is imagine a world of possibilities and keep on experimenting until you discover what works. Each experience, whether a success or a failure by conventional standards, opens new doors, which you’ll pass through with new capability and wisdom. (…) the magic for us lies in discovering the experiences that light that spark.

Als een video veel negatieve commentaren oproept, is dat natuurlijk niet leuk om te zien gebeuren. Maar in een experiment is die data waardevol en helpt het je te beslissen wat je wel en niet wil aanpassen. ‘Het is niet meer dan data’ kan helpen om feedback niet te persoonlijk op te vatten. Dat is geen psychologische truc, want die video is misschien iets waar je zelf ook kritisch over bent of nog niet zo goed weet of je die wel wil maken. Vandaar dat je een pact met jezelf hebt gesloten om dat uit te vinden.

Dat helpt ook om sentimenten die je voelt te benoemen, oftewel affect labeling te doen. Waarnemer worden van je gevoelens en ze benoemen, geeft je meer grip op die gevoelens en maakt dat je ze minder ondergaat en meer observeert.

Meta-cognitie

Een rode draad van wat Le Cunff met haar bedrijf NessLabs doet, zeker in hun nieuwsbrieven, is meta-cognitie. Oftewel denken over denken. Kijk terug op vorige week en noteer in kolom 1 de plussen, dus positieve zaken, die je die week ervaren hebt. In de tweede kolom noteer je de minnen, dus de negatieve zaken, en in kolom 3 wat je volgende week meer wil doen. Met zo’n eenvoudige plus-min-volgende aanpak van een wekelijkse reflectie heb je meer grip op je denken, dat anders alle kanten uit kan gaan.

Het hierboven genoemde affect labeling maakt dat je meer grip krijgt op wat anders weerbarstige en hardnekkige gedachten kunnen zijn.

Ook voor uitstelgedrag heeft Le Cunff een meta-cognitieve opdracht. Waarom doe je niet wat je wil doen?

• Hoofd? Is het rationeel eigenlijk niet een goed idee? Ben je er niet echt van overtuigd dat aanwezigheid op LinkedIn je commercieel gaat helpen en stel je daarom dat artikel schrijven uit?
• Hart? Heb je er emotioneel onvoldoende verbinding mee? Mist enthousiasme of bezieling voor de taak? Krijg je voor dat LinkedIn-artikel geen echte kleur op de wangen tijdens het bedenken van een invalshoek?
• Hand? Ontbreekt er iets aan de praktische kant? Is bijvoorbeeld de eerste stap die je te zetten hebt onduidelijk? Heb je geen goed voorbeeld of sjabloon dat je helpt?

Door de last die uitstelgedrag kan geven om te buigen in reflectie met een eenvoudig model kom je verder. Door te denken waarom je denkt wat je denkt, verandert dat denken.

Meta-cognition: our freedom lies within the gap between stimulus and response… Though we may not have all the information at hand, we can choose movement instead of stagnation, exploration instead of paralysis.

De zekerheid van onzekerheid

Plannen maken in deze tijd kan bij voorbaat twijfel oproepen. De toekomst is ongewis en wie zegt dat de aannames van je plannen kloppen? Welke onvoorziene verrassingen zijn nog onzichtbaar maar komen eraan? Deze zorgen kunnen al spanning genereren nog voor er iets gebeurd is. Als dan de eerste verrassing zich aandient, een klant waar je een nieuw product wilde testen wil niet meedoen, dan roept dat makkelijk negatieve sentimenten op. Heb je daar wat aan? Zeker niet! Sterker nog, misschien neem je jezelf deze emotionele reactie kwalijk, waardoor je er nog meer negatieve sentimenten bij hebt.

Le Cunff bepleit, zoals vele auteurs en denkers voor haar, dat de kunst is het onverwachte te zien voor wat het is en niet meer en niet minder. Een experiment is juist gebaat bij dynamiek en verrassingen. Dat levert nieuwe data en inzichten op. Door actief te accepteren wat gebeurt en passend te reageren, gaat geen energie verloren aan zinloze gedachten als ‘Dit zou niet mogen gebeuren.’ Le Cunff vat deze wendbaarheid samen als dancing with disruption.

Home < Stop met doelen stellen, start met experimenteren