De menskant van ambassadeurschap: hoe zorgmedewerkers het verschil maken

Als het ergens over mensenwerk gaat, dan is het wel in de zorg. De sector staat op scherp, de druk is hoog (net als het verloop), de markt is krap en gebonden aan allerlei regels, maar de medewerkers werken nog altijd vanuit hun hart. Hoe combineer je deze factoren in een tijd waarin de sollicitant het voor het zeggen heeft? En welke plaats heeft ambassadeurschap daarin?

Een razend interessante vraag om uit te diepen bij een organisatie die er middenin zit: ’s Heeren Loo, de grootste gehandicaptenzorgorganisatie in Nederland, met 15.000 medewerkers en 13.500 cliënten. Voor dit artikel spreek ik uitgebreid met Andrea Nagel, corporate recruiter met zelf jarenlange ervaring in de zorg, UEFA voetbaltrainer on the side en ambassadeur voor de zorg pur sang, al noemt ze zichzelf niet zo. Bij een eerdere werkgever begeleidde ze tal van ambassadeurs en raakte zo naar eigen zeggen besmet met het ‘ambassadeursvirus’.

Écht kennismaken

Ik stap na een lange autorit vanuit Den Haag zo de bosrijke omgeving van woonzorgpark de Hartenberg in Wekerom (Veluwe) in en Andrea neemt me meteen mee op sleeptouw. Haar betrokkenheid bij de organisatie, passie over het werk en enthousiasme over deze prachtige locatie werkt aanstekelijk en ik ben de drukte op de weg direct vergeten.

Wat volgt is een ochtend vol met verhalen, zowel vanuit Andrea’s directe ervaring als die voor onze neus ontstaan. ”En, zie jij het verschil tussen begeleider en cliënt?” vraagt ze me, als we net twee mensen voorbij zijn gelopen. Ik gok en heb het toevallig goed, maar het toont maar aan dat de gehandicaptenzorg zich niet in een hokje laat vatten. De mens staat voorop en die is aanwezig in al haar facetten, de ene keer met een zichtbare beperking en de andere keer niet.

”En precies daarom moeten we laten zien wát we hier doen”, legt Andrea de vinger op de zere plek. ”Dit, en ze wijst naar alles om ons heen, is niet te vatten in een vacature, deze mensen in deze omgeving moet je ervaren. Pas dan begrijp je hoe ontzettend waardevol het werk is wat we hier doen. Voor onze cliënten én voor onze medewerkers. Zonder af te doen aan de realiteit overigens, want hoe mooi deze locatie ook is, het is absoluut intensief en hard werken. Daar moet je wel tegen kunnen”.

Een organisatie in beweging

Woonzorgpark de Hartenberg is een van de vele woonzorglocaties van ’s Heeren Loo. Er wonen hier zo’n 300 cliënten met een verstandelijke en/of fysieke beperking. Variërend in hun zorgbehoefte werken en leren ze bijvoorbeeld in restaurant ’t Hart, de moestuin met bijbehorende kas en de kleine boerderij met koeien, alpaca’s en geiten. Onder begeleiding en verzorging van de medewerkers uiteraard, die zowel in vaste dienst als op zelfstandige basis werken.

En dat laatste is uiteraard een kritiek punt, met de wet DBA op komst. Er valt veel te zeggen over de uitvoering en handhaving van de wet het komende jaar, maar feit is dat onder andere zorgorganisaties een stuk creatiever zullen moeten kijken naar hun wervingsvraagstuk. En als het aan Andrea ligt ook aan het behoud van hun medewerkers.

“We weten dat de pijn het grootst is in de zorg, het onderwijs en de techniek én dat vergrijzing in al deze sectoren een grote rol speelt. Als recruitmentteam bij ’s Heeren Loo denken we dus goed na over waar we invloed kunnen uitoefenen. We vissen binnen de zorg met z’n allen in dezelfde vijver en die is behoorlijk klein. Maar we kunnen naast instroom ook invloed hebben op behoud: hoe gaan we nu met onze medewerkers om en wat is voor hen belangrijk in het werk? Geld is bijna nooit een drijfveer, maar flexibiliteit en regie op het rooster wel.”

Daarnaast zijn zij-instromers een steeds belangrijkere doelgroep om aan te boren. Mensen die reeds werk- en levenservaring hebben opgedaan en op zoek zijn naar wat er nog meer is en vooral naar zingeving.

”De rol die de huidige medewerker kan spelen voor de nieuwe medewerkers is daarin enorm groot. Door het werk te laten zien en ervaren, zoals we doen met kennismakingswandelingen, meeloopdiensten of onze maandelijkse informatiebijeenkomst voor zij-instromers, is enorm effectief. En door het samen als collega’s te dragen, maken we mooie stappen vooruit. De betrokkenheid van de eigen zorgmedewerkers is daarin heel waardevol.” Aldus Andrea.

Werving, maar dan anders

In die maandelijkse bijeenkomsten komt veel ambassadeurschap samen. Het idee is simpel: in één ochtend zijn geïnteresseerden welkom om te komen zien en ervaren hoe het is om bij ’s Heeren Loo te werken. Ze krijgen het hele pakket aangeboden:

• Informatie over de zorg
• Praktijkverhalen
• Benodigde opleidingen
• Arbeidsvoorwaarden
• Verwachtingen over en weer
• En een rondleiding over het uitgestrekte woonzorgpark inclusief spontane ontmoetingen met cliënten die ze er tegenkomen.

Dat alles begeleid door de huidige medewerkers uiteraard en op een persoonlijke en informele manier. Iedereen is welkom, ongeacht achtergrond en kwalificaties. Skills zijn aan te leren, intrinsieke motivatie niet.

Bron: LinkedIn-post Andrea Nagel

Andrea straalt als ze erover vertelt, omdat dit precies is waar ze het voor doet. Licht schijnen op een sector die voor velen nog onbekend is én mens en werk aan elkaar verbinden op een manier waar beide partijen blij van worden.

Zo vertelt ze dat de visie en waarden van ’s Heeren Loo ook goed aansluiten bij die van haar zelf:

• Een goed leven voor de cliënten: waarin zij hun dromen waar kunnen maken.
• Mooi werk voor professionals: waarin zij met passie hun werk uitvoeren en hun doelen halen.
• Een duurzaam gezonde organisatie: om de continuïteit van hun maatschappelijke rol te bewaken.

Het is niet moeilijk om hier met plezier over te praten en te schrijven, ook al doe ik dat veelal in mijn eigen tijd.

Voorbeelden

Dat de manier waarop Andrea haar ambassadeurschap kleur geeft niet voor iedereen (haalbaar) is, moge duidelijk zijn. En uiteraard speelt haar functie als corporate recruiter een grote rol. De bril die ervoor nodig is, bepaalt voor een groot gedeelte hoe je ernaar kijkt: wat kan ik van het werk laten zien, zodat ik daarmee anderen inspireer en wellicht zelfs activeer om de gehandicaptenzorg te overwegen als nieuwe werkomgeving? Focus is dus een belangrijke factor en daarbij krijgen medewerkers veel vrijheid om hun ambassadeurschap op hun eigen manier vorm te geven.

Binnen ’s Heeren Loo zijn er ook andere collega’s die online en offline inspireren. Zoals bijvoorbeeld Jan Peter Niezink, die zich hard maakt voor duurzaamheid in de zorgsector. Ramon de Groot die zich inzet voor financiering en flexibiliteit van praktijkleren in de gehandicaptenzorg. En Pamela de Man, net als Andrea onderdeel van het recruitmentteam, die graag een enthousiast kijkje achter de schermen geeft.

Bron: LinkedIn-post Pamela de Man

Daarnaast ondersteund de organisatie op dit moment vier zorgmedewerkers die zich proactief inzetten als ambassadeur. Dat gebeurt door het beschikbaar maken van tijd en hulp bij positionering, persoonlijke ontwikkeling en het uitbreiden van hun netwerken.

Collega Jade van der Burgh is daar een mooi voorbeeld van:

Bron: LinkedIn-post Jade van der Burgh

Let wel, tijd is altijd een issue en voor veel collega’s ook een reden om niet online actief te zijn. Tel daarbij op de twijfels en onzekerheden over het in de spotlight staan, überhaupt willen en kunnen schrijven voor social media of voor een groep je verhaal te vertellen, en je hebt alle ingrediënten voor een vacuüm.

Toch zijn veel medewerkers van ’s Heeren Loo op hun eigen manier ambassadeur, ook als dat minder zichtbaar en/of meetbaar is. De betrokkenheid bij de organisatie en het feit dat ze hun werk doen vanuit hun hart, wordt ook gedeeld op informele plekken zoals verjaardagen en in de weekenden langs de sportvelden. Minstens zo impactvol!

Actief ambassadeurschap

Als we verder duiken in wat er nodig is voor actief ambassadeurschap, zegt Andrea over haar eigen invulling:

Het is niet geregisseerd of gestuurd, ik heb er een verhaal voor nodig en dat komt wanneer het komt.

Zo plaatst ze bijna geen vacatures online, maar bereikt ze mensen vooral door die verhalen en ervaringen uit de praktijk te delen op LinkedIn. Hierdoor gaan geïnteresseerden vanzelf naar de website van ’s Heeren Loo en daar vinden ze de vacatures terug. Of ze voelen zich juist aangesproken door de laagdrempelige manier om kennis te maken, zoals de eerder beschreven bijeenkomsten.

Bron: LinkedIn-post Andrea Nagel

Effect

Met inmiddels zo’n 15.000 volgers op LinkedIn verstaat Andrea de kunst van het raken en het effect van haar posts is dan ook groot. Ze geeft een authentiek beeld van het werk in de gehandicaptenzorg, daar waar ”we meer last hebben van de tv-programma’s van Johnny de Mol, dan dat ze recht doen aan hoe het er in de praktijk nou echt aan toe gaat.”

Concrete KPI’s verbinden aan ambassadeurschap gaat (nog) niet, maar het levert wel indirect sollicitanten op. Voorbeelden te over van mensen die haar rechtstreeks benaderen naar aanleiding van een LinkedIn-post en meer willen weten over de organisatie en de vacatures.

Voorbeeld rechtstreekse benadering.

Collega’s Jan Peter Niezink en Ramon de Groot vullen hun ambassadeurschap in door regelmatig te spreken op congressen en actief deel te nemen aan netwerkbijeenkomsten. Daaruit voortvloeiend leverde het Jan Peter de nominatie voor MVO Manager van het Jaar op, de eerste in de zorg! En was Ramon medeverantwoordelijk voor de titel ‘Leerbedrijf van het jaar 2024’ voor ’s Heeren Loo. Zichtbaarheid en je uitspreken heeft dus effect.

We moeten vertellen waar we mee bezig zijn, want de gewone vacature is niet meer altijd genoeg. Zeker niet in een wereld die voor veel mensen onbekend is – Andrea.

Uitzoomen

Werven in deze tijd vraagt om uitzoomen en creativiteit, zeker in een sector waar de behoefte aan instroom zo urgent is als in de zorg. En ambassadeurschap gaat daar een steeds grotere rol in te spelen: het echte verhaal kan tenslotte alleen maar verteld worden door de huidige medewerkers. De voorbeelden van Andrea, Jan Peter, Ramon, Jade en Pamela onderstrepen dat loud and clear.

Ze zijn heel belangrijk in de overkoepelende wervingsaanpak en sijpelen in alle activiteiten steeds weer door. Ook als het nog niet zo concreet bestempeld wordt als ambassadeurschap, is het dat stiekem wel.

Tegelijkertijd is er ook nog werk aan de winkel voor de zorgmedewerkers zelf. Ze willen uiteraard graag goede en fijne collega’s (wie niet?), maar hoeven daar niets voor terug. Zo loopt het referral-programma binnen ’s Heeren Loo nog maar mondjesmaat. Het besef en de bewustwording van de kracht van het eigen netwerk mag, en moet, groter. Daar ligt een deel van de oplossing.

Dat ’s Heeren Loo nu de eerste stappen zet met officieel ambassadeurschap voor zorgmedewerkers maakt Andrea enthousiast:

Hopelijk zorgt dat voor een positief sneeuwbaleffect binnen en buiten de organisatie.

Advies

Andrea heeft een duidelijk advies aan andere organisaties die het ambassadeurschap van hun medewerkers willen faciliteren: regisseer het, maak een plan van aanpak, verwoord helder waarom het belangrijk is en breng stakeholders in kaart. Hen heb je nodig om de olievlek intern te helpen verspreiden.

En als medewerkers zichzelf online actief willen uitspreken over hun werk, dan komt dat vaak voort uit intrinsieke motivatie. In feite is het enthousiasme zonder doel, hoe mooi is dat? Stimuleer het!

”Dit is toch gaaf”, zegt ze terwijl we over het bosrijke complex wandelen. Ja absoluut, dit is heel gaaf!