Filter
ChatGPT Schrijf als een pro: vermijd deze 10 meestvoorkomende stijlfouten
Het Nederlands is een rijke en veelzijdige taal, maar zoals bij elke taal kunnen er gemakkelijk fouten insluipen. Of je nu een doorgewinterde schrijver bent of net begint met het schrijven van teksten, stijlfouten kunnen je boodschap vertroebelen en de leesbaarheid van je werk verminderen. In dit artikel neem ik je mee langs de meestvoorkomende stijlfouten in het Nederlands. Ik leg uit wat deze fouten zijn, geef voorbeelden en bied praktische tips om ze te vermijden. Zo kun je met meer zelfvertrouwen en precisie je teksten schrijven.
Top 10 stijlfouten
- Tautologie: het onnodig herhalen van hetzelfde begrip met andere woorden. Bijvoorbeeld: ‘gratis en voor niets’ (gratis is al voor niets).
- Pleonasme: een overbodige toevoeging waarbij een eigenschap die al in het hoofdwoord besloten ligt, nogmaals wordt genoemd. Bijvoorbeeld: ‘witte sneeuw’ (sneeuw is altijd wit).
- Contaminatie: het vermengen van 2 uitdrukkingen of woorden tot een foutieve combinatie. Bijvoorbeeld: ‘overnieuw’ (een combinatie van ‘opnieuw’ en ‘over’).
- Incongruentie: een fout waarbij het onderwerp en de persoonsvorm niet in getal overeenkomen. Bijvoorbeeld: “De media heeft” (het moet zijn: “De media hebben”).
- Foutieve samentrekking: het verkeerd samenvoegen van zinnen waarbij niet alle delen dezelfde grammaticale functie of betekenis hebben. Bijvoorbeeld: “Ik houd van wandelen en fietsen is ook leuk” (correct zou zijn: “Ik houd van wandelen en fietsen”).
- Ambiguïteit: een zin die op meerdere manieren geïnterpreteerd kan worden. Bijvoorbeeld: “De man zag de jongen met de verrekijker” (wie had de verrekijker?).
- Verkeerd gebruik van voorzetsels: voorzetsels die niet correct worden gebruikt in een context. Bijvoorbeeld: “Hij is boos aan mij” in plaats van “Hij is boos op mij”.
- Foutieve beknopte bijzin: een beknopte bijzin die niet duidelijk maakt wie de handeling verricht. Bijvoorbeeld: “Zittend op de bank, ging de telefoon” (wie zat op de bank?).
- Foutieve inversie: het onjuist omkeren van de volgorde van onderwerp en persoonsvorm. Bijvoorbeeld: “Gisteren heeft hij een boek gekocht en heeft hij het gelezen” (correct zou zijn: “Gisteren heeft hij een boek gekocht en hij heeft het gelezen”).
- Foutieve werkwoordstijden: het onjuist gebruiken van werkwoordstijden binnen een zin of tekst. Bijvoorbeeld: “Ik ging naar de winkel en ik koop brood” (correct zou zijn: “Ik ging naar de winkel en ik kocht brood”).
Het vermijden van deze stijlfouten kan de helderheid en leesbaarheid van een tekst aanzienlijk verbeteren.
Goede tips
Hoe kun je fouten proberen te voorkomen?
- Lees je tekst hardop: door je tekst hardop te lezen, hoor je sneller fouten en onlogische zinnen.
- Gebruik synoniemen om herhaling te vermijden: vermijd het herhalen van dezelfde woorden door synoniemen te gebruiken. Dit maakt je tekst levendiger.
- Wees consistent met werkwoordstijden: zorg ervoor dat je werkwoordstijden consistent zijn binnen een alinea of tekstgedeelte. Wissel niet onnodig tussen verleden en tegenwoordige tijd.
- Vermijd te veel bijvoeglijke naamwoorden: gebruik bijvoeglijke naamwoorden spaarzaam. Te veel bijvoeglijke naamwoorden kunnen je tekst onnodig ingewikkeld maken.
- Controleer op tautologie en pleonasme: let op onnodige herhalingen en overbodige toevoegingen. Bijvoorbeeld: ‘een ronde cirkel’ is overbodig, omdat een cirkel altijd rond is.
- Gebruik correcte voorzetsels: voorzetsels kunnen lastig zijn. Controleer altijd of je het juiste voorzetsel hebt gebruikt in een bepaalde context.
- Vermijd ambiguïteit: zorg ervoor dat je zinnen duidelijk zijn en niet op meerdere manieren geïnterpreteerd kunnen worden. Dit voorkomt verwarring bij de lezer.
- Gebruik correcte zinsstructuur: let op de volgorde van onderwerp en persoonsvorm, vooral bij samengestelde zinnen. Bijvoorbeeld: “Gisteren heeft hij een boek gekocht en hij heeft het gelezen” in plaats van “Gisteren heeft hij een boek gekocht en heeft hij het gelezen”.
- Maak gebruik van een woordenboek of taalhulpmiddel: als je twijfelt over de juiste spelling of het juiste gebruik van een woord, raadpleeg dan een woordenboek of een online taalhulpmiddel.
- Laat iemand anders je tekst nalezen: een frisse blik kan veel fouten aan het licht brengen die je zelf over het hoofd hebt gezien. Vraag een vriend of collega om je tekst na te lezen.
Handige software die je hierbij helpt
Er zijn verschillende online tools die je kunnen helpen bij het controleren en verbeteren van je grammatica. Hier zijn enkele populaire en nuttige opties:
- Grammarly: een uitgebreide tool die niet alleen grammaticale fouten opspoort, maar ook stijl- en toonadviezen geeft. Grammarly biedt zowel een gratis als een premium versie aan.
- LanguageTool: een open-source-grammatica- en spellingschecker die meer dan 20 talen ondersteunt, waaronder Nederlands. Het is beschikbaar als browserextensie, standalone-applicatie en integratie voor verschillende tekstverwerkers.
- Scribens: een gratis online grammatica- en spellingschecker die ook stijl- en woordenschatadviezen biedt. Scribens ondersteunt meerdere talen, waaronder Nederlands.
- ProWritingAid: een uitgebreide schrijfassistent die grammatica-, stijl- en leesbaarheidscontroles biedt. ProWritingAid biedt zowel een gratis als een premium versie aan en kan geïntegreerd worden met verschillende tekstverwerkers.
- Microsoft Editor: een tool van Microsoft die grammatica- en spellingscontrole biedt in verschillende talen, inclusief Nederlands. Het is geïntegreerd in Microsoft Word en Outlook, en beschikbaar als browserextensie.
- Hemingway Editor: een tool die helpt bij het verbeteren van de leesbaarheid van je tekst door lange zinnen, passieve stem en ingewikkelde woorden te identificeren. Hoewel het geen specifieke grammaticacontrole biedt, is het nuttig voor het verbeteren van je schrijfstijl.
- Ginger Software: een tool die grammatica- en spellingscontrole biedt, evenals vertaal- en parafraseermogelijkheden. Ginger heeft zowel een gratis als een premium versie en is beschikbaar als browserextensie en mobiele app.
- Reverso: een online vertaal- en grammaticacontroletool die grammatica- en stijlcorrecties biedt voor meerdere talen, waaronder Nederlands. Reverso biedt ook contextuele vertalingen en synoniemen.
- SpellBoy: een eenvoudige online spellings- en grammaticacontroletool die snel fouten in je tekst kan opsporen en corrigeren.
- OnlineCorrection.com: een gratis online grammatica- en spellingschecker die fouten in je tekst identificeert en suggesties biedt voor verbeteringen. Het ondersteunt meerdere talen, waaronder Nederlands.
Deze tools kunnen je helpen om grammaticale fouten te minimaliseren en je schrijfvaardigheden te verbeteren.
Ik hoop dat je iets aan mijn tips hebt!
Over de auteur
