How to

Meer resultaat met een goede zoekfunctie

0

Uit recent onderzoek van Forrester Research blijkt dat bijna 50% van de website bezoekers direct de zoekfunctie gaat gebruiken wanneer ze op een onbekende site informatie willen vinden. Vaak leidt dit tot frustratie. Bij de usability tests die Jungle Rating doet zien we dat in de praktijk. Bij veel websites komt de bezoeker bij het gebruik van de interne zoekfunctie van een koude kermis thuiskomt. In dit artikel een paar zoekfunctie-blunders en tips voor een goede interne zoekfunctie.

Waarom de zoekfunctie?

De zoekmachine is inmiddels zo breed ingeburgerd dat ‘Googelen’ zelfs in de Van Dale is opgenomen. De zoekfunctie binnen sites is daarmee ook steeds populairder geworden onder gebruikers. Volgens web usability guru Nielsen zijn bezoekers om twee redenen gek op de zoekfunctie:

  1. De zoekfunctie maakt bezoekers onafhankelijk van de van website tot website variërende navigatie en indeling. Ze hoeven niet eerst te snappen hoe de site in elkaar steekt, maar kunnen direct doelgericht zoeken.
  2. Daarnaast biedt ‘zoeken’ een uitvlucht wanneer een bezoeker vastloopt tijdens het navigeren door de website. Hebben gebruikers geen idee waar ze iets moeten vinden, dan vallen ze vaak terug op ‘search’.

Het devies is daarom: al is je website nog zo klein, bied altijd een zoekfunctie. Als je de advertenties op de koop toe wilt nemen, kies dan desnoods voor de gratis Google variant. Een goede gebruiksvriendelijkheid van de zoekfunctie is essentieel. Hierbij een paar tips hoe je de bezoeker kunt helpen bij z’n zoekactie.

Hoe het niet moet

Voordat ik een dertiental tips geef voor goede zoekmachines, allereerst een tweetal problematische zoekfuncties die we in de praktijk tegen kwamen.

Een jaarverslag zoeken bij een branche organisatie
Illustratie: de brancheorganisatie zou zijn leden veel effectiever kunnen informeren door een betere zoekfunctie te plaatsen
Een brancheorganisatie zou zijn leden veel effectiever kunnen informeren door een betere zoekfunctie te plaatsen. Het zoeken van een jaarverslag via de zoekfunctie op de site levert een aantal problemen op:
  • Het is onduidelijk dat in het roze ‘Zoek op trefwoord resultaten’-kader de meest passende zoekresultaten worden weergegeven. Gebruikers verwachten dat in het blok de ingegeven zoekterm wordt weergegeven waardoor niemand voor deze meest relevante links kiest.
  • De gebruikte zoekterm (“Jaarcijfers”) en/of het zoekpad wordt niet expliciet weergegeven maar alleen cursief gedrukt in de tekst. Dit is vooral lastig wanneer de zoeker zijn zoekactie wil aanpassen omdat hij niet direct kon vinden wat hij zocht.
  • De brancheorganisatie heeft ervoor gekozen veel informatie in (Word- en PDF) downloads te plaatsen. De zoekfunctie kan alleen de titels en niet de inhoud deze documenten scannen waardoor veel informatie via de zoekmachine onvindbaar is.
  • Het is niet duidelijk op basis waarvan de zoekresultaten zijn gegroepeerd omdat een exacte datum en een indicatie van de relevantie ontbreken.

Een goede zoekfunctie

Twee aspecten zijn van belang voor een goede zoekfunctie: het invulveld en de resultatenpagina.

Het invulveld

      Het ideale invulveld past zich aan het natuurlijk zoekgedrag van de diverse website bezoekers aan:

    1. Laat de bezoeker niet zoeken naar de zoekfunctie. Plaats de zoekfunctie zowel op homepage als op alle andere pagina’s. Op die manier kunnen mensen hun sitebezoek beginnen met een gerichte zoekactie of bij het vastlopen in de navigatie makkelijk overgaan op het zoeken.
    2. De aangewezen plek voor de interne search is rechtsboven op de pagina’s. Wijk alleen af van deze conventie wanneer de zoekfunctie een specifiekere rol heeft in de site, bijvoorbeeld in het geval van een reissite.
    3. De beste vorm is een ruim (minimaal 20 tekens), open veld met daarnaast een simpele ‘zoek’-knop. Open velden nodigen direct uit tot actie; uit gebruikersonderzoek blijkt dat een zoekfuncties die verborgen is achter een link maar half zo vaak wordt gebruikt als open zoekveld.
    4. Wil je ook een uitgebreide zoekfunctie bieden, kies er dan voor deze te verbergen achter een link. Het vraagt van de gebruiker meer inspanning een dergelijke functie te doorgronden. Bovendien is de kans dat een dergelijke zoekactie geen resultaten oplevert aanzienlijk groter; de zoekactie is immers specifieker. Weet dat minimaal de helft van de ‘zoekers’ geen tweede search zal doen wanneer de eerste zoekactie niets oplevert (Nielsen).
    5. Help je bezoeker bij het invoeren van de juiste zoektermen door suggesties te doen bij vermeende spelfouten, bijvoorbeeld zoals Google deze geeft. Illustratie: Google geeft een verbetersuggestie wanneer er sprake lijkt van een spelfout in de zoekterm
    6. Bied bij grote sites (>1000 pagina’s) de mogelijkheid meerdere woorden of zelfs complete zinnen in te voeren zodat de bezoeker direct specifiek kan zoeken. Zorg daarbij dat er alternatieven worden geboden als de exacte zoekopdracht geen resultaten oplevert, bijvoorbeeld zoals eBay dit doet.
      Illustratie: eBay biedt alternatieven als een zoekopdracht met meerdere woorden geen exacte resultaten oplevert

De resultatenpagina
Gebruikers willen uit de lijst met resultaten zo snel mogelijk het voor hen relevante resultaat vissen. Help hen daarbij:

  1. Geef duidelijk het totaal aantal resultaten weer en bied direct de mogelijkheid de resultaten te verfijnen of een nieuwe zoekopdracht te geven.
  2. Zorg dat de bezoeker weet wat hij na een klik kan verwachten. Voorzie elk zoekresultaat van een duidelijke kop die bestaat uit meer dan meerdere woorden. Vat daaronder de inhoud van de pagina bondig samen.
  3. Sorteer resultaten in eerste instantie op relevantie. Geef commercieel interessante resultaten een hogere relevantie. Bied bij resultaten waarbij de actualiteit sterk van belang is idealiter ook de mogelijkheid te sorteren op datum. Wil je het helemaal web 2.0 doen geef dan bij bijvoorbeeld nieuwsbriefartikelen de mogelijkheid te sorteren op best beoordeeld.
  4. Het is handig een indicator voor de relevantie weer te geven, bijvoorbeeld in de vorm van een sterretjes of een uitvullende balk. Denk er dan wel om dat je uitlegt wat de symbolen weergegeven door het woord ‘relevantie’ toe te voegen.
  5. Zorg dat alle relevante informatie vindbaar is, dus ook alles wat in documenten of tabellen is geplaatst. In sommige gevallen blijven halve sites verborgen voor de zoekfunctie-georiënteerde klant doordat de zoekmachine niet over de techniek beschikt de inhoud van PDF’s te scannen.
  6. Ruim oude pagina -en de links ernaartoe- op en voorkom zo achterhaalde en ‘dode’ links in de zoekresultaten.
  7. En tot slot de meest voor de hand liggende tip: toon geen irrelevante resultaten.