Focus aan, afleiding uit: praktische inzichten voor je werkdag

We willen te veel, staan de hele dag aan en denken dat altijd bereikbaar zijn de norm is. Ondertussen groeit het aantal burn-outs en verdwijnt de echte concentratie uit ons werk.
Het boek ‘Focus routine. Krijg structureel meer gedaan in een wereld vol afleiding‘ (affiliate) van Oscar de Bos is een leesbaar, praktisch én onderbouwd pleidooi voor werken op een manier die wél bij mensen past. Met inzichten uit de neurowetenschap en veel gevoel voor de realiteit van werk, helpt De Bos je niet om nóg meer te doen, maar om beter om te gaan met hoe je brein werkt in een wereld vol afleiding. Daardoor beter te werken, beter samen te werken en beter werk te leveren op een duurzame manier. De Bos brengt de menselijke maat terug in werk.
De focus routine in het kort
De Bos laat zien dat focus geen kwestie is van forceren, maar van ritme. Zijn kernboodschap: focus komt in golven. Je bouwt het op, je gebruikt het, en je bouwt het weer af.
Met de metafoor van een ‘dimmer’ in plaats van een aan-/uitknop helpt De Bos je snappen hoe focus werkt in je brein en hoe je die slimmer inzet. Je kunt het vergelijken met een chef-kok die zijn werkplek op orde heeft (*mise en place*) vóór het druk wordt: ook kenniswerkers hebben baat bij een bewuste opstart, duidelijke taak en de juiste werkomgeving.
Praktische inzichten: voor je werkdag
- Opstarten: begin niet in je inbox. Kies bewust je taak, noteer die kort en werk eraan alsof je het uit kunt spelen.
Er zijn zelfs mensen die goed gaan op een feestje in de ochtend: dansen en uitgebreid ontbijten voor je aan de werkdag begint. Dat wordt georganiseerd door de Utrechtse The Wake Up Club. Vroege vogels kunnen van 06.00 uur tot 09.00 uur feesten en lol maken met elkaar, onder het genot van een glaasje jus d’orange. Voor bier en baco’s is het dan nog veel te vroeg.
- Focussen: zoek wat jou in beweging zet – muziek, een afspraak met een focusbuddy, de juiste muziek (voor De Bos de afspeellijst New Blue Sun van André 3000) of juist een beetje frictie (opjutten van tegenspelers tijdens basketbal).
- Afronden: beslis wanneer je klaar bent. Laat niet het werk, maar jijzelf bepalen waar het stopt. Door bewust te stoppen, af te ronden en vast te leggen waar je volgende keer de draad weer oppakt, voorkom je dat je te lang doorwerkt, moe wordt of juist te abrupt stopt. Hierdoor blijft je aandacht bij de onaffe taak.
- Opladen: bewegen helpt altijd. Niet omdat het moet, maar omdat het werkt. Zelfs zonder reden.
Als je nog geen reden hebt gevonden om te bewegen, doe het dan zonder reden: gewoon opstaan en weglopen van je computer. (…) Tot slot een oproep aan alle organisaties en HR-adviseurs van Nederland: ik pleit ervoor dat we sportkleding de norm maken op kantoor.
Werken met mensen in plaats van naast mensen
Waar veel boeken over productiviteit de mens bijna vergeten, blijft De Bos juist dichtbij. Hij deelt zijn eigen routines en worstelingen en onderstreept hoe belangrijk samenwerken en sociale rituelen zijn. Geen asociale focusmachine, maar werk afstemmen op jezelf én de ander.
Zijn voorstel om vergaderingen een natuurlijker ritme te geven, is verfrissend. Korte updates? Mail. Diepere afstemming? Gebruik leestijd in de vergadering, zoals Amazon dat doet. En geef ruimte tussen afspraken. Niet alleen om op tijd te zijn, maar ook om je hersenen de kans te geven te schakelen.
Je kunt er ook wat leuks van maken door een einde van de week te organiseren waar je naartoe kunt leven. Denk aan een show & tell, waar iedereen kort iets vertelt over waar zij of hij blij mee is of trots op is. Zo vier je met je collega’s de successen en ga je met een opgeruimd gevoel het weekend in. Houd het hier bewust bij successen en bewaar, zoals ik eerder al schreef, eventuele kritiek voor het begin van de volgende week (feedforward), omdat je anders met een rotgevoel het weekend in gaat en er niets mee kunt.
Sjablonen en persoonlijke verhalen
Aan het eind van elk hoofdstuk vind je een sjabloon waar je jouw focusroutine vast kunt leggen. Ter inspiratie de routines die voor De Bos werken. De sjablonen zijn ook digitaal te krijgen als je dat prettiger werken vindt. Door deze concrete vertaling heb je een checklist voor je volgende focusblok: werkplek op orde, heldere taak, precies de goede muziek aan.
Behalve dat het erg onderhoudend is om te lezen, is het ook erg leerzaam dat De Bos veel deelt over wat voor hem werkt en wat niet. Per blok deelt hij zijn voorkeuren en werkwijze, maar we lezen ook mee over meer alledaagse voorvallen die van de auteur een echt mens maken en geen goeroe.
Van focusuurtje naar focusjaar
Of je nu een dag plant, een week of een jaar: het ritme blijft hetzelfde. Eerst opstarten, dan echt aan, daarna afronden en bewust uit. En ja, dat betekent ook: niet alles volplannen. Minder uren werken hoeft geen verlies te zijn, als de kwaliteit stijgt. De Bos wijst op onderzoek uit binnen- en buitenland dat dit aantoont.
Kortom
‘Focus routine’ is een boek dat je niet het gevoel geeft dat je het weer allemaal fout doet. Integendeel: het bevestigt wat je stiekem al wist. Dat je geen robot bent. Dat goede samenwerking en diepe concentratie kunnen samengaan. En dat meer gedaan krijgen begint met beter omgaan met je aandacht.
Wil je als kenniswerker niet alleen meer, maar vooral beter doen zonder jezelf kwijt te raken in de waan van de dag? Dan is dit boek een aanrader. Je vindt het boek op Managementboek.nl (affiliate).