Inspiratie, Verdieping

Trending topic #singleparenttrip: bestaat privacy niet meer?

0

Op het moment ben ik op vakantie in Portugal. Speciaal voor mijn vakantie had ik het boek De Cirkel van Dave Eggers bewaard. Ik heb het deze vakantie in een ruk uitgelezen. In het boek werkt de hoofdpersoon Mae Holland voor het bedrijf De Cirkel. Een bedrijf dat één op één te vergelijken is met Google of Facebook.

Na een confrontatie met haar ouders en haar ex-vriend, besluit Mae tijdens haar terugrit om, zoals ze wel vaker doet, te gaan kajakken. Het is middernacht en uiteraard is het verhuurbedrijf gesloten. Buiten de omheining ligt een kajak en ze besluit deze te ‘lenen’. Met deze kajak vaart ze naar Blue Island:

“Ik werd een tijdje gevolgd door een eenzame zeehond, die steeds onder en weer opdook, alsof hij nieuwsgierig was en me voortdreef. Ik was nog nooit op het eiland geweest. Maar heel weinig mensen zijn er geweest. Toen ik er was, ben ik naar het hoogste punt geklommen en het uitzicht van de top was ongelofelijk. Ik zag de gouden lichtjes van de stad en de zwarte heuvels in de richting van de oceaan, en zelf een vallende ster.”

‘Delen is mee-leven’

Bij haar terugkomst wordt ze in de boeien geslagen door de politie. Gelukkig loopt alles met een sisser af: de eigenaar van het verhuurbedrijf kent Mae immers. Het bedrijf waarvoor ze werkt is echter niet zo blij. Naast het ‘stelen’ van de kajak heeft Mae haar eigen leven in gevaar gebracht (ze droeg geen reddingsvest), het voortbestaan van het verhuurbedrijf in gevaar gebracht, en erger nog, ze heeft haar ervaringen niet met de rest van de wereld gedeeld. Dit leidt eruit eindelijk toe dat ze samen met Eamon (één van de drie oprichters van De Cirkel) op een podium haar geleerde lessen deelt met de andere werknemers:

“Het was gewoon egoïstisch, Eamon. Ronduit egoïstisch. Een beetje zoals een kind dat zijn lievelingsspeeltje niet met een ander wil delen. Dat stiekeme, dat is, nou ja, eigenlijk is het afwijkend gedrag. Het komt voort uit iets slechts, het heeft geen lichte, ruimhartige oorsprong. Op het moment dat je je vrienden, of iemand als Gunner, ervaringen ontzegt zoals die van mij, dan neem je mensen in feite iets af. Je steelt iets waar ze recht op hebben. Kennis is een grondrecht. Toegankelijkheid tot alle mogelijke ervaringen die je als mens kunt hebben, behoort tot de basale grondrechten van de mens.”

Na Mae’s verhaal worden de geleerde lessen op een groot scherm getoond: ‘Geheimen zijn leugens. Delen is mee-leven. Privacy is diefstal.’

Niets mag geheim blijven

Alles moet gedeeld worden. Het is waar De Cirkel zich hard voor maakt in haar weg naar volledige transparantie. Het punt waarop volledige transparantie bereikt wordt, wordt in het boek ‘de voltooiing’ genoemd. Het is het punt waarop iedereen verplicht lid is van De Cirkel. Er is geen ontkomen aan. Iedereen moet eraan geloven. Zelfs de mensen die niet willen meedoen aan De Cirkel.

#singleparenttrip trending topic

Net zoals Snowden’s onthullingen over de NSA tot kritische vragen over privacy heeft geleid, zet ook dit boek tot denken aan. Is dit een maatschappij die we willen? Een maatschappij waarin Facebook of Google het voor het zeggen heeft. En waar iedereen lid van is, of je nu wilt of niet. Met die vragen in mijn hoofd opende ik deze week mijn Twitter-timeline en kwam ik terecht in de digitale soap #singleparenttrip van een veelgevolgde twitteraar. Zij is momenteel als single moeder op vakantie met reisorganisatie Estivant in het Turkse Bitez en deelt haar ervaringen van haar andere reisgenoten via haar Twitteraccount.

De tweets zijn vaak hilarisch en de digitale soap heeft tot een ware fanclub geleid. Mensen vragen er iedere dag weer om. Een tweet: ‘Heb onwijze hekel aan allerlei reality en real life shows. Maar als fly on the wall #singleparenttrip ervaren is smullen’. De hashtag #singleparenttrip is zelfs al een keer trending topic geweest. Het is een ware hit op internet. Het betreffende Twitter-account is inmiddels afgeschermd met een slotje, zodat niet iedereen de tweets in kan zien.

Na het lezen van De Cirkel heb ik toch mijn twijfels bij deze #singleparenttrip. Zeker na het zien van tweets zoals in deze afbeelding hierboven [afbeelding verwijderd, zie reactie – Redactie].

Privacy is dood

De mensen in de digitale soap weten van niets. Het is als de film The Truman Show, maar dan in het echt op Twitter. Het is volgens de betreffende twitteraar allemaal ‘anoniem, onherleidbaar’. En daar geloof ik niet in. Er is al te vaak bewezen dat anoniem op internet niet bestaat. Ik vraag mij dan ook af ‘hoe ik zou reageren wanneer ik erachter kom dat ik zonder mijn medeweten deel zou uitmaken van een digitale soap‘. Ik zou me inderdaad ‘genaaid voelen, je intimiteiten liggen zonder medeweten op straat.

Zeker na het lezen van dit soort tweets [De tekst van deze tweet is verwijderd, zie naschrift – Redactie]. ‘ Wil jij dit soort informatie wel delen met de rest van de wereld? En wie geeft andere mensen het recht om als een ‘vlieg op de muur’ deze informatie te delen. Bestaat privacy dan inderdaad niet meer? Wordt de doctrine van De Cirkel inderdaad de nieuwe waarheid?

“Geheimen zijn leugens. Delen is mee-leven. Privacy is diefstal.”

De betreffende twitteraar begrijpt dit inmiddels zelf ook en heeft voor de zekerheid een aantal tweets gewist. Of is het allemaal een hoax en laat ze ons inzien dat we allemaal voyeurs zijn en in de wereld van De Cirkel willen leven?

Naschrift redactie: Op verzoek van en in overleg met de betrokken twitteraar is de naam in het artikel en in de comments verwijderd. Ook is er een tweettekst verwijderd. 09-08-2014