Digitale toegankelijkheid: van verplichting naar groeikans

Stel je voor: je klant wil een verzekering afsluiten, maar het formulier op je website werkt niet met een toetsenbord. Of iemand wil een product in je webshop kopen, maar de betaalbutton is onzichtbaar voor een screenreader. Wat gebeurt er? Precies: die klant haakt af.

Met de European Accessibility Act (EAA), die in 2025 in Nederland is ingegaan, wordt dit niet alleen een gebruiksprobleem, maar ook een juridisch risico. Organisaties moeten hun digitale kanalen toegankelijk maken volgens de WCAG-richtlijnen (Web Content Accessibility Guidelines). Niet compliant? Dan dreigen klachten, boetes en reputatieschade.

Maar er is nóg een reden om in actie te komen: toegankelijkheid is simpelweg goed voor je business.

Wat is digitale toegankelijkheid (in gewone mensentaal)?

Digitale toegankelijkheid betekent dat iedereen – ook mensen met een beperking – zonder obstakels gebruik kan maken van je website, app of online dienst. Dat klinkt misschien vanzelfsprekend, maar in de praktijk gaat het veel verder dan je denkt.

Het gaat niet alleen om blinde of slechtziende bezoekers die afhankelijk zijn van een screenreader. Denk aan de oudere gebruiker die moeite heeft met kleine letters en contrast. Of de reiziger die je video bekijkt in de trein en daarbij geen geluid kan gebruiken. Of de student die tijdelijk zijn arm in het gips heeft en dus geen muis kan bedienen.

In al deze situaties zorgt digitale toegankelijkheid ervoor dat iemand toch zonder problemen kan doen wat hij of zij wil. In essentie gaat het dus niet alleen om mensen met een beperking, maar om een betere gebruikerservaring voor álle bezoekers.

Kort gezegd: digitale toegankelijkheid = betere UX voor álle bezoekers.

WCAG in een notendop

De WCAG-richtlijnen zijn geen wollige theorie, maar vier simpele principes:

• Waarneembaar: content moet zichtbaar of hoorbaar zijn (denk aan alt-teksten).
• Bedienbaar: alles moet met toetsenbord of spraak te bedienen zijn.
• Begrijpelijk: teksten en flows moeten logisch en voorspelbaar zijn.
• Robuust: je website moet werken met hulpmiddelen zoals screenreaders.

Met de update naar WCAG 2.2 komen er strengere eisen bij, zoals betere focus-indicatoren en criteria voor cognitieve beperkingen.

Waarom dit marketeers en UX’ers aangaat

Toegankelijkheid lijkt misschien een IT-feestje, maar niets is minder waar. Voor marketeers en UX-professionals is dit dé kans om verschil te maken.

Een toegankelijke website wordt beter gewaardeerd door zoekmachines, waardoor je zichtbaarheid direct toeneemt. Daarnaast zorgt het wegnemen van digitale drempels voor minder uitval in de funnel en dus voor een hogere conversie. En minstens zo belangrijk: inclusief design laat zien waar je bedrijf voor staat en versterkt de merkwaarde.

En eerlijk: wie wil er nou een klant verliezen omdat een knopje niet zichtbaar was of een formulier onbruikbaar?

Hoe AI toegankelijkheid versnelt

AI wordt vaak gekoppeld aan marketing en content, maar kan ook een doorslaggevende rol spelen bij toegankelijkheid. Slim gebruikt, helpt AI je sneller voldoen aan de WCAG-richtlijnen en verhoog je de kwaliteit van je digitale producten. Denk aan:

• Realtime controles: AI-tools kunnen je design of website direct scannen en aangeven welke onderdelen niet voldoen aan de WCAG-richtlijnen.
• Automatische ondertiteling en transcripties: video’s en live-webinars zijn zo direct bruikbaar voor doven en slechthorenden.
• Slimme contentaanpassingen: teksten automatisch versimpelen of samenvatten zodat ze ook voor mensen met cognitieve beperkingen begrijpelijker worden.
• Designchecks: kleurcontrasten, lettergrootte en navigatiepatronen worden automatisch vergeleken met WCAG 2.2.

Het mooie: AI haalt veel routinematig werk uit handen, waardoor je team zich kan richten op de échte gebruikerservaring. Belangrijk blijft wel dat mensen de uitkomsten controleren; toegankelijkheid is niet alleen een kwestie van regels, maar van empathie en ervaring.

Best practices voor slim gebruik

AI kan veel waarde toevoegen, maar alleen als je het slim inzet. Zie het vooral als een snelle eerste check die je helpt om problemen vroeg te signaleren. De resultaten moeten echter altijd gekoppeld worden aan menselijke validatie, want toegankelijkheid draait uiteindelijk om echte gebruikservaringen.

Het werkt het beste wanneer je AI-scans al in je designproces integreert, zodat toegankelijkheid vanaf het begin wordt meegenomen en niet pas aan het einde als losse controle. Op die manier gebruik je AI om tijd te winnen, terwijl je team meer ruimte houdt voor de menselijke kant van het werk: testen, verbeteren en luisteren naar de feedback van echte gebruikers.

Hoe je slim start: praktische checklist

Stappenplan voor organisaties

• Begin met een nulmeting: vraag een gratis WCAG-scan aan of gebruik een gratis WCAG-checklist.
• Pak quick wins aan: alt-teksten, kleurcontrasten, toetsenbordnavigatie.
• Integreer toegankelijkheid in je workflow: accessibility by design voorkomt dure fixes.
• Train je team: marketeers en UX’ers moeten de basics kennen.
• Blijf monitoren: toegankelijkheid is geen project, maar een proces.

Checklist voor contentmakers

Toegankelijk schrijven betekent niet dat je saaie teksten moet maken, integendeel! Het gaat erom dat je boodschap helder, vindbaar en bruikbaar is voor iedereen. Een paar praktische richtlijnen helpen je daarbij.

Begin met structuur: duidelijke koppen en korte alinea’s zorgen dat lezers snel de essentie vinden, ook als ze je tekst maar scannen. Vermijd vakjargon of ingewikkelde woorden waar mogelijk, en kies voor een schrijfstijl die je oma óók zou begrijpen. Je boodschap blijft dan beter hangen.

Beelden zijn krachtige vertellers, maar alleen als ze inclusief zijn. Voeg daarom altijd alt-teksten toe aan afbeeldingen, zodat ook mensen die een screenreader gebruiken begrijpen wat er te zien is. Hetzelfde geldt voor links: een ‘klik hier’ zegt niets, maar een beschrijvende link zoals ‘Lees meer over WCAG 2.2’ maakt meteen duidelijk waar iemand terechtkomt.

En misschien wel het belangrijkste: test je content. Zet een screenreader aan en ervaar hoe je tekst wordt voorgelezen. Kleine experimenten als deze geven vaak verrassend veel inzicht en maken je werk stukken beter – en eerlijk is eerlijk, het is ook gewoon leuk om je eigen content eens door een heel andere bril te bekijken.

Toegankelijkheid als concurrentievoordeel

Waar toegankelijkheid voor velen vooral een juridische verplichting is, zien steeds meer organisaties het als strategisch voordeel. En dat is terecht:

• Meer klanten bereiken: door drempels weg te nemen, sluit je niemand uit.
• Sterkere klantrelatie: een toegankelijke ervaring voelt gebruiksvriendelijker voor álle bezoekers, niet alleen voor mensen met een beperking.
• SEO en vindbaarheid: zoekmachines waarderen toegankelijke sites, waardoor je beter scoort in Google en AI-overzichten.
• Reputatie en merkwaarde: inclusieve merken worden gezien als toekomstgericht en betrouwbaar.

Met de EAA als stok achter de deur en AI als versneller is digitale toegankelijkheid in 2026 geen “extra” meer, maar een basisvoorwaarde. Organisaties die nu investeren, lopen niet alleen minder risico maar creëren ook een blijvende voorsprong in hun markt.

Conclusie: begin vandaag, niet morgen

Digitale toegankelijkheid is geen lastige juridische horde, maar een kans om je digitale strategie future-proof te maken. De European Accessibility Act Nederland verplicht actie, maar de echte winst zit in betere vindbaarheid, hogere conversie en sterkere merkperceptie.

Wil je concreet starten? Download de checklist WCAG 2.2 of lees onze whitepaper over digitale toegankelijkheid. Zo zet je vandaag al de eerste stap richting digitale inclusie én zakelijk voordeel.

Home < Digitale toegankelijkheid: van verplichting naar groeikans