Alles golft, ook de technologie

Alles golft. De zee, de economie, de huizenprijzen, de stemming van de mens. ‘What goes up must come down’ zei Isaac Newton al, en later zong Blood Sweat & Tears het: ‘Spinning Wheel’. De Dijk bezong het ook, ‘als het golft dan golft het goed, niet te stuiten, niet te sturen’.

Het samenspel tussen technologie en samenleving

De econoom Nicolai Kondratieff beschreef lange golven in een kapitalistische economie. De oorsprong zit in het samenspel tussen technologie en een samenleving, waarbij grote veranderingen plaatsvinden. Denk aan de industriële revolutie (rond 1770), stoom en spoorwegen (1830), staal en electriciteit (1875), olie en auto (1910) en het post-industriële informatietijdperk dat eind vorige eeuw begon. Om deze laatste golf nu gaat het.

We zijn bezig met een neerwaartse gang

Een Kondratieff-golf duurt, van dal tot dal, vijftig tot zestig jaar. Laten we er vanuit gaan dat de Kondratieff-golf van het informatietijdperk een echt opgaande vaart kreeg rond 1990. De top is inmiddels bereikt, we zijn bezig met de neerwaartse gang. Sinds het begin van het informatietijdperk is er een goudberg aan spectaculaire innovaties door en voor de mens ontwikkeld. Er kwam een netwerk waar iedereen op terecht kon, computers werden kleiner en krachtiger, de robotica heeft een enorme vlucht genomen, er kwamen satelieten die ons kunnen zeggen waar we ons bevinden en er zijn inmiddels razendsnelle (4G) draadloze verbindingen.

Waar wordt de mensheid over de hele linie beter van?

Technisch is de afstand tussen mensen onderling of tussen mensen en apparaten gereduceerd tot bijna niets. De wereld kan worden volgehangen met techniek, en nu gij, mens, doe er wat mee. De openingsrituelen van het informatietijdperk zijn geweest, en nu aan de slag. Verzin iets verheffends, onderscheidends, iets waardoor de mensheid er over de hele linie beter van wordt, oorlogen verdwijnen, geweren uit de supermarkten, ‘honger’ wordt wat ooit ‘pest’ of ‘scheurbuik’ was.

Weegschaal die je hartslag meet en 3D-printers

Vorige week was de Consumer Electronics Shows (CES) in Las Vegas, ‘s werelds grootste beurs op het gebied van consumentenelectronica. En zie hier de belangrijkste bevindingen. De HapiFork legt bewegingen vast. Hij piept als je te snel eet. De Smart Body Analyzer is een weegschaal die gewicht, vetgehalte en hartslag meet. 3D-brillen zijn uit, te moeilijk. De 3D-printer wordt nog steeds een grote toekomst toegedicht, er zijn hoofdbandjes die de stemming in je hoofd (zwoel, streng, stabiel) vertalen naar een zwoel of streng of stabiel lettertype.

Kinderen van nu mogen het bewijs leveren

Het is een armetierige oogst. We moeten er hard over nadenken hoe we een zinnige bestemming geven aan al die technologische verworvenheden. Het netwerk is dom, apparaten lijken slim maar zijn dom, aan mensen de uitdaging om er slim mee om te gaan. Op het moment dat we daar in geslaagd zijn zal het diepste dal van de golf van het informatie-tijdperk zijn bereikt en zal de opgaande lijn van de volgende Kondratieff-golf weer beginnen. Dat gaat nog wat jaartjes duren, maar waarom zouden we niet vast beginnen.

Een Kondratieff-golf duurt twee generaties. Dàt is het natuurlijk. De ene generatie moet het uitleggen aan de volgende. De kinderen van nu mogen het bewijs leveren. Heb geduld.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.