Geen gebed zonder end: 5 tips voor een goed slot van je speech

That awkward moment: een presentatie die niet soepel eindigt. Een spreker staat stamelend tegenover een starend publiek. Erg zonde als de laatste indruk die je achterlaat ongemakkelijk en niet daadkrachtig is. Hoe kun je dat vermijden? In dit artikel geef ik je 5 tips voor een goed sluitstuk. Nooit meer stamelen. Nooit meer “mexican stare off”.

1. Zorg voor een slotzin. Überhaupt.

De kracht zit in je voorbereiding, ook bij slotzinnen. Veel sprekers vergeten het verzinnen van een slotzin, ze praten gewoon door tot ze niets meer hebben. Vervolgens stamelen ze iets als “dat was het”. En dat werkt niet, dan sluit je niet goed af.

Het is misschien de open deur van de week, maar echt: zorg dat je überhaupt een afsluitende zin hebt, liefst een waarin je kernboodschap nogmaals voor het voetlicht komt. Op deze manier eindig je krachtig en verzorgd.

Kijk eens hoe Marc de Hond dat doet in zijn speech op TEDXAmsterdam 2012.

Accepteer cookies

En kijk eens naar het slot van Anne Walraven op TEDXDelft2013.

Accepteer cookies

2. Het cirkelslot

Mensen houden van verhalen, dat zit nu eenmaal in ons brein gebakken. En we houden vooral van ronde verhalen, dus verhalen waardoor je een idee hebt van hoe het af loopt.

Kort je inleiding herhalen en daar iets aan toevoegen, geeft je publiek de impliciete boodschap: het is af, we zijn rond. Dit noemen we een cirkelslot.

Onderzoek naar deze techniek (van Andeweg, De Jong, Wackers e.a. in 2008) toont aan dat dit slot inderdaad effect heeft. Uit een experiment met verschillende toehoorders blijkt dat een cirkelslot zorgt voor een positievere waardering van de structuur van je presentatie.

3. Beantwoord een vraag

Als je je presentatie een titel mee kunt geven, overweeg dan eens om een prikkelende vraag of bewering als titel te gebruiken. Je kunt dan vervolgens de titel van je presentatie gebruiken als je slotwoord; de vraag kun je beantwoorden en op de bewering kun je reageren. Heel simpel, maar erg effectief; het werkt als een premium cirkelslot.

Fotolia_60604316_Theory of infinity © artenot - Fotolia

4. En ze leefden nog lang en gelukkig

Veel sprekers praten tijdens het einde van hun presentatie net zoals de rest van hun relaas. En dat is een gemiste kans. Je kunt meer met je stem doen dan je op het eerste gezicht zou denken: experimenteer eens met verschillende toonhoogten, afwisseling in volume en tempo. Afsluiten doe je niet alleen met een inhoudelijke slotzin, maar ook door “naar beneden” te gaan met je stem en door de zin langzamer uit te spreken. Denk daarbij aan de manier waar op je “en ze leefden nog lang en gelukkig” uitspreekt aan het slot van een sprookje.

5. “Bedankt voor uw aandacht”

Intonatie, originele slotzin … je hebt het allemaal in je hoofd en toch sta je op het moment suprême tegen een starende menigte aan te kijken. Dan kun je altijd nog je toevlucht nemen tot “Bedankt voor uw aandacht”. Misschien niet origineel of knallend, maar wel duidelijk.

Een tijdje geleden beschreef ik hier op Frankwatching vier tips voor een goed begin van je presentatie. Maar, zonder een goed slot is je presentatie als een prachtige ballon waar geen knoop in gelegd is; op zich mooi maar het loopt uit op een anticlimax. Als je de kunst van het afsluiten goed beheerst, laat je een goede laatste indruk achter. Minstens zo belangrijk als de eerste.

Illustraties met dank aan © artenot – Fotolia

Blog