Mijn klant laat ChatGPT mijn werk beoordelen: wat nu?

Stel: je levert een tekst aan. De klant is tevreden, denk je. Maar wat je niet weet is dat je tekst nog door een extra controle gaat: ChatGPT. Je klant stuurt de ChatGPT–feedback door en vraagt of jij deze wil doorvoeren. Dat voelt vreemd. Je bent professional met jarenlange ervaring. En nu wordt je werk beoordeeld door een tool die is getraind op gemiddelde teksten. Hoe moet je hier als professional mee omgaan? 

Ik heb je tekst nog even door ChatGPT gehaald. Die kwam met de volgende punten. Wil je daar nog even naar kijken?

Het was een reactie die ik kreeg van klanten. Twee keer in één week zelfs. Klant 1 stuurde mij letterlijk deze zin per e-mail. Klant 2 had het niet over ChatGPT, maar had in de feedback duidelijk een AI-reactie gekopieerd. 

Wat moest ik doen? Voor mijn gevoel had ik deze opties: 

1. Niet zeuren en gewoon doorvoeren. 
2. Aangeven dat ChatGPT altijd feedback heeft, zelfs als je alle wijzigingen doorvoert en ChatGPT opnieuw raadpleegt.  
3. Uitleggen dat ChatGPT is gevoed met gemiddelde teksten en dat ‘gemiddeld’ niet beter is dan wat een ervaren tekstschrijver oplevert. 
4. Stug aangeven dat ik ChatGPT-feedback niet verwerk.  

Dit was mijn verweer 

Bij klant 1 deed ik een experiment. Ik voerde de wijzigingen door en stopte de nieuwe tekst in ChatGPT. Daarna stuurde ik de aangepaste tekst en de nieuwe reactie van ChatGPT terug naar de klant.  

ChatGPT had uiteraard opnieuw suggesties. Het algoritme stelde zelfs voor om zijn eerdere eigen aanpassingen nog een keer aan te passen. Zucht. Gelukkig snapte de klant na enig overleg hoe ChatGPT te werk ging en was de tekst snel akkoord. 

ChatGPT stelde voor om zijn eigen aanpassingen weer opnieuw aan te passen.

Bij klant 2 voerde ik de wijzigingen gewoon door. Ik ging de discussie niet aan, ook omdat de klant ChatGPT zelf niet had genoemd. De klant impliceerde daarmee of het eigen feedback was.

De feedback van ChatGPT leidde in beide gevallen tot teksten die nét anders waren. Niet beter. Soms iets slechter. Maar vooral gewoon anders. Een ander woordje, een zin in andere volgorde of een andere zin met exact dezelfde impact. 

Hoe dit voor mij voelde

Ik werd er om eerlijk te zijn een beetje verdrietig van. In mijn 22 jaar als tekstschrijver had ik wel vaker kritische feedback gekregen. Uiteraard ook kritiek waar ik het niet mee eens was, maar dit voelde toch anders. 

Een klant die een professionele tekstschrijver inschakelt en betaalt, en daarna de tekst laat beoordelen door ChatGPT met het verzoek de wijzigingen door te voeren.

Ik had verwacht dat AI het werk van tekstschrijvers zou overnemen. Maar ik had niet verwacht dat klanten teksten, waarvoor ze een professional betalen, door ChatGPT zouden laten beoordelen. 

Waarom doen klanten dit?

Waarom doen klanten dit? Misschien omdat het de klant tijd scheelt. Hij of zij kan de tekst zelf wellicht niet goed beoordelen. De perceptie is vervolgens dat ChatGPT dit wél kan. Dat is handig. 

De klant zet ChatGPT in als een second opinion; als een extra controle. Moet je dat die klant dan kwalijk nemen? Nee. Volgens mij is dit gewoon de nieuwe realiteit. 

Vroeger was het: ‘Goeie tekst, denk ik.’ Nu is het: ‘Goeie tekst, denk ik. Even laten checken. Oh, ChatGPT heeft toch nog aanpassingen!’

Menselijke feedback versus algoritme-feedback

Ik stippelde dit onderwerp recent al aan in deze LinkedIn-post. Iemand gaf aan dat vroeger de feedback werd gegeven door mensen. Met die feedback was je het als tekstschrijver soms eens en soms niet. Is het dan zo erg dat nu de feedback komt via ChatGPT? Je moet als tekstschrijver toch gewend zijn aan (kritische) feedback? 

Dat klopt. Maar blijkbaar kan ik van een mens feedback beter hebben dan van een tool die getraind is op gemiddelde teksten. 

Bij menselijke feedback kan ik het gesprek aangaan. Uitleggen waarom ik bepaalde keuzes maak. Ik kan de klant overtuigen op basis van argumentatie die geldt voor mijn vakgebied. Ik heb immers 22 jaar schrijfervaring. Dat lukt me wel.  

Ik heb 22 jaar schrijfervaring. Daar mag de klant op vertrouwen.

Bij AI-feedback voelt dat anders. Het algoritme is getraind op een willekeur aan teksten. Dat zijn niet per se altijd heel goed geschreven teksten. 

ChatGPT wordt door de klant gezien als expert. Dat is niet terecht. Maar hoe maak je dat aan de klant duidelijk? 

Afbeelding gegenereerd met Gemini

Praktische oplossingen voor professionals

Hoe ga je hier als tekstschrijver mee om? Ik zie een aantal handvatten, niet alleen voor tekstschrijvers maar ook voor andere vakdisciplines die te maken krijgen met AI-feedback. 

1. Voeg standaard argumentatie toe

Voeg bij je oplevering van je werk een document toe waarin je de belangrijke inhoudelijke keuzes toelicht. Waarom heb je voor bepaalde inhoud gekozen? Waarom is de opbouw zoals hij is? Waarom dat prikkelende zinnetje bij de inleiding? Dit zorgt vooral voor minder discussie achteraf, maar kost je extra tijd die je niet kunt factureren. Méér werk dus tegen hetzelfde tarief.

2. Geef instructies voor AI-gebruik

Je kunt ook een korte instructie meesturen over hoe de klant feedback kan geven op je tekst. Daarbij ga je al in op het feit dat AI-tools zoals ChatGPT altijd met correcties komen, en dat die correcties niet altijd wenselijk zijn. Je kunt zelfs een ‘controle-prompt’ meesturen die de klant kan gebruiken om jouw tekst te controleren. Je regisseert op die manier niet alleen de respons, je zet de klant ook aan het denken of het beoordelen van een tekstschrijver via een AI-tool wel zinvol is, aangezien die tekstschrijver daar zelf al over heeft nagedacht.

3. Stel vragen over de prompt

Als een klant met AI-feedback komt, vraag dan naar de prompt. Want hoe minder sturing de klant geeft aan de prompt, hoe groter de kans dat AI met een willekeur aan reacties komt. ‘Geef feedback op deze tekst’ is al anders dan ‘Beoordeel deze tekst op toon en doelgroep, gegeven dat het een zakelijk publiek in de financiële sector is. De tekst is geschreven door een tekstschrijver met 22 jaar ervaring.’

ChatGPT adviseert loodgieter

Gedurende de LinkedIn-gesprekken ging ik ook over iets anders nadenken: wat als deze situatie doorslaat van tekstschrijvers naar loodgieters? 

Stel je voor: het is 2028. Je hebt net als iedereen een thuis-robot. Een loodgieter komt een lekkage repareren. De loodgieter is klaar. Jij laat jouw thuis-robot de situatie analyseren. De robot doet verslag aan jou en jij zegt tegen de loodgieter: ”Ik zie dat je een 15 millimeter kunststof-leiding hebt gekozen. Een 12-millimeter leiding lijkt me logischer. Wil je dit doorvoeren?” 

Hoe zou die loodgieter reageren…? En hoe zit dit bij andere beroepen? 

1. Je vertelt de automonteur dat een andere olie beter was geweest.  
2. Je schotelt de accountant een slimmere afschrijvingsmethode voor.  
3. Je vertelt de verpleging dat ze je infuus anders hadden moeten aanleggen. 

Voelt belachelijk toch: een vakman op zijn eigen expertise aanspreken? Maar in de tekstschrijverswereld is dit nu aan de hand. Geen toekomst, maar realiteit. 

Filosofische overdenking: AI reageert op AI

Dan een meer filosofische overdenking. Ik zet nu zelf AI in voor de creatie van mijn teksten. Samen met Claude.ai kan ik oprecht heel goed prompten om teksten te maken. Dat werkt perfect. 

Maar stel nu dat mijn klant ook heel goed kan prompten?  

De klant stuurt dan slimme en terechte AI-feedback op die tekst. Ik laat AI vervolgens weer een sterk onderbouwde reactie schrijven, waarom de correcties niet allemaal even zinvol zijn.  

De klant laat AI daar weer op reageren. Wat zijn we dan eigenlijk nog aan het doen met z’n allen? Of zoals deze jaren ‘90-commercial het mooi verwoordde (sorry, retro…): ‘Waar zijn we nou helemaal mee bezig.’ 

Verzetten of meebuigen?

Wat doe jij met deze informatie? Je kunt je natuurlijk verzetten tegen AI-feedback; uitleggen dat jij de expert bent en dat de klant op jouw expertise moet vertrouwen. Net zoals die klant vertrouwt op de expertise van een doorgewinterde loodgieter. 

Je kunt ook meebewegen. AI (noodgedwongen) omarmen als onderdeel van het proces.  

• Prompt-instructies meesturen.
• Uitleg geven over hoe het algoritme werkt.
• De klant helpen om betere vragen te stellen aan ChatGPT.

Of je kiest een andere route: je accepteert dat sommige klanten dit doen en anderen niet. Je selecteert bewust alleen de klanten die jouw expertise waarderen en die niet naar ChatGPT grijpen voor een second opinion. Ook al weet je dat natuurlijk niet altijd van tevoren. 

De nieuwe realiteit is er. De vraag is niet of dit gaat veranderen. De vraag is hoe jij als professional hiermee omgaat en welke klanten je daarbij wil behouden? 

Nieuwe tijden. Nieuwe uitdagingen.