Hoe het Business Model Canvas je dwingt concreet te zijn [5 methoden]

Veel ondernemers gebruiken het Business Model Canvas (BMC) bij het opzetten van een nieuwe business. Logisch, want het BMC geeft snel inzicht hoe jouw verdienmodel eruit ziet. Het dwingt je om heel concreet te zijn over de cruciale componenten. Wat zijn de logische bouwstenen rondom jouw propositie en marktsegmenten?

Als het businessmodel eenmaal staat is het vaak weer business as usual en raakt het BMC-denken nogal eens op de achtergrond. Dat is jammer, want de BMC-mindset kan de  bedrijfsvoering naar een hoger plan tillen. Alexander Osterwalder (auteur van het Business Model Canvas) onderscheidt 5 methoden hiervoor.

1. Resource-gedreven Business Model Canvas

Je kunt jouw businessmodel aanscherpen door te kijken hoe je jouw bestaande middelen inzet om nieuwe markten te vinden. Vaak gaat het om bestaande producten of dienstverlening die (met wat aanpassingen) naar een nieuwe markt worden gebracht.

Denk aan uitgevers die hun klantdata gebruiken voor commerciële exploitatie, bijvoorbeeld ten behoeve van adverteerders. Het verdienmodel verschuift dan van betalen voor content door lezers naar aanbieden van klantinzichten voor online campagnes.

2. Aanbodgedreven Business Model Canvas

Door gerichte productinnovatie kun je een voorsprong krijgen op jouw concurrent. Dit is een voorbeeld van de zogenaamde Blue Ocean Strategy, waarin de zee rustig en blauw is met meer dan genoeg vissen. Er zijn nog geen concurrenten (haaien) die er met de buit vandoor gaan en de zee rood kleuren.

Kortom, fundamentele differentiatie door innovatie. Voorbeeld: Autofabrikant Lightyear die zonnepanelen in het dak verwerkt zodat opladen met een stekker niet meer nodig is en accu-capaciteit kan worden verminderd.

3. Klantgedreven Business Model Canvas

Als nieuwe (urgente) klantbehoeften worden ontdekt, kunnen bestaande producten worden aangepast of zelfs nieuwe vormen van dienstverlening worden gerealiseerd. De innovaties zijn vaak minder radicaal dan bij een aanbodgedreven innovatie op het BMC. Maar wel radicaler dan bij een resource-gedreven innovatie, omdat het hier gaat om het inspelen op nieuwe klantbehoeften waar een product of dienst aansluiting op moet vinden.

Voorbeeld: Dopper die de frustratie wegneemt bij klanten rondom wegwerpflessen en er een schoner en stijlvoller initiatief voor ontwikkelt.

4. Finance-gedreven Business Model Canvas

Financieel gedreven innovaties op het BMC komen voor doordat het product of de dienst aantrekkelijker is gemaakt voor klanten in financiële zin. Bijvoorbeeld door de kosten te verlagen (aanpassing kostenstructuur), andere inkomsten te genereren (bijvoorbeeld financial lease of aanbieden van abonnementen in plaats van aanschaf van het product ineens).

Het kan ook zijn dat de prijs voor de aanschaf van het product naar beneden is bijgesteld, maar dat juist het meeste geld wordt verdiend met het onderhoud of de supplies (onderdelen, grondstoffen) voor het gebruik van het product.

Wederom een voorbeeld: Rational – leverancier van keukenapparatuur – biedt leasecontracten aan horeca-exploitanten. Dit vermindert het kapitaalbeslag voor de exploitant en geeft Rational een stabiele stroom van inkomsten.

5. Meerdere epicentra Business Model Canvas

Je kunt er ook voor kiezen het totale businessmodel te innoveren en tot een andere bedrijfsvoering te komen. Het is eigenlijk een combinatie van bovenstaande innovaties die terugkomen in een vernieuwd BMC.

Neem Snapp car. Een verhuurplatform voor particuliere autobezitters. Het maakt gebruik van de overcapaciteit van auto’s (resource-gedreven: een auto staat gemiddeld meer dan 95% van de tijd stil). De inkomsten zijn op commissiebasis en geen dagtarief zoals bij traditionele autoverhuurbedrijven (finance gedreven). De kosten liggen uiteraard veel lager, doordat er geen onderhoud of beheer is van het wagenpark.

Vaak is een keuze van een van deze benadering een kwestie van een goede analyse van de bouwstenen van het BMC. Elke aanpassing heeft in de regel tot gevolg dat de andere bouwstenen in meer of mindere mate veranderen. Zo ontstaat dus een nieuw BMC met een verbeterde (gezondere) bedrijfsvoering.

Met welk Business Model Canvas ben jij bekend?