Boekrecensie: Basisboek crossmedia concepting

Steeds vaker worden diverse mediakanalen ingezet om een bepaalde communicatiedoelstelling te realiseren. Hoe ontwikkel je daarvoor een concept en wat kan je in dit proces nu wel en niet sturen? Indira Reynaert en Daphne Dijkerman schreven er een boek over: het Basisboek crossmedia concepting.

De auteurs willen met het boek een eerste aanzet geven tot crossmediale theorievorming. Het boek is vooral bedoeld voor studenten van media- en communicatiestudies van hogescholen en universiteiten, maar is daarnaast ook geschikt voor zelfstudie door een breder publiek. Het doel van het boek is dat lezers zelf leren een crossmediaal concept te ontwikkelen aan de hand van praktijkvoorbeelden en voorbeelden op de bijbehorende website.

Niet in één keer lezen

Ik heb er even over na moeten denken wat ik van het boek vind. Dat komt vooral omdat ik niet in enkele korte zinnen kan uitleggen waarover het gaat. Er staat namelijk heel erg veel theorie en het begrip ‘crossmediaal concept’ wordt meerdere keren in andere bewoordingen uitgelegd. Dat maakt het er niet makkelijker op om het boek te doorgronden en geeft het gevoel dat het misschien ingewikkelder wordt gemaakt dan het in de praktijk is. Ik heb het in één keer uitgelezen, wat waarschijnlijk ook niet de juiste benadering is voor dit boek. Toch heeft het uiteindelijk een positieve indruk bij me achtergelaten. Ik vond het interessant om te lezen en heb absoluut zin om een keer te proberen of ik het als ondersteuning bij een praktijkcase kan gebruiken.

Een crossmedia concept is een halffabrikaat

Wat mij het meest heeft getriggerd is het uitgangspunt dat een crossmedia-concept verder gaat dan de aanbodkant van de producent en eigenlijk een halffabrikaat is. Zoals de auteurs zeggen: “Een crossmediaal concept bestaat uit een combinatie van verschillende media die elkaar ondersteunen en versterken, maar ook uit de waarde die de consument zelf inbrengt.” In het communicatievak worstelen nogal wat adviseurs met het verlies van sturingsmogelijkheden door de opkomst van het sociale web. Wat fijn is aan het boek is dat de auteurs heel duidelijk uitleggen welke aspecten je zelf kan en moet managen, maar ook dat je uiteindelijk de controle uit handen moet geven en de consument actief moet uitnodigen om deel uit te gaan maken van het hele proces. Ik denk dat deze benadering aansluit bij de behoefte in de adviespraktijk.

Aspecten die belangrijk zijn voor een crossmedia concept

Aspecten die volgens de auteurs een belangrijke rol spelen bij het ontwikkelen van een crossmedia concept zijn:

storytelling

Dit is een krachtig middel om een bepaald gedachtegoed te koppelen aan een merk of concept dat je op de markt brengt. Binnen het gedachtegoed komen visies, houdingen, overtuigingen, motivaties, wereldbeelden en ‘werelden’ terug die voor de consumenten betekenis hebben en beleving oproepen. In het boek wordt uitleg gegeven over impliciete en expliciete storytelling, verschillende vertelstructuren en authenticiteit.

mediumspecificiteit

Een gedegen en efficiënt crossmediaal concept houdt rekening met datgene wat een medium onderscheidt van andere media: de mediumspecificiteit. Die draait niet alleen om techniek, maar heeft ook een emotionele betekenis. Voorbeelden van mediumspecifiteit zijn het grote bereik en de emotionele impact van televisie, de interactiviteit van het internet of de connectiviteit van je mobiele telefoon.

usability

Je moet rekening houden met de mate van empowerment (consumenten moeten de content kunnen raadplegen wanneer ze dat willen), de timing en de tijdsduur van de actie en de toegankelijkheid van je platform. Dit laatste bepaalt niet alleen dat consumenten gemakkelijke overstappen naar het betreffende medium, maar ook wat ze daarvoor moeten doen en hoe ze dit ervaren.

relevantie

Relevantie is als het ware de mate waarin de dialoog de juiste boodschap bevat, op het juiste moment via het juiste middel. Aangevuld met emotie ontstaat de juiste synthese. Het gaat er dus niet om dat je zoveel mogelijk kanalen inzet, maar wel dat je de juiste kanalen gebruikt.

co-creatie

Consumenten krijgen hiermee een actievere rol in het creatieproces. Gevolg is dat producten en diensten meer aansluiten bij de wensen en behoeften van de uiteindelijke gebruiker.

Inhoud van het boek

In de eerste drie hoofdstukken van het boek wordt uitgebreid uitleg gegeven over crossmedia, concepten en de combinatie daarvan. Het vierde hoofdstuk gaat in zijn geheel over social media. Het vijfde hoofdstuk geeft allerlei tips om zelf een crossmedia-concept te ontwikkelen. Het is een beetje gek dat vanaf het vierde hoofdstuk opeens opdrachten opduiken. Als het boek voor studie-doeleinden wordt gebruikt, lijkt het mij ook goed om aan de eerste drie hoofdstukken opdrachten toe te voegen. Dat zal zeker helpen de theorie beter te doorgronden. Verder is het boek prettig geschreven en vormgegeven en wordt de tekst afgewisseld met veel praktijkvoorbeelden en citaten. Interessant is dat ook enkele voorbeelden worden gegeven van wat er mis kan gaan bij crossmedia concepting, zoals bij de game die als vervolg op de film ‘The Fightclub’ werd uitgebracht.

Uiteraard ben ik erg benieuwd wat andere lezers van het boek vonden, laat je reactie achter!

Titel: Basisboek crossmedia concepting
Auteurs: Indira Reynaert, Daphne Dijkerman, redactie: Nicoline Fokkema
Uitgever: Boom onderwijs
Jaar: 2009
Nummer: ISBN 9789047300885
Mediatype: Boek (200 pagina’s)
Prijs: € 28,50
Bestellen: via Boom Onderwijs (ook te bestellen via andere boekensites)