Van aktetas naar Dropbox

We zijn toe aan een herijking van het begrip ‘bezit’. In de traditionele benadering neem je aan dat je iets wat je bezit ook ook aanraakbaar is en dat je het bij overtolligheid kunt verkopen of meegegeven aan de vuilnisman, en vanaf dat moment is het niet meer van jou. Je bezit een boek, je bezit een huis, je bezit een stapel brieven of een fotoalbum. Volgens van Dale is ‘bezitten’ het ‘in bezit hebben’. Je hèbt het dus. Het is bij jou.

Maar het is al een tijd anders. Het nieuwe bezit heeft als belangrijkste eigenschap dat je er over kan beschikken, dat je het kunt gebruiken op het moment dat het je uitkomt, en ook nadrukkelijk dat je niet verplicht bent het te gebruiken of verplaatsen op het moment dat het je niet nodig hebt. Neem nu een aktetas. Waarom hebben advocaten en bankbedienden een aktetas zo groot als een loodgietersuitrusting? Wat heb je aan een aktetas in de auto, gesteld dat je geen chauffeur hebt? Waarom zijn ministers er trots op om met stapels ordners de auto uitstappend gefotografeerd te worden? Het zijn nutteloze kilo’s tijdens de reis, het is een gedateerde verspilling van energie.

Postbestellers hebben er hun beroep van gemaakt om heel veel gewicht te verplaatsen van zender naar ontvanger en in veel gevallen was het niet nodig geweest. Papier is een permanente drager van tijdelijke informatie en we zijn veel meer op zoek naar tijdelijke dragers van permanente informatie. Er is niets zo mooi en toegankelijk als een papieren krant, maar een krant is als een opengesneden avocado. Het is prachtig om te zien en makkelijk om te consumeren, maar je moet het snel doen. De papieren krant tart theoretisch alle wetten van de nieuwe logica. Je bewaart de krant nooit, terwijl de informatie die er in staat zelden op het goede moment tot je komt. Echt nieuws had je al lang gelezen, film- of boekrecensies wil je lezen als je tijd hebt om naar de film te gaan of een boek te kopen.

Steeds meer komen we programmaatjes tegen die tijdelijk artikelen de lucht in gooien en die ik uit de lucht kan plukken. Mijn lucht. Ik maak een grote wolk met boeken, artikelen, onderzoeken, sinterklaasgedichten, een omgeving waar alleen ik bij kan. Ik bezit de bibliotheek, ik ben de eigenaar, ik kan er over beschikken. Voor het gemak gaan we er van uit dat aan alle voorwaarden van privacy en veiligheid is voldaan. De kantoormarkt op de grond mag vastzitten, de verhuur van schapruimte in de lucht bloeit volop. Maandelijks bereiken mij aanbiedingen. Een paar dollar per maand. En als verleiding krijg ik de eerste kubieke meters, lees gigabyte, gratis. De programma’s heten Dropbox, SugarSync, MobileMe of Realmac. Ook Google bemoeit zich er mee.

Het is ideaal. Al mijn polissen, krantenknipsels, korte en lange verhalen, rapporten en verslagen sla ik op in mijn luchtcontainer en als ik iets snel wil lezen sleep ik het even naar mijn iPad of smartphone. Het is bescheiden bezit. Het claimt geen enkele ruimte en als je haar roept is ze er onmiddellijk.

Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.