De geheimen van een succesvol team ontrafeld

Een en een is drie, zeggen ze weleens. Of in elk geval meer dan twee. Een effectief team krijgt meer voor elkaar dan de individuen afzonderlijk. Toch is er in teams vaak gedoe. Hoe voorkom je dit? Ik geef je de vier bouwstenen van een dreamteam.

Ik verklap het maar gelijk. In een ‘dreamteam’…

1. Is er een fundament van vertrouwen
2. Kan iedereen zeggen wat hij denkt en voelt
3. Maakt het team afspraken en voert het afgesproken acties uit
4. Meet het team of het op de goede weg is

Dit is de overtuiging van trainer, coach en spreker Johan De Keyser. In zijn teamcoachpraktijk werkt hij met teams aan hun groei op deze vier componenten. Hij doet dat via ‘de verhelderende methode’. Deze deelt hij in zijn boek ‘Bouw je Dreamteam’ (aff.) met als ondertitel ‘Anders kijken naar succesvol samenwerken’.

Anders kijken naar teams

De Keyser geeft aan dat wij geneigd zijn te denken in termen van problemen. Die dan uiteraard moeten worden opgelost. Als een probleem een logische oorzaak-gevolgrelatie heeft, dan is een probleem op te lossen. Dit zijn vaak technische problemen. Maar bij problemen in teams en tussen mensen is die relatie niet zomaar helder. Wat is het echte probleem? Is bepaald gedrag niet een symptoom van iets anders? En heb je niet te veel een waardeoordeel als je iets als een probleem ziet?

Een ander nadeel van het proberen op te lossen van problemen is de rol die de leidinggevende hierbij neemt of krijgt. Maar al te vaak hebben leidinggevenden de neiging zich als redder of brandjesblusser op te werpen. Zij zijn hierdoor altijd druk en taakgericht bezig. Wordt een medewerker gemotiveerd om zelf met zijn situatie aan de slag te gaan als zijn leidinggevende er meteen bovenop duikt? Is het wel een probleem? En wil hij wel geholpen worden?

De Keyser pleit ervoor om iets te zien als een situatie en deze niet op te lossen, maar te verhelderen. Naar het idee van de Engelse term ‘point of view’. Bekijk een situatie van alle kanten. Hoe doe je dat? Met de ‘verhelderende methode’.

De verhelderende methode

De verhelderende methode maakt de situatie van een team duidelijk. De Keyser benoemt de 6 stappen ervan, maar kiest ervoor om in zijn boek niet uitgebreid op zijn methode in te gaan.

1. Verhelder de huidige situatie
2. Vraag naar de droom, de gewenste situatie
3. Sta kort stil bij procesremmers
4. Neem tijd om op zoek te gaan naar procesversnellers
5. Maak afspraken en onderneem actie
6. Meet, analyseer en verbeter

De Keyser geeft aan dat hij van plan is een werkboek voor coaches te schrijven waar hij deze methode ongetwijfeld als uitgangspunt zal nemen. Het boek vervolgt met een beschrijving van de 4 kernkwaliteiten van een dreamteam en hun belangrijkste procesremmers en -versnellers. En wellicht merk je dat de beginletters van de Engelse termen een bekend woord vormen…

Trustworthiness – Vertrouwen

Vertrouwen is het fundament. Je wilt je teamleden kunnen vertrouwen. Je wilt zelf betrouwbaar zijn. Maar als vertrouwen ooit wordt geschaad, is het heel moeilijk te herstellen. Vertrouwen hangt af van of iemand competent is, consequent is en of hij zich kwetsbaar kan opstellen. Dat laatste is het meest spannende in een team. Je moet risico durven nemen en je openstellen. Dit doet een team vooral door in teamsessies tijd te besteden aan het elkaar beter leren kennen.

Expression – Expressie

Te veel mensen zijn opgevoed met het gezegde ‘spreken is zilver, zwijgen is goud’. Ook ik zie als agile coach dat veel mensen elkaar niet durven aanspreken op gedrag. Vanuit angst om de ander te kwetsen of het ‘wie-ben-ik-om-dat-te-vinden-syndroom’. Dit is logisch, maar als team kom je niet verder. Onuitgesproken zaken zorgen voor groeiende ergernis, waarna door een druppel de emmer ineens kan overlopen. De Keyser biedt de ‘logische niveaus’ aan als procesversneller. Context en gedrag zijn zichtbaar, de rest is onzichtbaar. Door je te uiten en een ander verhelderende vragen te stellen krijg je inzicht in alle niveaus.

Agreements – Afspraken

Regels worden opgelegd, afspraken maak je met elkaar. Daarom zijn die laatste veel sterker. Als teamleden acties met elkaar afspreken zullen zij elkaar daar – indien nodig – op moeten aanspreken. Hier legt De Keyser het een en ander uit over feedback. Maar ook simpelweg elkaar vragen stellen helpt al enorm.

Monitoring – Monitoren

Als je als team wilt groeien, zal je ook moeten meten hoe het ermee staat. De Keyser biedt in zijn boek verschillende modellen met beoordelingsschalen om ook ontwikkeling op de zachte vaardigheden meetbaar te maken. Een hele praktische die je vandaag nog in je eigen organisatie kunt toepassen is de Meeting Rating Scale. Hoe goed was onze teamvergadering of -sessie? Laat elk teamlid de sessie beoordelen op het volgende:

1. In welke mate voelde je je betrokken?
2. Hebben we de tijd nuttig besteed?
3. Zijn er heldere afspraken gemaakt en acties benoemd?
4. Heb je zin om met de afspraken aan de gang te gaan?

 

Voor wie is dit boek?

Het boek biedt leiders en teamleden inzicht in de bouwstenen van een team. Door praktische cases en voorbeelden komen deze bouwstenen tot leven en door de tips en prikkelend geschreven stijl, krijgt de lezer concrete handvatten om met zijn eigen team aan de slag te gaan. Leiders die lijden aan het door De Keyser zo genoemde ‘hulpverlenerssyndroom’ worden hopelijk wakker geschud in het eerste deel van het boek.

In het tweede deel krijgen ze de inspiratie om hun team via een visie of droom zelf aan de gang te laten gaan. En teamleden zullen veel herkenbare situaties in het boek tegenkomen waardoor zij op hun team en hun eigen rol daarin kunnen reflecteren. Heb of zit jij in een team waar het niet zo lekker loopt? Dan biedt dit boek zeker manieren om daar een oplossing voor te vinden. Ach nee, om de situatie op te helderen en ermee aan de slag te gaan!

Over het boek

Titel: Bouw je Dreamteam
Auteur: Johan De Keyser
Uitgever: LannooCampus
Jaar: 2018
Nummer: 9789401453622
Mediatype: Boek, 191 bladzijdes
Prijs: €29,99
Bestellen: via Managementboek (aff.)

 

 

Foto: Margarida CSilva/Unsplash