De willekeur van smoezelige premiejagers

Opnieuw de upload-zaak in Berlijn. Studente Pietje was in 2011 een paar dagen in Berlijn in appartement van vrienden, gebruikte haar laptop voor diner- en jazztips, heeft in die tijd zonder het te weten een bestand van Christina Aquilera geüpload, en moet bloeden. In 2011 is in een voorlopige schikking van € 400 betaald, om er van af te zijn, deze maand kwam er weer een premiejagende advocatenclub op haar af met het verzoek € 750 bij te lappen. Sony Music Entertainment is de opdrachtgever en hersenloze advocaten zijn de beulen.

Onderhandelingen

Twee bevindingen. Ik ontving mails waaruit bleek dat het de moeite loont om als een marktganger bij het sluiten van de kramen te gaan onderhandelen. Een studente uit Eindhoven begon met een boete van € 815. ‘Ik kan u een aanbod doen van € 700,’ sprak de gebefte Duitse sjacheraar. De studente heeft € 100 overgemaakt, sindsdien heeft ze niets meer vernomen. De premiejagers zijn sneue bangmakers, er is geen enkel verband te ontdekken tussen de hoogte van het vergrijp en de te betalen som.

Illegaal downloadverbod

Tweede bevinding is dat we ons blijkbaar niet genoeg realiseren dat de markt voor premiejagers ook in Nederland geopend is nu het Europees Hof het verbod op downloaden uit illegale bron in Nederland heeft bekrachtigd. Lange tijd hebben we kunnen sudderen in het boetegeld van de thuiskopievergoeding. Van iedere blanco drager (cd, dvd, mp3-speler, laptop) betalen we een paar euro’s aan Stichting de Thuiskopie die op haar beurt deze pot weer verdeelt onder de auteursrechthebbenden.

Een cloud-heffing

Maar de wereld draait door, blanco geluidsdragers sterven uit, we vertrouwen steeds meer toe aan ‘de cloud’: er zal iets moeten veranderen. Een cloud-heffing zou een elegante oplossing zijn, of een ouderwetse belasting als kijk-en luistergelden. Europa brengt middels het downloadverbod een ander geschut in stelling: dat van de intimidatie.

Recht hebben en recht krijgen

In de fotowereld gebeurde hetzelfde, daar zouden we van hebben kunnen leren. Als je als blogger in onwetendheid een beschermde foto gebruikt (bloem, Atomium, het mag onschuldig zijn) heb je een gerede kans dat je bezoek krijgt van een sluipschutter. Hij is uit op angstgeld, een bedrag dat uiteindelijk meestal buiten de rechtbank wordt vastgesteld.Tot voor kort verdiende Getty images een substantieel bedrag niet met fotorechten maar met rechtzaken. Getty werd een beetje wijs; als kleine blogger mag je tegenwoordig een Getty-foto kostenloos ‘embedden’ op je site, net zoals je naar Youtube filmpjes verwijst.

Onzinnig

In Nederland loopt de wetgeving achter de feiten aan, Teeven heeft nog nooit van Getty gehoord en keurde in een namiddag een onzinnig wetsontwerp goed. De staatssecretaris is als een kunstschilder: je hoeft niet alles te begrijpen wat je tekent.

Uitlokken van oplichting

En ondertussen ontstaan er smoezelige advocatenclubjes die in opdracht van benepen rechthebbers op commissiebasis op pad worden gestuurd, zoals in Duitsland gebeurt, met de bekende gevolgen. Het door Teeven bekrachtigde wetsontwerp is uitlokking van oplichting, niets minder dan dat.

En overigens ben ik van mening dat iedereen, links of rechts, moet betalen voor muziek of beeld.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan Fotolia.