Moeten we blij zijn met Facebooks eigen munteenheid?

Met 350 Tikkies per minuut en de constante stroom aan iDEAL-betalingen, hoort Nederland bij de landen met de minste cash. Wat een verschil met landen als Congo, waar ambtenaren nog vanuit een jeep met stapels biljetten worden betaald. In de jungle en verschillende Zuid-Amerikaanse landen hebben de inwoners zelfs geen bankrekening. Gaat Facebook zowel in de westerse wereld als in ontwikkelingslanden voor een revolutie zorgen met haar eigen GlobalCoin?

Wereldwijd zijn er volgens de Wereldbank bijna 2 miljard mensen zonder bankrekening. In de Zuidoost-Aziatische landen heeft slechts 25 procent van de bevolking een bankrekening en in sommige Afrikaanse landen ligt dit aantal zelfs onder de 10 procent. Hoewel in veel landen cash nog steeds ‘king’ is, zie je in veel ontwikkelingslanden ook briljante betaalinitiatieven floreren. Zoals M-Pesa, waarmee geldtransacties tussen mobiele telefoons verstuurd kunnen worden. In Kenya wordt 50 procent van het BNP inmiddels via M-Pesa verstuurd en heeft 95 procent van de bevolking er toegang toe.

De worsteling van Facebook

In 1976 schreef Friedrich Hayek al in zijn boek ‘Denationalisation of Money’ over het opzetten van concurrerende munteenheden die de strijd aan gaan met het monopolie van centrale banken. Het lijkt wel alsof Facebook-CEO Marc Zuckerberg dit boek heeft gelezen tijdens zijn slapeloze nachten. Deze heeft hij zeker gehad in de afgelopen maanden. De Facebookschandalen stapelen zich op en de een na de andere overheid haalt het bedrijf door de juridische molen. Alleen al in Nederland verlieten het afgelopen jaar 600.000 gebruikers het platform. En de achtergebleven gebruikers zijn het platform minder intensief gaan gebruiken. Met alle gevolgen voor de financiële resultaten. Om maar niet te beginnen over alle adverteerders die zijn weggelopen.

Project Libra: een nieuwe digitale munteenheid

Een nieuw project zou het bedrijf dan ook niet alleen weer een positief imago kunnen geven, maar ook nieuwe inkomsten. Het bedrijf weet bijna alles van ons persoonlijke leven en kan met die data uiteraard doeltreffende diensten uitrollen. Naast de bekendmaking dat het bedrijf zich gaat richten op de datingmarkt (goed voor 10 miljard), is project ‘Libra’ inmiddels in een sneltreinvaart gekomen. Facebook wil haar eigen digitale munteenheid gaan uitgeven. Deze ‘GlobalCoin’ zal een zogenaamde ‘stablecoin’ worden, gelinkt aan verschillende valuta zoals de dollar en euro. Nadat de Facebook Credits aan een stille dood zijn gestorven, is dit Zuckerbergs tweede poging voor een nieuwe digitale munteenheid.

Hij omschreef het doel van zijn nieuwe digitale coin als volgt:

It should be as easy to send money to someone as it is to send a photo

De GlobalCoin

Het project is officieel geregistreerd in Zwitserland, het bedrijf praat inmiddels met de Amerikaanse en Britse overheid over de regelgeving. Het plan is om in 2020 de munt in 18 landen beschikbaar te maken. De businesscase is uiteraard erg interessant, aangezien een derde van onze wereldbevolking minimaal eens per maand inlogt op Facebook en bijvoorbeeld in India 80 procent van de MKB-ers WhatsApp om goederen te verkopen. Daarnaast is het door de PSD2-wetgeving veel makkelijker geworden om betaalgegevens te verkrijgen van consumenten. En de 8.5 miljoen websites en webwinkels die nu een Facebook login-koppeling gebruiken, zouden straks met één click betalingen kunnen accepteren.

Gebruikers zouden daarnaast in de ‘GlobalCoin’ betaald kunnen krijgen, voor het zien van advertenties op het platform, net zoals de Brave browser. Ook al ontkent het bedrijf dat het zo is, het geheel wordt geïnspireerd door vergelijkbare oplossingen van het Aziatische AliPay en WechatPay, die inmiddels machtiger en groter zijn dan de Chinese banken en creditcards.

Economische groei in ontwikkelingslanden

Als we inzoomen op ontwikkelingslanden, zie je waar het GlobalCoin project écht impact kan maken. Verschillende academische onderzoeken hebben inmiddels uitgewezen dat financiële inclusiviteit (het hebben van onder andere een eigen digitale spaarrekening), de economische groei van een land significant kan bijdragen aan het behalen van verschillende Social Development Goals van de Verenigde Naties. McKinsey becijferde zelfs dat dit $3.7 biljoen kan bijdragen aan het BNP van ontwikkelingslanden in de komende 10 jaar.

Daarnaast werd in het afgelopen jaar in ontwikkelingslanden meer dan een half triljoen dollar aan zogenaamde ‘remittance payments’ (betalingen tussen bijvoorbeeld arbeiders in het buitenland naar het familie in het thuisland) gedaan. Hierbij liggen de transactiekosten tussen de 8 en 30 procent. Moet je voorstellen wat het significant verlagen van deze transactiekosten doet met het besteedbaar inkomen van de ontvangers in ontwikkelingslanden. Facebook denkt aan maximaal 1 procent fee.

Vertrouw jij je financiële data aan Facebook toe?

Direct wereldwijd uitrollen, die GlobalCoin van Facebook! Zouden veel mensen op basis van bovenstaande zeggen. We vergeten echter dan wel de oorzaak van alle schandalen die het bedrijf heeft gekend. Facebook staat bekend als een van de grootste ‘dataslurpers’ en de soms onverantwoorde manier hoe ze hiermee omgaat. Foto’s van gezellige teamuitjes zijn niet zo spannend. Maar onderzoek van De Nederlandse Bank laat zien dat wij als Nederlanders onze financiële gegevens wél als zeer privacygevoelig zien. Wil je deze gegevens dan ook in de handen leggen van een bedrijf dat erom bekend staat op alle mogelijke manieren jouw data te vercommercialiseren?

Cryptovalutafanaten zijn positief over het project, omdat het wel eens de massa-adoptie van cryptovaluta teweeg kan brengen. Al zou slechts 2 procent van de 1,5 miljard mensen die Facebook dagelijks gebruikt, ook de GlobalCoin gaan gebruiken, dan zou dit het aantal wereldwijde gebruikers van cryptovaluta verdubbelen. Het project gaat nog een aantal hobbels tegemoet: van wet- en regelgevingen tot demografische problemen (snelle veroudering van de gebruikers).

Voor mij is het alleen maar weer een grote nieuwe stap in het kwijtraken van onze privacy. Het businessmodel van Facebook heeft nog steeds grote conflicten tussen haar eigen interesses en die van haar gebruikers. Conflicten die ik met de nieuwe diensten helaas alleen maar groter zie worden. Zou jij je financiële gegevens delen met Facebook?