Investing in passion: funding voor je businessmodel

0

Martijn Hamann van venture capital maatschappij Van den Ende & Deitmers BV mag het congres over Businessmodellen in (nieuwe) media afsluiten. En dat doet hij op een uitstekende manier met een erg interessante presentatie over hoe je als bedrijf in de TMT-sectoren (Tech, Media, Telecom) waarde kunt creëren en funding voor je business(model). Een verhaal over uitdaging, waardecreatie en groeikapitaal.

De uitdaging

Voor financierders van je businessmodel (of kopers van je onderneming) is de uitdaging hoe je een echt potentieel succesvol bedrijf herkent.

Dat is volgens Martijn Hamann (partner bij Van den Ende & Deitmers BV) een bedrijf:

  • dat een leidende marktpositie verkrijgt/behoudt
  • dat wereldwijd acteert/adapteert
  • dat bij verschillende doelgroepen bezig is
  • met sterk maar niet onmisbaar management

Liefst zelfs een bedrijf dat groeiend is zonder additionele investeringen, dus ‘schaalbaar’ is en dus een businessmodel heeft dat:

  • een leidende marktpositie kan verkrijgen/behouden
  • substance heeft, bij verschillende doelgroepen
  • uiteindelijk niet afhankelijk is van individuen

Succesvolle voorbeelden in de TV-publishing wereld zijn onder meer Big Brother, Fear factor, The Soundmix Show en Idols.

Creativiteit en intellectueel eigendom in combinatie met commercie is erg schaars en uiterst waardevol. Maar, los van het businessmodel, is leiderschap nog schaarser. Dat hebben Joop van den Ende en John de Mol ook bewezen.

De uitdaging is volgens Hamann ‘creation of market-driven serial content across TV, telefom and internet platforms’. Het businessmodel daarbij of productie in opdracht of licensing en distributie. Daarbij geldt voor TV de 80:20-regel: 80% van de producties kun je alleen maar in een land doen, 20% is internationaal te exploiteren. Big Brother was van dat laatste een goed voorbeeld en bovendien ook een die op meerdere platforms in te zetten was.

Ter land, ter zee en in de lucht is het langst lopende TV-format in Nederland, het loopt al sinds 1971. Maar heb bleek – ondanks allerlei pogingen – internationaal niet schaalbaar. Een goed businessmodel moet dus in combinatie met succesvol ondernemerschap. Willem van Kooten heeft wel eens de vier T’s genoemd voor een goed ondernemer: talent, toewijding, tijgeren en timing (ook wel geluk genoemd), in die volgorde ook. Over die timing gesproken: Endemol werd verkocht op de dag voor de beurscrash, ‘Hoeveel geluk kan je hebben in het leven?’, aldus Hamann.

Internet is echter aanzienlijk schaalbaarder dan TV en aantrekkijker qua waardecreatie voor unieke IP (investeerders) en topondernemers. Hamann stipt een aantal voorbeelden aan, zowel internationaal als nationaal. Intennationaal gaat het om om voorbeelden als Google, Apple, Ebay, Amazon en Yahoo!. De snelheid van waardecreatie van Google in vergelijking met bijvoorbeeld Microsoft is hoog. Google heeft een zeer innovatief product, een ijzersterk management, een laserscherpe focus en is wereldwijd schaalbaar.

Ook Nederland kent eigen voorbeelden van succesvol internet ondernemerschap:

  • Wat Hyves als penetratie heeft opgebouwd (7 miljoen leden, 73% bereik bij 13- tot 34-jarigen, 1 miljoen mobiele gebruikers) is door geen enkel medium gerealiseerd, zelfs niet RTL of SBS.
  • Spil Games is nummer 2 in de wereld (alleen MSN Games is groter), biedt free casual gaming aan  en heeft met haar 25 portals in 17 landen 75 miljoen unieke bezoekers per maand (!). Het businessmodel is advertising en traffic leads.
  • eBuddy is een ander erg schaalbaar model en nummer 3 wereldwijd in online chat, na MSN en Yahoo!. Maar liefst 5 miljoen mobiele downloads en advertising als businessmodel.

Nederlandse successen die inmiddels verkocht zijn, zijn Zylom, Marktplaats en Booking.com. Allemaal initiatieven waar Nederland zich mee onderscheiden heeft en trots op mag zijn.

Waardecreatie

In het tweede deel van zijn verhaal gaat Martijn Hamann in op waardecreatie en bespreekt zaken als timing, optimalisatie en markt drivers.

Als het gaat om de waarderingsmethodieken, nodig voor interne of externe financiering, dan zie je dat bestaande benaderingen als Discounted Cash Flow, Beurs-multiples, Transactie-multiples en Earnout (of mixes hiervan) moelijk bruikbaar zijn. Hij benadrukt dat je vooral de markt drivers moet kennen, deze bepalen uiteindelijk de groeipotentie en je kennisvoorsprong bij onderhandelingen.

Ook bij start-ups is het belangrijk om te kijken naar dit soort parameters. De belangrijkste staat onderaan: ken vooral de markt drivers! Je businessmodel moet in elk geval anticiperen op de belangrijkste Tech, Media en Telecom drivers:

  • zeer snelle vooruitgang in ICT
  • daling kosten, forse groei van gebruik (breedband) internet/mobile
  • digitalisering van audiovisuele content, informatie en spraak
  • versnippering mediagebruik

Deze ontwikkelingen resulteren erin dat consumenten op een andere manier hun content gaan verzamelen. Ook maken de technologische ontwikkelingen het mogelijk dat er nieuwe rollen en activiteiten ontstaan voor de partijen en gebruikers in de verschillende waardeketens.

In de tijd van web 2.0 is het voor marketeers en ondernemers meer dan ooit belangrijk om te luisteren, te leren en te delen met je klanten en users: listen, learn & share.

(Semi-)Amateurs spelen ‘passionately for real’. De top 3 programma’s in de VS haalt zo’n 20 miljoen kijkers, de topfilmpjes op YouTube haalt bijna 100 miljoen kijkers (Evolution of Dance), een aantal dat bovendien nog steeds verder doorgroeit. Overigens willen adverteerders er niet bij adverteren, tot grote frustratie van YouTube. Wat je volgens Hamann als publisher zou kunnen doen is dit soort mensen naar je toe halen en proberen dit op kleine TV-channels te commercialiseren.

Het aantal TV-shows met impact daalt, terwijl premium content hoge waarde en Long Tail life-cycle geniet.

Kijk je naar de ontwikkeling van mediagebruik in relatie tot de ontwikkeling van advertentie uitgaven, dan vallen een paar zaken op:

  • Het internetgebruik in uren groeit extreem, in de periode 1999 – 2006 met 192% (vergelijk bijvoorbeeld kranten -/- 13%, radio +4%, TV + 9%).
  • Binnen 4 tot 5 jaar wordt TV-advertising ingehaald door internet. Na 10 jaar TV-broadcast groeide de advertising (destijds) nog maar 10% per jaar. Internet groeit nu bij haar 10-jarig bestaan nog steeds 30% per jaar.
  • De helft van online advertising is search, dus Google. Dat betekent dat internet in 2012 in de buurt komen van TV-advertising (vooral search dus, dus niet qua display).

Als dit zo doorgaat dan betekent dit dat de impact van internet gigantisch wordt. Dat is voor het monetizen van businessmodellen wel erg relevant. Overigens is in absolute zin TV en print nog steeds een enorm groot gebied om waarde in te creëren.

Martijn Hamann trekt de volgende conclusies als het gaat om advertising:

  • Investeringen in internet blijven achter bij de omvang van investeringen in TV. Mobiel doet totaal nog niet mee.
  • “Yankees rule the world”.
  • Een groot deel van de online advertentiebestedingen is in Search.
  • Het aandeel van video advertenties is nog maar beperkt, maar groeit snel (vooral in Europa).
  • Cycliciteit van advertentieuitgaven bij een recessie komt harder aan op internet.

Een andere conclusie is dat ‘old school media’ voorlopig nog steeds een aanzienlijk deel van de absolute waarde vertegenwoordigen. De kreet ‘massa=kassa’ geldt voor de top 50 internetbedrijven in de wereld. De rest moet het hebben van interactie, transactie en relaties (‘Web 2.0’) ver in de Long Tail of sterk nationaal (zoals Hyves).

Ga als het gaat om je businessmodel voor trial & error, maar focus wel op je USP. Denk daarbij groot omdat de omvang van je onderneming (t.o.v. de concurrentie) en de invloed op marktontwikkelingen ècht van unieke waarde zijn.

Iemand die dat ondanks (misschien wel dankzij) zijn leeftijd snel door had was Rubert Murdoch. Het getuigde van veel visie om MySpace over te nemen. Iedereen denkt bij social networks altijd aan Facebook, maar MySpace is veel meer entertainment en gericht op vrouwen, zo vult Hamann aan.

Amerikaanse internetspelers domineren wereldwijd in media traffic en waarde. Europa heeft slechts een enkeling die groter is dan $ 1 miljard (Skype, Bebo). Oorzaken liggen onder meer op het vlak van ondernemerschap (gebrek aan), cultuur (het is niet ‘cool’), funding, de omvang van markt en taalgebied, het niet echt groot kunnen denken en het te snel willen cashen (i.p.v. een top wereldpositie te willen nastreven).

Maar Hamann ziet ook kansen voor Europa. Uitzendinggemist.nl van de NOS is – samen met iPlayer van de BBC  – een goed voorbeeld van hoe je traditionele content vercommercialiseert op internet. Europa heeft breedband content (IPTV, video), een goede creatieve industrie (entertainment en design) en een beter begrip voor cultuurverschillen (dan de Amerikanen). Ook in mobile en de beschikbare vrije tijd verschilt Europa van de VS.

Groei financiering

Hamann geeft vijf key succes factoren voor groei en waarde van je bedrijf/businessmodel. “Think different & Passionate!” is daarbij zijn overkoepelende motto.

  1. KISS: Keep It Stupidly Simple (“Knowing your destination is half the journey”)
  2. Vlijmscherpe Focus: Geografisch, Product en Klantgroep (“Als je niet in de goede trein zit, is ieder station het verkeerde”)
  3. “Pain killers”: “Tegen de wetenschap in, maar met de wetenschap dat het werkt”. “Invent a market, destroy a market or remove friction in a market”
  4. Leiderschap: “De bottleneck zit altijd boven in de fles”.
  5. Financiële grip: CFIMITYM (“Cashflow is more important than your mother”)

De rol van groei financiering is dat je het gebruikt voor buy & build, geografische of product expansie en new business. Venture Capitalists (VC’s) spelen op dit specifieke terrein een belangrijke rol. Goede VC’s voegen waarde toe door te injecteren in nieuw eigen vermogen, vreemd vermogen te organiseren, een netwerk mee te brengen, operationele expertise, internationalisatie en exit optimalisatie.

Dan komt het thema omvang van de funding op tafel. Succesvolle startups zijn volgens Hamann vaak ‘ge-bootstrapped’. Het principe van bootstrapping: “een jaartje zonder geld maakt heel creatief”. Er moet dus niet teveel geld zijn om uit te geven. Een investeerder moet ook gefaseerd geld geven, dus met zo min mogelijk geld starten. Bootstrapping samengevat:

  1. Focus op cash flow, niet op winstgevendheid
  2. Forecast bottom up
  3. Start met verkoop, ga daarna testen
  4. Begin met een paar mensen en niet een zwaar team van professionals
  5. Focus op de functie, niet op de vorm
  6. Pak een paar markten, niet alles tegelijk
  7. Neem structureel te weinig mensen aan
  8. Begin direct
  9. Zet je af tegen de leider, probeer daar bijv. een klant vanaf te pakken

Met dit thema komt Hamann aan het einde van zijn verhaal.

Voor de volledige presentatie van Martijn Hamann klik hier.

Ondanks het late tijdstip (het congres liep een uur uit) bleef een opvallend groot deel van de bezoekers tot het eind zitten. Het prachtige verhaal van Hamann zal daar zeker debet aan zijn geweest. Anders denken is dus de les, creëer een uniek iets dat schaalbaar is en probeer dat beter uit te voeren dan alle anderen.

Winnende businessmodellen in (nieuwe) media is het mediacongres van Media Plaza. Zie ook: