Innovatie

Blockchain: de decentrale droom in duigen?

0

Ook al stond het woord ‘decentraal’ niet in het whitepaper van de mysterieuze uitvinder (of uitvinders, we weten het nog steeds niet) van blockchain, Satoshi Nakamoto, volgens vele experts zou hij zich in zijn spreekwoordelijke graf omdraaien, als hij de verschillende ontwikkelingen op blockchain gebied momenteel zag.

Dat Satoshi het whitepaper slechts een paar weken na de grote financiële crash publiceerde, had een verband met zijn initiële idee van de Bitcoin-blockchain, om de macht bij financiële intermediairs (zoals banken), weg te halen en door het decentrale karakter van de blockchain-technologie, weer terug te leggen bij de burger.

Dat een van de grootste veroorzakers van de financiële crisis, de JPMorgan-bank, recentelijk een eigen coin heeft uitgebracht, is dan ook een bijzondere ontwikkeling. Vooral omdat deze wordt gebruikt voor een afgesloten, zogenaamde permissioned blockchain, enkel voor JPMorgen en geselecteerde klanten. Iets wat volledig indruist tegen de open en transparante ideologie waarmee de blockchain-technologie juist is ontworpen.

Facebook-coin

Hetzelfde geldt voor de Facebook-coin. Experts noemen het zelf weer controle krijgen over je eigen data, een van de grote voordelen (of ‘killer app’, waar ik in een eerder artikel over schreef) van de blockchain-technologie. Dat uitgerekend Facebook, het bedrijf dat de afgelopen tijd zo in opspraak is geweest door haar buiten proportionele dataslurpen en – misbruiken, een eigen coin aan het ontwikkelen is, laat bij veel experts de alarmbellen weer rinkelen; gaat op deze manier het decentrale karakter van blockchain juist niet weer verloren, doordat er een paar grote bedrijven mee aan de haal gaan?

Een gedachte waar niet iedereen direct bang voor is; als een klein percentage van de Facebook-gebruikers de coin zou gebruiken, zou dit het wereldwijde aantal crypto-gebruikers al verdubbelen. Positief nieuws dus voor de adoptie en doorontwikkeling van het ecosysteem. Dit bevestigt ook het meest recente onderzoek vanuit de Europese Unie, dat laat zien dat juist de besloten (vaak corporate) platformen de adoptiegolf drijven, in plaats van de open, zoals Bitcoin.

Dit komt vooral doordat de ontwikkelaars van de besloten platformen veel meer vrijheid hebben over de doorontwikkeling op gebied van veiligheid en snelheid, waarbij open platformen dit soort doorontwikkelingen decentraal worden besproken en besloten, wat vaak veel tijd kost.

Decentralisatie

Decentralisatie omvat volgens de definitie ‘het distribueren van verschillende functionaliteiten, macht, mensen en allerlei zaken vanuit een centraal punt.’ We zagen dit in het begin als ideologie bij verschillende grote technologiebedrijven, zoals Spotify die de verspreiding van muziek weghaalde bij de grote distributeurs en teruglegde bij de musici zelf. Hetzelfde deed Uber, die de macht weghaalde bij grote taxibedrijven en bij de chauffeurs zelf plaatste en Paypal, die dit deed met transacties van banken weer naar de eigenaar van het geld zelf te verplaatsen.

Helaas zien we bij veel van dit soort bedrijven dat ze zelf juist weer op allerlei manieren de macht aan het centraliseren zijn, door bijvoorbeeld het opkopen van innovatieve startups, het vergroten van de entry barriers van de sector voor concurrenten en het simpelweg vergroten van het vaak al bijna monopolistische marktaandeel.

Blockchain-technologie

Hetzelfde zien we nu bij de blockchain-technologie gebeuren, vooral op het gebied van het onderhoud (minen) van de blockchain-netwerken en het eigenaarschap van de belangrijkste cryptovaluta. De top 6 grootste onderhouders van de Bitcoin-blockchain, de zogenaamde miners controleren bijvoorbeeld 75% van het wereldwijde netwerk vanwege hun computerkracht. Van al deze wereldwijde mining-capaciteit komt in 75% uit China. En het eigendom van de felbegeerde Bitcoins? De top 1000 adressen hebben in totaal 40% van het aantal circulerende Bitcoins in handen.

Waar de zogenaamde ‘Initional Coin Offerings’ (de blockchain-variant van de beursgang van een bedrijf) vele mooie, decentrale eigenschappen bevatte, heeft de zogenaamde ‘Security Token Offering’ (wat ik in mijn vorige artikel nog bestempelde als dé cryptovaluta hype van 2019) weer veel van doen met centrale autoriteiten.

Ook stablecoins (die ik eerder bestempelde als een zeer belangrijke ontwikkeling op cryptovaluta-gebied) halen net weer de belangrijke, decentrale eigenschappen weg, die cryptovaluta zo populair en praktisch maakten, zoals transacties uitvoeren zonder tussenpersoon.

Wil je wel alles decentraliseren?

Recent kreeg ik van iemand van de Nederlandse Bank de vraag, tijdens mijn keynote over de impact blockchain, óf je alles wel wil decentraliseren. Óf je overal wel de autoriteit wil wegsnijden en de macht weer wil terugleggen bij de burger. Verschillende platformen die dit de afgelopen jaren middels het internet wilden doen, zijn ook op verschillende manieren heel hard tegen hun sociale limieten aangelopen, waarna iedereen toch de centrale overheden aankeek voor maatregelen. Toch wel fijn dat die er dan is, toch?

Ik geloof er persoonlijk niet in, dat elk onderdeel in de samenleving beter af is met decentralisatie. Ik zie echter al wel vele, baanbrekende toepassingen van de blockchain-technologie, die door middel van decentralisatie een geweldige impact hebben op onze maatschappij, die centraal niet hadden kunnen ontstaan. En dan zijn we nog maar net begonnen met de ontwikkeling…