Diversiteit: Duolingo zwijgt níet in alle talen

Taal is de basis van communicatie én marketing. Een nieuwe taal leren brengt heel wat uitdagingen met zich mee, ook op het gebied van diversiteit. Duolingo vindt dat het er allemaal bij hoort en presenteert dat recht voor zijn raap.

Een tijdje geleden schreef ik in Regenboog & Taal hoe de talencursussites zoals Babbel en Duolingo heel vrolijk en terloops in hun curriculum ook de regenboog opnemen. Vooral dat terloopse was opvallend, en dat doet het bij mij altijd wel goed. Niet zo van: “kijk mij eens even divers zijn tijdens Pride Maand (= juni)”. Waar inmiddels sommige (Amerikaanse) bedrijven de anti-woke trend zijn gaan volgen, kabbelt Duolingo gewoon heel divers door. Op hun website vermelden ze trots, uitgebreid en kleurrijk dat ze in de verhaallijnen en personages aan “LGBTQIA+-vertegenwoordiging” doen. Zo zagen we dat ‘hij’ een Amerikaanse man heeft, Mario en Arturo samen een dochter hebben die in Australië woont en dat Amanda van haar moeilijke vrouw Pina houdt.

Ik ben nu wat verder in mijn cursus en zie dat Duolingo nog een paar stappen verder gaat: een blik en een pluim.

De app

Duolingo is een Amerikaanse app waarop gebruikers door zelfstudie gratis talen kunnen leren. De website ontstond in 2011, en was eerst bedoeld om door middel van crowdsourcing teksten te vertalen. Het was zo ontworpen dat, terwijl de gebruikers verder kwamen in de lessen, ze websites en andere documenten hielpen te vertalen. De opzet heeft een sterk ‘gamification’ element.

Er zijn op de Nederlandse Duolingo drie taalcursussen beschikbaar: voor Engels, Frans en Duits. Als je Engels als basistaal gebruikt kun je zo’n 40 talen leren. Het freemium model wordt gebruikt door 500 miljoen mensen, terwijl bijna 5 miljoen studenten een advertentievrije betaalde versie gebruiken. In 2013 riep Apple Duolingo uit tot iPhone-app van het jaar, de eerste keer dat deze eer werd toegekend aan een educatieve app.

De hoofdstukken in zo’n cursus zijn thematisch ingedeeld: zo gaat het over gezondheid, de keuken, geografie, het heelal en magische onderwerpen (trollen, tovenaars, heksen!). En opeens een hoofdstuk dat over LHBT gaat. Het hele spectrum komt aan bod, en dat zal de student weten ook. Weg met het terloopse, en dat niet eens in juni.

Hoe dan?

Ze beginnen in de cursus met vast te stellen dat ‘gender’ een controversieel onderwerp is. Daar wordt aan toegevoegd dat de hond ook ‘homofiel’ is, en dat een gay zich verkneukelt omdat een dame dacht dat hij hetero was.

Opvallend is dat ze in het Noors ‘homofil’ gebruiken: dat is een samentrekking van het Latijnse ‘homo’ en het Griekse ‘fil’. Dit woord werd zo’n 100 jaar geleden ook in het Nederlands geconstrueerd, maar wordt hier al lang niet meer gebruikt. Als iemand dat gebruikt zeggen wij: “met ph?”.  We zien het als een term die alleen nog door de EO wordt gebezigd.

Ik zag op Netflix in een Noorse serie dat ook homoseksuell wordt gebruikt. Ik weet niet of ze daar ook een EO hebben, maar ook de Noren gaan dus met hun tijd mee.

Én Duolingo gaat maar vast uit van genderneutrale toiletten.

Queer

Er wordt ook gesproken over ‘queer’ en dat wordt grappig genoeg letterlijk vertaald met ‘skeiv’, oftewel scheef. Ze vechten voor homofiele rechten en ‘ze zeggen’ dat 1 op de 10 Noormannen scheef is. En dat is nogal conservatief, zeker in de huidige tijd waarin GenZ en Millennials zich al snel als ‘queer’ beschouwen.

De dames

Bij de L zegt een meisje dat ze altijd al wist dat zij lesbisch was, en moeder heeft het ook altijd geweten (zo zijn moeders) – en dat is ‘awesome’. Mama praat ook over de relatie van haar dochter met anderen.

Het ‘nicely done’ kan zowel slaan op de cursusvoortgang, op de moeder, als op die relatie. Maar misschien ben ik nu te enthousiast.

Transgender

Dan is er de T: zowel een transman als een transvrouw presenteren zich, de dame spreekt ook over haar ervaring, en er is ook nog een zwaarbesnorde neef die ‘uitkomt’ als transman.

Let wel: als student zeg je dus letterlijk dat je een transman of -vrouw bent. Diversiteit en inclusiviteit, zeg ik u. En je kunt er niet omheen, want dan gaat je les niet verder. Zo dan.

Bi

Tenslotte is er nog iemand die (heel origineel) ‘bifil’ is, komt er een gay uit de kast tegenover zijn moeder, en zien we in de Franse cursus dat die bifil meneer (zie de avatar) gewoon een jurk wil gaan passen. Bien pour toi!

Overigens denk ik niet dat dit ook bij alle talen zo is opgezet. In het Italiaans werd hier helemaal niet over gerept, en mijn man is al vergevorderd in zijn Spaanse cursus en ook daar is het nog niet aan de orde gekomen. Onlangs werd wel bekend dat Duolingo in Rusland onder de loep van mediawaakhond Roskomnadzor ligt wegens “het verspreiden van LGBTQ+ propaganda” – dus ik mag aannemen dat het in de Russische cursus ook voorkomt. Maar dan kan het al gaan om een man met een roze truitje, natuurlijk. Of gewoon dat de Russen hadden gezien dat het in een andere taal ter sprake kwam. Ze kijken graag over de grens, daar.

Duolingo: goed bezig

Duolingo vindt dat het er allemaal bij hoort en vertelt het recht voor zijn raap. Ik heb – in de Noorse  cursus – nog nooit zo vaak homophiel gezegd, een woord dat in Nederland wordt beschouwd als een ‘EO-term’. De vraag is of ze dat ook in alle talen doen, maar in ieder geval zijn ze goed bezig. Als marketeer kun je in ieder geval een voorbeeld nemen aan deze marktleider. Ze scoren voor terloopsheid plus recht-voor-zijn-raapheid-buiten-Pride een 9½. Daarin neem ik ook mee dat hun interne beleid hier keurig bij aansluit.

Alfred Verhoeven is in de afrondende fase van zijn promotieonderzoek Marketing the Rainbow. Hij publiceerde hierover voor Frankwatching eerder een serie relevante artikelen, waaronder Van dragqueens naar anti-woke: merken draaien diversiteit terug, De Nederlandse Regenbogen, De Oudste Regenbogen, De Chinese Regenbogen, Get woke, don’t go broke en Get woke, go broke en Van representatie naar respect.

Home < Diversiteit: Duolingo zwijgt níet in alle talen